|
[[Fitxategi:Three arm brass candelabrum.jpg|thumb|Argimutila]]
'''Argimutilak''' edo '''zutargiak''', [[kandela (argiztapena-erlijioa)|kandelak]] eusteko erabiltzen diren euskarri mugikorrak dira. Gutxienez, erromatarerromatarren garaitik datatuaezagunak dago bere existentzia,dira eta, batzuk,batzuek dimentsio handikoakhandiak edonahiz beso askokoakasko izan daitezkedituzte. AzkenGauza kasubera hau,gertatzen da [[Menoramenora]] judutarrarekin gertatzen da,judutarraz: [[Daviden izarra]]rekin batera, judutarerlijio erlijioarenhorren ikur ezagunenetako bat denadira. ErromaErromako jentiljentilen garaitik, [[Vatikano Hiria|Vatikanoko]] museoetan, haitzurdinezko bi argimutil handi kontserbatzen dira, kristau gurtzan erabili zirenak, eta, [[Erdi Aroa|Erdi Aro]] kristautik, asko gordetzen dira elizatanelizetan [[XI. mendea|XI. mendetik]], brontze edo burdinez eginak eta forma eta tamaina askotakoak.
Ezagutzen diren aleetatik zera ondorioztatzen denada, arrunki, honelakoak zirela da:
* brontzezkoak arte erromaniko garaikoak ([[XI. mendea|XI. mendetik]] [[XIII. mendea|XIII. mendera]]), eta bereberen oina giza irudiekin edo animalienekin osatuta egoten dazela, eta
* brontze edo burdinazkoak arte gotikoaren garaikoak ([[XIV. mendea|XIV. mendetik]] [[XVI. mendea|XVI. mendera]]) zirela, [[tripode]] txiki eran, ziri altuarekin, platertxo batean amaitua,; nondik,platertxo hartatik kandela sartzeko mutur bat, edo kandela edo aizkora eramateko zilindro huts bat irteten denazen.
[[XI. mendea|XI. mendekoamendeko]]<nowiki/>en artean, aipatzekoa da [[Hildesheim]]eko elizako altxorrean gordetako bilduma,; etagotikoari gotiko garaikoakdagokionez, [[Espainia]]n, [[Vic]] eta [[Solsona]]ko museoetakoak, zenbait katedraletako beste batzuekin batera. Erdi Aro kristauan [[Jerusalemgo tenplua|Jerusalemeko Tenpluaren]] imitaziozko besodun argimutilak ere egin ziren; halaber, eta oraindik [[Milan]]goa hor dago, [[XII. mendea|XII. mendekoa]] dena.
{{commonskat}}
|
