Placentalia: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
1. lerroa:
{{taxotaula automatikoa
|
| subdivision ranks = Ordenak
| subdivision =
*
*
*
**
**
** Superordena '''[[Xenarthra]]:'''▼
** Superordena '''[[Afrotheria]]:'''▼
** Superordena '''[[Euarchontoglires]]:'''▼
** Superordena '''[[Laurasiatheria]]:'''▼
}}
'''Placentalia''' [[ugaztun]]en [[Klase (biologia)|klaseko]] infraklaserik handiena da; beste bi klaseak [[Monotremata]] ([[ekidna]] eta [[ornitorrinko]]ak) eta [[Marsupialia]] ([[kanguru]]ak, [[koala]]k) dira. '''Eutheria''' terminoak gaur egungo plazentalioak eta desagertu direnak ere hartzen ditu barne. Banakoei '''plazentalio''' edo '''karendun''' esatzen zaie.
[[Enbrioi]]a sortzen denean [[karen]] deritzan zaku itxurako bat haren inguruan eratzeak bereizten ditu karendunak ez diren beste animalietatik. Karenaren bidez egiten dira amaren eta umearen arteko elikadura harremanak. Ia karendun guztiek dituzte [[esne hortz]]ak. Beste ugaztunek baino [[garezur]] handiagoa dute, [[entzefalo]]a ere handiagoa dutelako. 20 ordenatako animaliak biltzen dira infraklase honetan, eta horietan sartzen da gizakia ere<ref>[http://www.euskara.euskadi.eus/r59-lurcontd/eu/contenidos/termino/_c03390/eu_k_0772/k0772.html Karendun], Lur Hiztegi Entziklopedikoa, euskara.euskadi.eus</ref>.
=== Ordenak ===
* kladoa [[Boreoeutheria]] :
*** ordena [[Dermoptera]] <small>Illiger, 1811</small> : [[kolugo]]ak
*** ordena [[Lagomorpha]] <small>Brandt, 1855</small> : [[untxi]]ak, [[erbi]]ak eta [[Ochotonidae|ochotonidoak]]
*** ordena [[Primates]] <small>Linnaeus, 1758</small> : [[tximino]]ak, [[lemuriforme]]ak, [[tartsio]]ak
*** ordena [[Rodentia]] <small>Bowdich, 1821</small> : [[karraskari]]ak
*** ordena [[Scandentia]] <small>Wagner, 1855</small> : [[Tupaiidae]]...
*** ordena [[Carnivora]] <small>Bowdich, 1821</small> : [[Caniformia]] ([[kanido]]ak, [[hartz]]ak, [[Pinnipedia|pinnipedoak]]...) eta [[Feliformia]] ([[felido]]ak, [[hiena]]k, [[Viverridae|viverridoak]]...)
*** ordena [[Cetartiodactyla]] <small>Montgelard et al., 1997</small> : [[artiodaktilo]]ak eta [[zetazeo]]ak
*** ordena [[Chiroptera]] <small>Blumenbach, 1779</small> : [[saguzar]]rak
*** ordena [[Erinaceomorpha]] <small>Gregory, 1910</small> : [[triku]]ak
*** ordena [[Perissodactyla]] <small>Owen, 1848</small> : [[ekido]]ak, [[errinozero]]ak, [[tapir]]rak...
*** ordena [[Pholidota]] <small>Weber, 1904</small> : [[pangolin]]ak
*** ordena [[Soricomorpha]] <small>Gregory, 1910</small> : [[sator]]rak, [[satitsu]]ak...
** ordena [[Afrosoricida]] <small>Stanhope, 1998</small> : [[Chrysochloridae]], [[Tenrecidae]]...
** ordena [[Hyracoidea]] <small>Huxley, 1869</small> : [[daman]]ak
** ordena [[Macroscelidea]] <small>Butler, 1956</small> : [[Macroscelidea]]
** ordena [[Proboscidea]] <small>Illiger, 1811</small> : [[elefante]]ak
** ordena [[Sirenia]] <small>Illiger, 1811</small>1 : [[dugong]] eta [[manati]]ak
** ordena [[Tubulidentata]] <small>Huxley, 1872</small> : [[urde inurrijale]]a
** ordena [[Cingulata]] <small>Illiger, 1811</small> : [[Cingulata]]
** ordena [[Pilosa]] <small>Flower, 1883</small> : [[Vermilingua]] eta [[Nagi (ugaztun familia)|nagiak]]
== Erreferentziak ==
|