Hurrita: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
tNo edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Kurdish-inhabited area by CIA (1992).jpg|thumb|right|250px|Autore batzuen ustez, hurritak kurduen arbasoak izan ziren; haien eremua, kolore argiagoz nabarmendua, irudian ikus daiteke]]
 
'''Hurritak'''<ref>{{Erreferentzia|egilea=[[Euskaltzaindia]]|data=2015-1-30|izenburua=174. araua: Antzinateko herriak. Ekialdeko eta Europako herriak|url=http://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0174.pdf|orrialdea=3}}</ref> ([[idazkera kuneiforme]]z: ''Ḫu-ur-ri'') antzinatean [[Mesopotamia]]ren iparraldean bizi izan zen herria da. Lurralde horrek gaur egungo Turkiaren hego-ekialdea, Siriaren eta Iraken iparraldea eta Iranen ipar-ekialdea hartuko lituzke.
 
== Jatorria ==
 
Haien jatorria ez da oso ondo ezagutzen. Jatorriz [[Anatolia]]ko mendietakoak ziren eta [[Mesopotamia]]n eta [[Siria]]n finkatu ziren (K.a. XXI-XII. m.). Hainbat erresuma sortu zituzten; horien artean, K.a. XVI. mendean [[Mitanni|Mitani]] erresuma.
Hurritak aztertzeko orduan zailtasun nabarmena da haiei buruzko zuzeneko iturrien eskasia. [[Hitita|Hititen]] artxibo zenbait garrantzitsuak dira hurriten ezagutzarako.
 
16. lerroa:
 
Hurriten historiaz asko dago ezagutzeko, batez ere haien jatorriari dagokiona. Hala ere, badirudi Khabur-eko haranera iristean hainbat erresuma sortu zituztela, horien artean garrantzitsuena Mitani, gerora hititek eta asiriarrek suntsitu zutena. Hititen erorialdiarekin, hurritei buruzko iturri dokumental garrantzitsuena galtzen da, eta horrek zaildu egiten du hurritei buruzko informazioa lortzea.
Hurritek sortutako erresumei dagokienez, hainbat sortu zituzten; besteak beste: Urkesh, [[Alepo]], Alalakh, Kizzuwadna eta [[Mitanni|Mitani]].
 
Historialari batzuen ustez, hurritak [[kurdu]]en asabak izan litezke, eta posible da kurduen artean hurriten kulturari buruzko aztarnak aurkitzea.
29. lerroa:
[[Hurriera]] ez da erabat deszifratu, baina badirudi ez dela ez indoeuroparra ezta semita ere. Normalean, Kaukasoko hizkuntzen barnean sailkatzen da.
 
Erlijioa da agian hurriten kulturako elementurik ezagunena, eragin handia izan baitzuen ingurukoengan. Denbora baten ondoren, ia Ekialde Hurbil osoak, Antzinako [[Antzinako Egipto]] eta Mesopotamia izan ezik, hurriten elementuak sartu zituen bere erlijioan.
 
== Erreferentziak ==
{{Elhuyar-HPS 2012 | data=2012/11/29}}
{{erreferentzia_zerrenda}}
 
{{commonskat}}