21:31, 4 urria 2017ko berrikusketa aldatu Euskaldunaa (eztabaida \| ekarpenak) 128.153 edits No edit summary ← Aurreko ezberdintasuna		21:33, 4 urria 2017ko berrikusketa aldatu desegin Euskaldunaa (eztabaida \| ekarpenak) 128.153 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: '''Garun azala''' edota '''~~cortexa~~kortexa''', [[garun hemisferio]]en azalera estalzen duen [[nerbio]] geruza da. Garun azalean pertzepzioa, irudimena, pentsamendua, gogoeta, arrazoiketa eta erabakia gauzatzen dira. Materiz grisezko azal fin bat da, normalki 6 geruzez osaturikoa. Azal fin hau oso zirkungaratua dagoenez, 2500 cm²-ko azalera izatera iris daiteke. Azal honek 10.000 milioi [[neurona]] eta 50 triloi [[sipnasi]] dauzka. Neurona sare hauek makroskopioz, alegia, begibistan, materia gris gisa ikusten dira. Egitura nahiz [[filogenia\|filogenetika]] ikuspuntutik azalaren hiru geruza nabarmentzen dira: [[Fitxategi:Cerebral Cortex location.jpg\|thumb\|200px\|Garun azalaren kokapena.]] # [[~~neocortex~~neokortex\|Isoazala]] (edo [[~~neocortex~~neokortex\|neoazala]]), garun bilakaeran agertutako azkena, gogoeta prozesuen arduraduna, hots, garunaren atal konstzientea. # [[Paleoazala]], usaimenaren geruza. # [[Arkiazala]], hipoeremuaren eraketaz osatua, honakoa garunaren atal "animalia" edo [[sena]]rena da, biziraupena, erreakzio automatikoa eta prozesu fisiologikoetaz arduratzen den atala. 7. lerroa: Filogenetikoki garun azala, nerbio sistema zentralaren beste atal batzuekin parekatuz gero, erlatiboki oraintxu agertu da. Dena den, garun azalean bertan, berriagoak diren eta informazioa prozesatzeko gaitasuna duten atal eraginkorragoak ere nabarmendu daitezke: [[~~neocortex~~neokortex]]a, Erregistro Sinbolikoaren oinarrizko atala [[lobulu tenporal]]a, oinarrizko entzumen geruzan, soinu ezaugarriak atzematen dituzten neuronak dauzka. Mintzaeraren ulermena, oroimena eta ikasketarekin lotura duten neuronak ere badauzka. *[[Lobulu frontal]]ak nagusiki oinarrizko geruza motorea du, honetan gorputzaren giharrak kontrolatzen dituzten neuronak daude. Gorputz atal bakoitzaren arabera antolatua dago.

Kortex zerebral: berrikuspenen arteko aldeak