Tudhalia I.a: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Addbot (eztabaida | ekarpenak)
t Robota: hizkuntza arteko 19 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:q316840 orrian
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
'''Tudhalia I.a''', errege [[hitita]] bat izan zen. [[Muwatallis I.a]]ren oinordekoa izan zen hau hila izan ondoren, eta [[K. a. 14301430ko hamarkada|K. a. 1430etik]]etik [[K. a. 1400ko hamarkada|K. a. 1400]] arte gobernatu zuen.
 
Bere erregealdiko ekintzak, bi arrazoigatik, zehazten zailak dira: lehena, Tudhalia izeneko zenbat errege hitita egon ziren ez ezagutzea da, honek, garai hau, batzuetan, Tudhalia I.a eta Tudhalia II.aren artean banatzera daramalarik, batzuetan, Tudhalia I/IIz ere hitzegiten delarik. Bigarrena, bere erregealdiaren zati batean, bere suhia zena eta oinordeko izango zuen [[Arnuanda I.a]] elkargobernari izan zuela da, eta honek, Tudhaliaren erregealdian gertatutako gertakariak, Arnuandarenean gertaturikoengatik ezberdintzea zailtzen du. Hala ere, garai honetan hititek izan zuten hedapen handiari buruz adostasun handia dago, inperio berrian jarraituko duen hedapena.
5. lerroa:
Hala ere, nahiko argi dago, tronura, bere aurrekoa izan zen Muwatallis I.a hila izan ondoren heldu zenez, honen funtzionario eta senide batzuek abiatutako gerra zibil bati aurre egin behar izan ziola. Gudu hau, baina, laster konpondu zen, Tudhalia, hititar armada mendebaldeko [[Anatolia]]ra bidaltzeko aske geratuz (hititek [[Arzawa]] bezala ezagutzen zuten lurraldea), non, nahiko sarri, hititen aurkako aliantzak sortzen ziren. Zenbait kanpaina arrakastatsuren ondoren, Tudhaliak, eskualdea menderatzea lortu zuen, bertatik, harrapakin aberatsa lortuz.
 
Tudhalia I.aren hurrengo helburua, [[gasgas]]tar tribuak izan ziren, etengabe, erresumaren iparraldeko muga mehatxatzen zutenak ([[HattusasHattusa]]s hiriburutik gertu), [[Hantil II.a]]ren garaitik. Tudhaliak, erabateko garaipena lortu ez zuen arren, gasgastarren hauen hegoaldereneko postuetatik erretiratzea behartu zuen.
 
Gasgastarren aurka garaipen hauek lortu ondoren, Tudhaliak, bere arreta, hititen ekialdeko mugan jarri zuen, non [[Isuwa]] erresuma basailuarekin arazoak izan zituen, behin eta berriz matxinatu zena, [[Mitanni]]ren laguntzarekin. Beste behin, hitita eta [[Kizzuwadna]]ren arteko lotura berritu ondoren, Tudhaliak Mitanni eraso zuen, zenbait garaipen lortuz, horien artean, [[Alepo]]ren konkista aipa daitekeelarik.
14. lerroa:
| aurrekoa = [[Muwatallis I.a]]
| titulua = Errege hitita
| epea = [[K. a. 1430ko hamarkada|K. a. 1430]]-[[K. a. 1400ko hamarkada|K. a. 1400]]
| ondorengoa = [[Arnuanda I.a]]
}}