Aiara: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Aihotz (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
37. lerroa:
== Historia ==
 
[[Fitxategi:kexaa2.JPG|thumb|right|250px|[[Kexaako monumentu multzoa|Kexaa dorretxea]].]]
Historikoki garrantzi handia izan du, batez ere [[Erdi Aroa]]n, azken hamarkadetan gainbehera badator ere. Gaur egun 3.000 biztanlera ere ez da heltzen udalerri osoa.
 
[[HistoriaurreaHistoriaurre]]riari dagokionez, hiru [[trikuharri]] aurkitu dira Aiaran; haietariko bi [[Añes]]en, eta [[Menoio]]n bestea. [[K. a. XXV. mendea|K. a. XXV. mendekoak]] omen dira.
 
== Banaketa administratiboa ==
46. lerroa:
{{Col-begin|width=50%}}
{{Col-break|width=50%}}
* [[AginagaAgiñaga (Aiara)|Aginaga]]
* [[Añes]]
* '''[[Arespalditza]]''' (herriburua)
* [[Beotegi]]
* [[Erbi (Aiara)|Erbi]]
* [[Erretes Lanteno|Erretes-Lanteno]]
* [[Etxegoien]]
* [[Izoria]]
68. lerroa:
* [[Opellora]]
* [[Ozeka]]
* [[Salmanton|Sanbantone]]
* [[Soxo]]
* [[Zuhatza (Aiara)|Zuhatza]]
110. lerroa:
| <center>130 (%06,04)<center />
|-----
| bgcolor="#F8C080"| [[Euskadiko Alderdi SozialistaPSE-Euskadiko EzkerraEE|Euskadiko Alderdi Sozialista]] (PSE-EE(PSOE))
| <center>-<center/>
| <center>52 (%3,26)<center />
118. lerroa:
=== Ondasun nabarmenak ===
 
* '''[[Arespalditza]]ko parrokia''' (Andre Maria Jasokundekoa), [[XI. mendemendea|XI. mendekoa]]koa, atari [[arkitektura erromaniko|erromanikoarekin]]arekin.
* '''[[Atxa jauregia|Atxa dorretxea]]''', [[Arespalditza]]n, [[XVII. mendemendea|XVII. mendekoa]]koa.
* '''Etxaurrengo Andre Mariaren santutegia''', [[Menoio]]n, [[XVIII. mendemendea|XVIII. mendekoa]]koa, [[Gorobel]] mendien ikuspegi ederrak eskaintzen dituena.
* '''[[Kexaako monumentu multzoa|Kexaako dorretxe-gotorlekua]]''', [[XIV. mendea]]n eraikia estilo [[gotiko (argipena)|gotikoan]]an.
* '''[[Lantenoko eskolak]]''', kultura interesdun ondaretzat izendatuak.
* '''[[Murga dorretxea|Murgako dorretxe-jauregia]]''', [[1272]]an eraikia.
* '''[[Negorta dorretxea]]''', [[Zuhatza (Aiara)|Zuhatzan]], [[XV. mendea|XV. mende]] bukaera aldera eraikia.
* '''San Bizente eliza''', [[Añes]]en, [[XII. mendemendea|XII. mendekoa]]koa, atari erromaniko ederrarekin.
* '''[[Ureta dorretxea]]''', [[Lanteno]]n, XIV.-XV. mendekoa.
* '''Zubiete dorretxea''', Lantenon.
 
=== Euskara ===
[[XIX. mendemendea|XIX. mendera]]ra arte ibarreko herri batzuetan [[euskara]] mantendu egin zuten, baina hortik aurrera gainbehera handia gertatu da Aiaran. Gaur egun, aiararren ia laurdena euskalduna da, eta haiek biltzeko asmoz [[Hogeitalau Euskara Elkartea]] sortu zuten.
 
== Iruditegia ==
143. lerroa:
 
== Aiarar ospetsuak ==
* [[Eugenio Llaguno Amirola|Eugenio Llaguno]] ([[Menagarai]], [[1724]]-[[1799]]), politikari eta euskaltzale ilustratua<ref>{{es}} [http://www.amirola.com/Llaguno.htm Llaguno abizenari buruzko informazioa]</ref>.
* [[Iñaki Isasi]] ([[Arespalditza]], [[1970]]), [[txirrindularitxirrindularitza|txirrindularia]]a.
 
== Erreferentziak ==