Bolbora: berrikuspenen arteko aldeak

'''Bolbora''' edo '''sutautsa''' [[substantzia eztandagarri]] bat da, batik bat su armetan erabiltzen dena, hauen jaurtigailuen [[propultsatzaile]] gisa erabiltzen dena, baina baita ere [[piroteknia|su artifizialartifizialetan]]etan ere. [[Karbono]], [[sufre]] eta [[potasio nitrato]]zko proportzio ezberdinez eratuta dago. Su artifizialetarako erabiltzen denak, honako proportzio hauek ditu: %75, potasio nitratoa, %15 karbonoa eta %10 sufrea. Bere formula KNO₃ + S + C da.

Bolbora, [[txinatxinako Herri Errepublika|txinatarrek]]tarrek asmatu zuten, su artifizialak eta armak egiteko asmoarekin, [[IX. mendea]]n, nahiz eta ez zituzten suzko armak mendebaldean ulertzen diren bezala ulertu. [[Persia]]rrak eta [[arabiar]]rak izan ziren bolbora [[Europa]]ra ekarri zutenak, [[XII. mendea]]ren amaieran.

Litekeena da, bolbora Europan [[Ekialde HurbilHurbila|Ekialde Hurbiletik]]etik sartu izana. [[Berthold Schwarz]], [[alemania]]r fraidea, izan daiteke bolbora, jaurtigailu bati bultzada emateko erabili zuen lehen pertsona, baina, itxuraz, garai horretan bertan, arabiarrek xede berberarekin erabili zuten [[Iberiar Penintsulapenintsula|Iberiar Penintsulan]]n, [[Alfontso XI.a Gaztelakoa|Gaztelako Alfontso XI.a]] erregearen kroniketan nabari daitekeenez.