Lerga: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary |
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
||
6. lerroa:
| ofiziala = Lerga
| merindade = Zangozako merindade
| eskualdea = [[Tafallaldea]] / [[Zangozerria|Zangozaldea]]
| postakodea = 31494
| kokapena =
27. lerroa:
== Inguru naturala eta kokapena ==
Lerga [[Zangozako
Lergak [[Leotz]]ekin egiten du muga iparraldean eta mendebaldean, [[Eslaba]]rekin ipar-ekialdean eta ekialdean, eta [[Uxue]]rekin eta [[San Martin Unx]]ekin hegoaldean. Tren geltokirik hurbilena [[Tafalla]]n dago, Lergatik 18 kilometrora. Lergako lurretan baina Elizaren aldetik '''Eslabari'' lotua [[Epaiz]] (espainieraz ''Abaiz'') herri hustua dago<ref>[[Euskaltzaindia]], ''Euskera'' 2010, 55, 1. zkia. 354. or.</ref><ref>[http://www.eslava.es/despoblados.htm Eslabako udalaren web orria].</ref>.
34. lerroa:
Lergako klima tarteko mediterraneoa da, ñabardura kontinentalarekin. [[Negu]]ak hotzak eta euritsuak dira, eta [[uda]]k beroak eta lehorrak. Urteko batez besteko prezipitazioak 500-600mm ingurukoak dira. Herrigunetik kanpo, itsasoaren mailatik 612 metrora, [[Nafarroa]]ko gobernuak [[1974]]an jarritako estazio meteorologikoa dago.<ref>[http://meteo.navarra.es/estaciones/estacion_detalle.cfm?idestacion=156 Nafarroako Meteorologi Agentziaren webgunea.]</ref>
Jatorrian Lerga inguratzen zuten hariztiak galdu egin dira gizakiaren eraginez, eta gaur egun [[XIX.
== Historia ==
43. lerroa:
[[XIX. mendea]]ren erdialdera arte, herria alkateak eta bi zinegotzik gobernatu zuten, erregeordeak izendaturik. Bitartean, herriko abadea, lergarrek aukeratzen zuten. [[1927]]. urtean Lergako 52 biztanlek, lur-eremu handia erosi zioten Gendulaingo Kondeari, guztira sei mila arroa, zerealen landaketarako eta larre moduan erabiltzeko. Herritarrek guztira 130.000 ogerleko ordaindu zizkioten kondeari. Hasieran, [[Madril]]en bizi zen kondeak ez zizkien lurrak saldu nahi izan, baina Auspicio Precioso Corera abadearen laguntzari esker, lurren salmenta sinatu egin zuen, azkenik.
Lergako udala [[XIX. mendea]]n eraiki zen, herriko plaza nagusian. Eraikina indiano aberats baten diruaren laguntzarekin eraiki zen. [[1936]]an udalak eraikinaren heren bat erosi eta udala harlanduzko eraikin dotore hartan ezarri zuen. [[XX. mendea]]n zehar Lergak biztanleriaren bi heren galdu zituen, gehienbat [[Iruña (argipena)|Iruñara]]
== Ekonomia ==
49. lerroa:
=== Lergako upategia ===
[[1941]]. urtean sortu zen 53 bazkideren eskutik. Bazkideak mahastien jabeak dira eta 150.000 [[espainiar pezeta|pezetako]]
[[2003]]. urtean upategiaren birmoldaketa eta handitzea hasi zen. ADA Upategiaren instalazio berriak [[2005]]eko [[abenduaren 15]]ean inauguratu ziren. ADA Upategien jabetzako mahastiek 323 [[hektarea]]ko azalera hartzen dute gaur egun. Garnatxa mahastiaz gain, gaur egun Merlot eta Cabernet Sauvignon mahastiak ere erabiltzen dira.
66. lerroa:
{{sakontzeko|Nafarroako parke eolikoak}}
Udalerriaren ipar-mendebaldean, [[Gerinda]] mendizerran, [[Nafarroa]]ko gobernuak eraikitako "Lerga" izeneko parke eolikoa dago. Parkeak duen instalaturiko potentzia 25,08 [[
== Ondarea ==
=== San Martin eliza ===
Jatorri [[Arkitektura erromaniko|erromaniko]] berantiarreko eraikina da, [[1200]]. urtearen inguruan eraikia. Ondorengo mendeetan, birmoldaketa sakonak egin zitzaizkion egiturari, portadari eta dorretxeari. Lau zatitan banaturiko nabe bakarreko parrokia da. Zirkuluerdi itxurako aurrealdea, [[XVI. mendea|XVI. mende]] eta [[XVII.
Elizako erretaula nagusia [[XVII. mendea]]ren amaierakoa da eta itxura biribila du, absidearen zirkulu erdi itxurara egokitzeko egin zen forma horrekin. Erretaula Atarrabia eta Irozko Simonek egin zuen.
=== Santa Barbara baseliza ===
Kanpoaldean sinbolo erlijiosorik ez duen eraikina da. Duela mende batzuk, harlau [[
=== Abaizko Gurutze Santuaren eliza ===
155. lerroa:
== Ikus, gainera ==
* [[Nafarroa Garaiko udalerrien zerrenda|Nafarroako udalerrien zerrenda]]
== Bibliografia ==
| |||