Katorga: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
|||
1. lerroa:
'''Katorga''' ([[greziera]]tik, ''katergon'', [[galera]] edo [[tatarera]]tik, ''katarga'', hiltzea) [[Errusia Inperial]]eko sistema penal bat zen. Presoak, Siberiara bidaliak izaten ziren, biztanle bakar bat ere ez zegoen zelai urrunetara, [[lan behartuak]] egitera. Sistema penal honek, XVII. mendean du bere jatorria, eta boltxebikeek hartu zuten berriz, [[
[[Kontzentrazio zelaiak]] ez bezala, katorga, Errusia Inperialeko sistema judizialaren barnean zegoen, nahiz eta biek ezaugarri nagusi berberak dituzten: [[konfinamendua]], instalazio oso sinpleak ([[
Katorgak, ia inor bizi ez zen Siberiako tokietan kokatuak izan ziren. Baita, Errusiako urrutiko ekialdean ere. Hala eta guztiz ere, presoren batzuk, arrakasta izan zuten euren ihes egiteko ekinean. Garai hauetatik, Siberiak bere ospe beldurgarria lortu zuen zigor honekin. Beranduago, Gulagak, hau indartu zuen.
7. lerroa:
Lanik ohikoenak eraikuntza eta mehatzaritza lanak ziren. Adibide aipagarri bat [[Amurreko bidea]] zen, lan penalaren antolakuntzan arrakasta bezala aldarrikatua izan zena.
[[Anton Txekhov]] errusiar idazle ospetsuak, katorga baten instalazioak bisitatu zituen [[1891]]. urtean, [[Errusia]]ko, urruneko ekialdean dagoen [[Sakhalin]] uhartean, eta hemen aurkitu zituen baldintzei buruz idatzi zuen [[Sakhalin|Sakhalin uhartea]] izeneko bere liburuan. Bertan, irizpide eskasa eta katorgaren kargu zeuden ofizialen gaitasun eza kritikatzen du. Honek, bizitza maila baxua sortu zien presoei. Baita gobernuaren funtsen zuztapiloa eta emankortasun negargarria ere. [[Alexander Solzhenitsyn]]ek, [[Gulag uhartedia]] izeneko bere liburuan, lan behartuen zelaiei buruz, sarritan aipatzen du Txekhov, sobietar garaian katorgetan preso zeudenen bizi baldintzen narriadura irudikatzeko, Txekhoven garaiko bizi baldintzekin alderatuz.
[[Piotr Kropotkin]], [[Transbaikalia]]ko gobernatzailearen kanpo laguntza izan zen bitartean, lurralde honetako presondegien egoera aztertzeaz arduratu zen. Ondoren, bere aurkipenak, [[Presondegi errusiar eta frantziarretan]] izeneko liburuan deskribatu zituen.
20. lerroa:
== Katorgetan egon ziren preso ospetsuak ==
* [[Piotr Kropotkin]]
* [[Fedor Dostoievski|Fiodor Dostojevski]]
* [[Vladimir Lenin|Lenin]] Katorgetatik bi aldiz ihes egin zuela esaten da.
[[Kategoria:Errusiako historia]]
| |||