Konstantino I.a Handia: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
21. lerroa:
'''Konstantino I.a Handia''' ([[latin]]ez ''Gaius Flavius Valerius Aurelius Constantinus''; [[Niš|Naissus]], [[Mesia]], [[272]]ko [[otsailaren 27]]a - [[Nikomedia]], [[337]]ko [[maiatzaren 22]]a), erromatar enperadorea izan zen [[306]]ko [[uztailaren 25]]etik, legioek aldarrikatu zutenetik, hil zen arte.
Konstantino bi
==
[[272]]ko edo [[273]]ko [[otsailaren 27]]an jaio zen Konstantino [[Niš|Naissusen]], gaur egungo [[Serbia]]n. Gurasoak [[Konstantzio Kloro]],
[[Diokleziano]]k aitari zesar titulua eman zion [[293]]an, eta Konstantino
▲[[272]]ko edo [[273]]ko [[otsailaren 27]]an jaio zen Konstantino, gaur egungo [[Serbia]]n. Gurasoak [[Konstantzio Kloro]], jeneral greziarra, eta [[Helena Konstantinoplakoa|Helena]] zituen. Aita helenaz dibortziatu zen [[Teodora]]rekin ezkontzeko. [[Teodora]] [[Maximiano]] enperadorearen alaba edo alabaordea zen.
Enperadoretzarako guduetan, Maximianorekin aliatu zen hasieran. Haren alabarekin ezkondu zen eta, azkenean, bere buruaz beste egitera behartu zuen [[310]]. urtean. Galerio hil ondoren, Liciniorekin elkartu zen Maencioren aurka eta [[312]]. urtean menderatu zuten Milvio zubiko guduan (tradizioak dioenez, kristauen jainkoak lagundu zien gudu hura irabazten). Erromako benetako enperadore bihurtu zen urte hartan, [[324]]. urtera arte Liciniori loturik izan bazen ere.
▲[[Diokleziano]]k aitari zesar titulua eman zion [[293]]an, eta Konstantino Nicomedia hirian aritu zen. [[305]]ean, augusto titulua zutenek, [[Maximiano]]k eta [[Diokleziano]]k berak erretiroa hartu zuten. [[Konstantzio Kloro]]k titulu hori jaso zuen orduan. Nolanahi ere, [[York]]en ari zela sukar batek hil zuen [[306]]ko [[uztailaren 25]]ean. [[Kroko]] jeneralak, aitari leial jarraituz, Konstantino augusto aldarrikatu zuen. Hurrengo 18 urteetan Konstantinok etengabe borrokatu behar izan zuen titulu hori defenditzearren.
[[Fitxategi:Constantine's conversion.jpg|thumb|left|220px|<small>''Konstantinoren konbertsioa'', [[1622]], [[Peter Paul Rubens|Rubens]], Philadelphia Museum of Art.</small>]]
== Ikus, gainera ==▼
313. urtean kristautasuna jarri zuen Erromako erlijio ofiziala ([[Milango Ediktua]], 313). Elizako nolabaiteko ortodoxiaren aldeko sutsua izan zen eta [[Arrio]]ren heresiaren aurka azaldu zen ([[Nizeako I. kontzilioa]], 325). Baina heresia kontuetan gauzak ez zituen oso garbi, eta [[331]]. urtean Nizeako kontzilioko zuzendaria izan zen Atanasio elizako doktorea erbesteratu egin zuen. Konstantinok inperioko erlijio batasuna ezarri zuen, eta beretzat hartu zituen senatuak eta armadak zituzten ahal guztiak.
{{commonskat}}▼
Frankoen eta godoen aurkako eraso gogorrak antolatu zituen eta, [[330]]. urtean, [[Konstantinopla]] hiria sortu eta Erromatar Inperioko hiriburu izendatu zuen. Inperioko ondorengotza Konstantinok zesar izendatu zituen [[Konstantino II.a]], [[Konstantzio II.a]] eta [[Konstante (enperadorea)|Konstante]] bere semeena izan zen. Konstantino I.aren erreinaldian eraiki ziren Erromatar Inperioko lehen monumentu kristauak: [[Hilobi Santuaren eliza]], [[Jerusalem]]en; Letrango eta Vatikanoko basilikak, Erroman; Apostolu Santuen eta Santa Sofia elizak, Konstantinoplan.
▲== Ikus, gainera ==
* [[Apostoleion (Konstantinopla)]]
* [[Konstantinoren arkua|Konstantinoren Arkua]]
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2016/7/19}}
{{erreferentzia_zerrenda}}
▲{{commonskat}}
{{Erromatar enperadore aurkibidea}}
[[Kategoria:Erromatar enperadoreak]]
[[Kategoria:272ko jaiotzak]]
| |||