La Galatea: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Addbot (eztabaida | ekarpenak)
t Robota: hizkuntza arteko 9 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:q2348040 orrian
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
5. lerroa:
''La Galatea'' [[artzai eleberri]] bat bezala sailkatzen da. Baina sailkapen hau oso mugatua da. Hain zuzen ere, bertako pertsonaiak artzainak dira, baina maitasunaren azterketa psikologiko bat egiteko baliabidea da, eta hau da Cervantesek liburu hau idazterakoan izan zuen asmoa.
 
Eleberria, ziur asko, Cervantes [[Aljer]]ren [[1580]]ko [[abenduaabendu]]nan eman zuen gatibutzatik itzuli ondoren idazten hasi zen. Ez zuen arrakasta askorik izan liburu-dendetan, batez ere, Montemayorren ''Diana''ren arrakasta handiarekin eta [[Gaspar Gil|Gaspar PoloGil Poloren]]ren ''Diana enamorada''ren arrakasta itzelarekin alderatuz gero. Cervantesek bere bizitza osoan eleberri hau oso estimu handitan izan zuen, baita bigarren zatia argitaratzeko asmoa ere, baina halakorik egin gabe hil zen.
 
Eleberria, [[Tajo]] ibaiaren ertzeko tokiren batean (ideala eta errealaren artean) girotzen da. Istorio nagusi bat dago, eta zenbait sekundario. Istorio nagusian, Elicio eta Erastro Galateaz maitemindutako bi artzai dra, cevantestar emakumezko heroien gainontzeko bertute guztiak (diskrezioa, hau da, adimena eta zentzua, zintzotasuna eta ontasuna) dituen emakume artzai eder bat. Baina Galateak bere independentzia espirituala maite du, eta ez du maitasunaren uztarripean egon nahi, eta, beraz, bi artzainak mespretxatu egingo ditu.
 
Gai nagusian tartekatutako olerki ederrez eta ''novelle'' entretenigarriez gain (Cervantesek ondoren [[KixoteaOn Kixote Mantxakoa|Kixotean]]n eta [[Los trabajos de Persiles y Sigismunda]]n ere egingo zuen bezala), maitasunaren izaerari buruzko duelu dialektikoak ere ikusiko dira (IV. liburua, Lenio eta Tirsi artzainek bakoitzak maitasunaren eta maitasun faltaren euren apologiak egiten dituzte) edo maitasun psikologiari buruz (III. liburua, Orompok, Marsilok, Crisiok eta Orfinok, bertsotan maitasunetik eratorritako zein pasiok egiten duen min gehien eztabaidatzen dute, maite denaren jelosiak, mespretxuak, faltak ala heriotzak).
 
VI. liburuan ''Canto de Calíope'' izeneko kantu luzea topa daiteke: olerkaritzaren [[musa (mitologia)|musa]] artzaiei agertzen zaie eta honek Cervantesi garai hartako espainiar olerkaritzako egile bizi guztiak laudatzen dituen kantu luze bat sartzeko aitzaki bezala balio dio. Esate baterako, [[Luis de Góngora]], [[Lope de Vega|Felix Lope de Vega]], [[Alonso Ertzilla|Alonso de Ercilla]], [[Fray Luis de León]], [[Francisco Díaz]] eta beste asko aipatu eta laudatzen ditu.
 
Liburuaren amaieran, eleberriko gertakariak bat-batean eteten dira: