00:35, 21 urria 2017ko berrikusketa aldatu Xirkan (eztabaida \| ekarpenak) 42.245 edits No edit summary ← Aurreko ezberdintasuna		00:47, 21 urria 2017ko berrikusketa aldatu desegin Xirkan (eztabaida \| ekarpenak) 42.245 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
33. lerroa: == Arkitektura == Hiriaren antolaketa geografikoa mesoamerikar [[hirigintza]]ren adibide ona da, kokapena eta eraikinak [[Unibertso]]aren ikuspegiari jarraiki. Hiriaren ardatza 15,5º lerratuta dago iparraldetik ekialderantz. Teoria baten arabera, [[Eguzkia]] angelu berdinarekin igotzen da udako egun berean urtez urte. Biztanleek lerrokadura erabiltzen ei zuten denbora neurtzeko, zenbait erritu egiteko edo landaketak egiteko. Beste teoria baten arabera, Mesoamerikako beste hirien antzera, inguruetako mendi garaienarekin lerrokatua egongo litzateke. Badirudi hau dela Teotihuacanen kasua, nahiz eta lerrokatu zeneko mendia ez dagoen ikusgai, beste mendi batek ezkutatzen baitu<ref name="TeotihuacanHistory">{{erreferentzia\|url=http://~~www~~archive.~~ourworldwonders.com~~is/MLXpd \|izenburua= Teotihuacan/ History~~.htm~~\|~~izenburua~~ argitaletxea=~~Teotihuacango~~ourworldwonders.com ~~historia~~\|sartze-data=2017-10-21}}</ref>. [[Fitxategi:Teotihuacan Pirámide de la Luna.JPG\|320px\|thumbnail\|Ilargiaren piramidea]] 49. lerroa: ==Eskultura== [[File:~~Busto_quetzalcóatl_en_Teotihuacán~~Teotihuacan_mask_Louvre_MH_78-1-187.jpg\|200px\|right\|~~[[Quetzalcoatl~~thumb\|~~Suge~~Harrizko ~~lumadunaren]] burua, Quetzalcoatlen tenplukoa.~~maskara]] Teotihuacango multzoko arkitektura bezala, gotorra eta arranditsua da eskultura ere. Dena dela, ez zuten eskultura monumentala landu. Erliebe modura zizelkaturiko buruak ([[Tlaloc]] jainkoaren burua, [[quetzalcoatl\|suge lumadunarena]], etab.) eta maskarak dira eskultura aipagarrienak. Maskarak hileta errituarekin loturik zeuden, adituen ustez, eta oso zurrunak dira, eskultura eta artea oro har bezala, baina batzuek agerian dituzte hildakoaren ezaugarriak. Harri gogorrean egiten zituzten maskarak, [[serpentina (minerala)\|serpentina]], [[diorita]] eta [[onize]]an, eta [[obsidiana]]zko, [[pirita]]zko, [[granate]]zko eta [[jade]]zko mosaikoez hornituak dira asko. ==Pintura eta zeramika== [[Fitxategi:Tepantitla Mountain Stream mural Teotihuacan (Luis Tello).jpg\|~~320px~~300px\|thumb\|left\|Tepantitlako horma-irudia]] Pinturaren alorrean [[horma irudi]]ak dira adierazpide aipagarriena. Piramideak eta eskulturak [[kolore]] distiratsuez margotuak zeuden, nahiz eta gaur arte gorde diren aztarnetan ez diren behar bezala nabarmentzen, ospakizun eremuaren inguruko jauregietan izan ezik. Oinarri gisa [[kare]]a eta [[kuartzo]] hauts oso finezko nahastura bat erabiltzen zuten; gainerako margoak oso nabarmen gelditzen ziren hondo horren gainean. Pinturen gaiari dagokionez, errituei edo mitologiako gaiei buruzkoak dira gehienak: [[Tlaloc]] jainkoa, lurren emankortasunagatik eta uragatik eskerrak emateko hari egindako eskaintzak eta otoitzak eta abar. Teotihuacango pinturaren erakusgarri nagusia Lurreko Paradisuaren horma irudia da, Tepantitlakoa; hil ondoko bizitzaren adierazpena da, ez du leku jakin bat zehatz-mehatz deskribatzen, eta ez dago espazio errealaren edo leku jakin baten erreferentziarik. Hondoa neutroa da, ~~[[gorri]]xka~~gorrixka. Irudi guztiak [[soslai]]ez daude, eta ez dagokio izaki jakin batzuei, aldiz, Tlalocen erreinura iristeak dakarren zorionaren kontzeptua bakarrik islatzen dute.▼ Pinturen gaiari dagokionez, errituei edo mitologiako gaiei buruzkoak dira gehienak: Tlatoc jainkoa, lurren emankortasunagatik eta uragatik eskerrak emateko hari egindako eskaintzak eta otoitzak eta abar. ▲Teotihuacango pinturaren erakusgarri nagusia Lurreko Paradisuaren horma irudia da, Tepantitlakoa; hil ondoko bizitzaren adierazpena da, ez du leku jakin bat zehatz-mehatz deskribatzen eta ez dago espazio errealaren edo leku jakin baten erreferentziarik. Hondoa neutroa da, [[gorri]]xka. Irudi guztiak [[soslai]]ez daude, eta ez dagokio izaki jakin batzuei, aldiz, Tlalocen erreinura iristeak dakarren zorionaren kontzeptua bakarrik islatzen dute. Zeramika lanetan aipagarriak dira hiru oin zilindrikoko ontziak eta [[buztin]] egosizko irudi txikiak. Ontziak kolore biziko irudi geometrikoez apaintzen zituzten. Irudiak moldez egiten zituzten eta gizakiak edo jainkoen irudiak dira gehienak: hiruki tankerako aurpegia dute eta jantzi, orrazkera eta [[bitxi]] dotoreak dituzte. 70 ⟶ 68 lerroa: == Kanpo loturak == {{commonskat}} * {{es}} [http://sic.cultura.gob.mx/ficha.php?table=zona_arqueologica&table_id=39&estado_id=15 Teotihuacán], Sistema de Información Cultural del Consejo Nacional para la Cultura y las Artes, sic.cultura.gob.mx * [http://www.inah.gob.mx/ INAH], Mexikoko arkeologia institutua (Teotihaucani buruzko informazioa lortzeko, webgunean nabigatu) {{coord\|19\|41\|N\|98\|51\|W\|type:landmark\|display=title}}

Teotihuacan: berrikuspenen arteko aldeak