20:07, 16 azaroa 2015ko berrikusketa aldatu 85.85.225.209 (eztabaida) →‎Sari eta ohoreak: Fixed typo Etiketak: Mugikor edizioa Mugikor web edizioa ← Aurreko ezberdintasuna		20:51, 16 ekaina 2016ko berrikusketa aldatu desegin Marklar2007 (eztabaida \| ekarpenak) 212.793 edits tNo edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
5. lerroa: \| jatorrizko izena = Rosa Louise McCauley \| jaiotza data = [[1913]]ko [[otsailaren 4]]a \| jaiotza hiria = [[Tuskegee (Alabama)\|Tuskegee]], [[Alabama]] \| jaiotza herrialdea = Estatu Batuak \| heriotza data = [[2005]]ko [[urriaren 24]]a (92 urte) 13. lerroa: \| sinadura = Rosa Parks Signature.svg }} '''Rosa Louise Parks''' ([[1913]]ko [[otsailaren 4]]an jaioa, ''Rosa Louise McCauley'' izenez - [[2005]]eko [[urriaren 24]]an hil zen) jostun afroamerikarra, [[Ameriketako Estatu Batuak\|Estatu Batuetako]] Eskubide Zibilen Aldeko Mugimenduko aktibista garrantzitsua izan zen, [[1955]]eko [[abenduaren 1]]ean uko egin baitzion bere eserlekua gizonezko zuri bati utzi eta autobusaren ~~atzekaldean~~atzealdean esertzeari, orduko AEBetako hegoaldeko legeak zioenaren aurka. Ekintza honen ondorioz preso hartu zuten eta askotan aipatzen da hau izan zela Eskubide Zibilen Aldeko Mugimendua piztu zuena. == Eskubide zibilak eta ekintza politikoak == Parks Tuskegeen ([[Alabama]]n) jaio zen. Aita arotza zen eta ama irakaslea. Txikitatik izan zituen osasun arazoak (amigdalitis kronikoa). Gurasoak banatzean amarekin joan zen [[Montgomery (Alabama)\|Montgomery]] (Alabama) ondoan bizitzera. Jostuna izan zen ia bizitza osoan. [[1950]]eko hamarkadaren hasieran ~~Parks-ek~~Parksek eskubide zibilen aldeko mugimenduarekin bat egin zuen eta erakundean idazkari lanak bete zituen Koloreko Jendearen Aurrerapenerako Elkarte Nazionalaren (''National Association for the Advancement of Colored People, NAACP) barnean, Montgomeryn. Highlander Folk ~~School-era~~Schoolera ere joan zen, langileen eskubideen eta arraza-berdintasunaren aldeko zentrua. 1955eko abenduaren 1ean, ~~Montgomery-n~~Montgomeryn ~~Parks-ek~~Parksek autobus gidariaren esanei aurre egin zien eta ez zion bere eserlekua pertsona zuri bati utzi. Ordena publikoa asaldatzeagatik ~~gartzelara~~kartzelara eraman zuten. Gartzelaratzeari erantzunez, [[Martin Luther King]] izeneko apaiz bautista artean ezezagunak Montgomeryko autobus publikoen aurkako boikota zuzendu zuen, agintariek autobusetako arraza-segregazioa alde batera utzi zuten arte. Honek segregazioaren aurkako protesta gehiago bultzatu zituen. 27. lerroa: == Mugimenduan izandako paperari buruzko eztabaida == Historialari gutxik jartzen dute zalantzan ~~Parks-ek~~Parksek eskubide zibilen aldeko mugimenduan izandako garrantzia eta eserlekua ez uzteko izandako adorea, baina zenbaitzuk elementu mitikoenen egiazkotasuna ukatzen dute. Parksek [[1955]]ean egindako delituaren kontaketa askotan "jostun nekatu" soil gisa agertzen da. Hala ere, Parksek bere ''My Life'' (Nire Bizitza) autobiografian aitortu zuen ez zegoela fisikoki nekatua, "hainbeste amore emateaz nekatua (nazkatua)" baizik. Gainera, hainbatetan izkutatzen saiatu dira aurrez NAACParekin eta Highlander Folk ~~School-arekin~~Schoolarekin zuen lotura, pertsona normal bezala azalduz, aktibista politiko ordez. Istorio askotan ez da azaltzen beltzentzat zehaztutako sekzioan zegoela eserita eta zurientzako sekzioa betea zegoenez, pertsona zuri batek bere eserlekua nahi zuela. Hau da, arazoa ez zen eseri zenean sortu, jaikitzeari uko egin zionean baizik. 64. lerroa: * [[Afroamerikar ezagunen zerrenda]] [[Kategoria:Giza eskubideen aldeko ekintzaileak\|P]] [[Kategoria:Afroamerikarren eskubide zibilen aldeko mugimenduaren ekintzaileak\|P]] [[Kategoria:~~Estatubatuarrak\|P~~Afroamerikarrak]] [[Kategoria:Afroamerikarrak\|P]]▼ ~~[[Kategoria:Alabamarrak\|P]]~~ ~~[[Kategoria:1913ko jaiotzak\|P]]~~ ~~[[Kategoria:2005eko heriotzak\|P]]~~ [[Kategoria:Indarkeria-eza]] ▲[[Kategoria:~~Afroamerikarrak\|P~~Alabamarrak]] {{bizialdia\|1913ko\|2005eko\|Parks, Rosa}}

Rosa Parks: berrikuspenen arteko aldeak