Unionismo (Irlanda): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Addbot (eztabaida | ekarpenak)
t Robota: hizkuntza arteko 13 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:q634805 orrian
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
5. lerroa:
Irlanda eta Erresuma Batuaren arteko politika batasunaren jatorria [[XII. mendea|XII. mendetik]] dator. [[1800]]. urtean [[Batasun Agiria (1800)|Batasun Agiriari]] esker [[Britainia Handiko Erresuma]] eta [[Irlandako Erresuma]] batu eta [[Britainia Handia eta Irlandako Erresuma]] sortu zen. [[1922]]. urtean Irlandako hogeitasei estatuk independentzia lortu eta [[Irlandako Estatu Askea]] eratu zuten (gerora [[Commonwealth]] erakundetik atera eta [[Irlandako Errepublika]] bilakatu zen), aldiz gainontzeko sei konderriak [[Ipar Irlanda]] eratu eta [[Erresuma Batua]]ren barnean mantendu ziren. Gaur egun unionismoa [[Ipar Irlanda]] eta [[Erresuma Batua]]ren arteko lotura mantentzearen alde dago. Irlandako Errepublikan jada unionismoa ia zeharo desagertua dago, herrialde hori eta Erresuma Batuaren berbatasun bat ia ezinezkoa baita.
 
Unionismoaren aurkako ideologia [[Irlandar nazionalismo]]a da, biak ere [[etnia]] eta [[hizkuntza]]ri lotuak daude, eta orain dela guxti arte baita [[erlijio]]ra ere. Unionista denak, edo ia gehienak, [[protestantismo|protestanteak]] dira, eta irlandar nazionalista gehienak [[katolizismoakatolizismo|katolikoak]], halere badaude unionista katoliko eta nazionalista protestanteen kasuak ere, baita unionista eta nazionalista emigranteen ondorengoak izan eta ez protestante, ezta katolikoan ez diren belaunaldi gazteak ere.
 
== Ikus gainera ==
* [[Ulstergo loialismo|Loialismoa]]
* [[Orange Ordena|Orangismoa]]
* [[Ipar Irlandako gatazka]]
* [[Orange Ordena]]
* [[Irlandar nazionalismoanazionalismo]]a
* [[Irlandar errepublikanismoaerrepublikanismo]]a
* [[Ulstergo Alderdi Unionista]]
* [[Alderdi Demokratiko Unionista]]