Manuela Sáenz: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t added Category:Quitoarrak using HotCat |
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
||
2. lerroa:
| izena = Manuela Sáenz Aizpuru
| irudia = Manuela Sáenz.jpg
| oina = Manuela Sáenz (1797-1856) [[Simón Bolívar|Simon
| izen osoa =
| jatorrizko izena =Manuela Sáenz Aizpuru
13. lerroa:
| heriotza herrialdea = {{bandera|Peru}}
| etnia =
| bikote kidea =[[Simón Bolívar|Simon Bolivar]]
| webgunea =
| sinadura =
| datu gehigarriak =
}}
'''Manuela Sáenz Aizpuru''' ([[Quito]], [[1797]]ko [[abenduaren 27]]a - [[Paita]], [[1856]]ko [[azaroaren 23]]a) [[Simón Bolívar|Simon
==Biografia==
[[1822]]ko [[ekainaren 16]]an, [[Quito]]n, [[Simón Bolívar|Simon Bolivar]], Hego Amerikaren Askatzailea, garaile sartu zen [[Ekuador]]reko hirian. Jendetzaren artetik, neska gazte batek arrosazko eta ereinotzezko koroa bota zion Bolivarren besoetara iritsi zen [[lore]]-sorta. Bolivarrek eta Manuela Saenz Aizpuruk topo egin zuten lehen aldia izan zen hura. Bigarren aldian, Askatzaileak, lehen elkartze hura gogoan, zera esan omen zion Manuelari:''Anderea, nire [[
Manuelaren aita, Simon Saenz Vergara [[burgos]]tarra, Juana Maria del Campo Larraondo jatorri [[bizkaitar (argipena)|bizkaitarreko]]
17 urte zituela [[komentu]]tik ihes egin zuen, baina gertakariaz ezer gutxi dakigu eta Manuela bera ere ez zuen gertatutakoari buruzko xehetasunak emateko zale; dirudienez, Fausto D’Elhuyarrek –[[Juan Jose Elhuyar]]ren iloba eta [[Fausto Elhuyar]]ren semea– seduzitu eta berehala bazterrera utzi zuen neskatoa. [[1817]]an, 20 urte zituela, [[James Thorne]] mediku ingeles dirudunarekin ezkondu zen, aurrez aitak hala itunduta zeukalako. Baina horrek ez zuen geldiarazi Bolivarrekin batera borrokara joateko orduan<ref name=aa></ref>.
[[1828]]ko [[irailaren 25]]ean Bolivarren etsaiak San Karlos jauregira ([[Bogotá|Santa Fe de Bogotá]], [[Kolonbia]]) hurbildu ziren, buruzagia hiltzeko helburuarekin. Manuela haien asmoez jabetu zen eta erasotzaileak entretenitzea lortu zuen. Bolivarri leihotik ihes egiteko aukera eman eta, hala, bizia salbatu zion. Horregatik ''La Libertadora del Libertador'' (Askatzailearen Askatzailea) ezizena ipini zioten. Baina horrek ez du esan nahi Manuelak merezitako onarpena jaso zuenik<ref name=aa></ref>.
San Karlos jauregian plaka bat ipini zuten gertakariaren oroimenez, baina idazkunean Manuelaren izena ez da aipatu ere egiten. [[Historia]]lari batzuek Bolivarren itzaleko osagarri erromantiko huts gisa deskribatu dute. Beste batzuek elezahar sexual iluna sortu dute haren inguruan, Manuelaren jarrera ireki, aurrerakoi eta probokatzaileak gaitzituta. Baina azken hamarkadetako [[errebisionismo]]ari esker, Saenz Aizpuruk independentziaren heroi gisa jokatutako rola azpimarratzen duten lanak argitaratu dira, eta Hego Amerikako [[feminismo]]aren aitzindaritzat ere jotzen dute<ref name=aa></ref>.
| |||