Bergarako besarkada: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Addbot (eztabaida | ekarpenak)
t Robota: hizkuntza arteko 4 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:q2996259 orrian
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
[[Fitxategi:Vergara- Espartero-Flórez.jpg|thumb|right|250px|Besarkadaren tokiaren topografia]]
 
'''Bergarako besarkada''' edo '''Bergarako hitzarmena''' [[Rafael Maroto|Maroto]] [[karlismo|karlista]] jeneralak (Estatu Nagusiko buruzagia) eta [[Baldomero Espartero|Espartero]] jeneral [[Elisabet II.a Espainiakoaren erregealdia|liberalak]] [[Bergara]]n sinatutako hitzarmenaren aurkezpen sinbolikoa da, Bergaran egindakoa [[1839]]ko [[abuztuaren 31]]n. Bi egun lehenago [[Oñati]]n sinatu zuten hitzarmena.
 
Honekin [[Euskal Herria|Euskal Herrira]] [[Lehen Karlistaldia]]ren amaiera iritsi zen. Karlistek aldarrikapen asko galdu zituzten; batik bat, [[Karlos Maria Isidro Borboikoa|On Karlosen]] erregetza eta [[Antzinako Erregimena]]ren ezarketa. Horren ordez, [[Elisabet II.a Espainiakoa|Elisabet II.aren]] erregealdia eta [[1837]].ko [[Espainia]]ko [[Konstituzio]]a ezarri ziren. Hala ere, Espartero jeneralak [[Euskal Herriko foruak|euskal foruak]] jarrai zitezen eskatzeko akordioa hartu zuen, eta horrela urte horretako [[urriaren 25]]ean euskal foruak baieztatzen zituen [[lege]]a onartu zen. Hala ere, lege honek foruak Espainiako instituzioei aldatzeko ahaltasuna eskaintzen zien eta gainera foruak Espainiako batasun konstituzionalaren menpe jartzen zituen. Honek kontraesan bat suposatzen zuen, eta azkenean hau izan zen [[Espainiako gobernuaGobernua|Espainiako gobernuak]]k euskal foruak deuseztatzera eraman zuena.<ref>http://www.elcorreo.com/vizcaya/20081026/vizcaya/octubre-1839-20081026.html</ref>
 
== Aurrekariak ==
17. lerroa:
:8. artikulua: Karlisten [[arma]]k, [[jantzi]]tegiak eta [[janari|bizigaiak]] Esparteroren menpe jartzen ziren.
:9. artikulua: Gatibuei, hitzartutakoa onartzen bazuten, aske geratzeko aukera ematen zitzaien.
:10. artikulua: Esparterok gobernuari –honek gorteei eskatzeko- [[alargun]]ak eta [[umezurtzzurtz|umezurtzak]]ak bere gai har zitzan eskatzeko akordioa hartzen zuen.<ref>http://www.euskomedia.org/aunamendi/32407</ref><ref name="iruzkin" />
 
== Hitzarmenaren aurkariak ==
 
[[KarlistaKarlismo|Karlisten]] eta [[Apaiz|kleroaren]] zati ziren askok ez zuten hitzarmena onartu eta [[Karlos Maria Isidro Borboikoa|On Karlosekin]] batera [[Frantzia]]ra alde egin zuten. Bestalde, [[Ramon Cabrera]] karlista jeneralak, hitzarmena onartu ez zuena, gerrarekin jarraitu zuen [[Maestrazgo]]ko eskualdean, [[1840]].ean garaitua izan zen arte. Hitzarmena onartu ez zutenek '''Bergarako Traizioaz''' hitz egingo zuten.
 
== Ondorioak ==