01:37, 4 azaroa 2016ko berrikusketa aldatu Xirkan (eztabaida \| ekarpenak) 42.245 edits tNo edit summary ← Aurreko ezberdintasuna		22:39, 4 azaroa 2016ko berrikusketa aldatu desegin Xirkan (eztabaida \| ekarpenak) 42.245 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
134. lerroa: == Gobernua eta administrazioa == === Politika === Italiak [[errepublika]] egitura du. Azken konstituzioa ~~1948an~~[[1948]]an onartu zen. Italiako sistema politikoa Europako gainerako demokrazien antzekoa da. Ahalmen legegilea Parlamentuaren esku dago, eta bi ataletan banatzen da: Diputatu ganbera eta Senatua. Lehendakaria zazpi urtez behin aukeratzen da, bozketen bidez. Bigarren Mundu Gerraz geroztik bi alderdi politiko nagusiak [[Kristau Demokrazia]] eta Alderdi Komunista dira. Italia hogei eskualdetan banatua dago, batu aurretik zuen banaketan oinarrituta. Eskualde horietatik bostek besteak baino autonomia handixeagoa dute: Aostako harana (hiriburua, Aosta), Trentino-Adigio Garaia (Trento) eta Friuli-Venezia Julia (Treste) iparraldean, gizarte eta hizkuntza ezaugarri bereziak dituztenak, eta Sardinia (Cagliari) eta Sizilia (Palermo). Italiako langileek [[gizarte segurantza]]ren laguntza dute haurra egin ondoren, gaixorik daudenean, ezintasun aldietan edo langabezian daudenean, eta estatuak ordaintzen du sendagaien parte bat. Osasun baldintzak Europako mendebaleko nazioen antzekoak dira. Eritasun kutsakor gutxi dago eta sendagile eta erietxe aski da. Irakaskuntza orokorra eta doakoa da 6-14 urteetan; eliza katolikoaren eskuetan daude ikastetxe asko. Izan ere, erlijio nagusia katolikoa da (% 98). === Banaketa administratiboa === 231. lerroa: === Biztanleria === [[2015]]eko abenduan Italiak 60.665.551 biztanle zituen<ref name="bizen"></ref>, hau da, 201,3 biztanle kilometro koadroko<ref name="bizen"></ref>. Herrialdea bi eskualdetan banatu ohi da: iparralde hiritarra (iparraldeko mugaren eta [[Ancona]]ko portuaren artekoa) eta hegoalde nekazaria. Iparraldean daude hiri nagusi eta jendetsuenak (biztanleria osoaren ia bi herenak). Hegoaldean nekazaritza da bizibide nagusia, ekonomia askoz atzeratuagoa dago iparraldean baino, eta askoz jende gutxiago bizi da. Bizi itxaropena 82,2 urtekoa da; 79,6 urtekoa gizonezkoentzat eta 85 urtekoa emakumezkoentzat (2016ko zenbatespena)<ref name="cia">{{erreferentzia\|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/it.html\| izenburua= Italia\| argitaletxea= cia.gov\| sartze-data=2016-11-3}}</ref>. === Banaketa etnikoa === [[Fitxategi:COB_data_Italy.PNG\|thumb\|right\|350px\|<small>Italian bizi diren atzerritarren jatorria. 2006ko datuak.</small>]] 2016 hasieran 5.026.153 atzerritar bizi ziren Italian<ref name="atzer">{{erreferentzia\|url=http://demo.istat.it/strasa2016/index_e.html\| izenburua= Italia: Resident foreigners by age and sex on 1st January 2016\| argitaletxea= demo.istat.it\| sartze-data=2016-11-4}}</ref>, biztanleria osoaren %8,3. Kopuru horretan sarturik daude atzerritarren seme-alabak, bigarren belaunaldiko etorkinak, baina ez italiar herritartasuna eskuratu dutenak (2014an 130.000<ref>{{erreferentzia\|url=http://www.istat.it/en/archive/162261\| izenburua= 2014: National demographic balance\| argitaletxea= istat.it\| sartze-data=2016-11-4}}</ref>). Datu horrek ez ditu kontuan hartzen legez kanpoko etorkinak ere, 2015an 400.000 baino gehiago<ref>{{erreferentzia\|izena= Vladimiro \|abizena=Polchi \|url=http://www.repubblica.it/solidarieta/immigrazione/2015/12/02/news/rapporto_ismu-128656311/?refresh_ce\| izenburua= Immigrati, c'è un popolo di invisibili in Italia e sono più di 400 mila\| argitaletxea= repubblica.it\| sartze-data=2016-11-4}}</ref>. === Hizkuntzak ===

Italia: berrikuspenen arteko aldeak