Nanoteknologia: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-farmako +sendagai) |
No edit summary |
||
4. lerroa:
Nanoteknologiak material eta osagai asko sortzeko ahalmena du, batez ere [[elektronika]]rako, [[medikuntza]]rako eta [[energiaren sorrera]]rako. Hala ere, kezka dago nanomaterial horiek [[osasun]]erako eta [[ingurumen]]erako kaltegarriak izan ote litezkeen ala ez. Kontuan hartu behar da [[material]]en propietateak tamainaren arabera aldatzen direla, beraz ondo aztertu eta ezagutu behar dira hain eskala txikian kaltegarriak ez izateko.
[[Nano]] greziar aurrizki bat da neurri bat (10<sup>-9</sup> = 0,000 000 001) adierazten duena, ez objektu bat
== Definizioa ==
{{zuzendu | data = 2013ko maiatzaren 20az | zatia = Atal}}
Nanoteknologiak ikertzen ditu, diseinua, kreazioa, sintesia, materialen manipulazioa eta aplikazioa, aparatu eta sistema funtzional nanoeskalaz egindako [[materia]]ren kontrolaren bidez, eta materiaren propietate eta fenomenoak ikertzea nanoeskalan aztertzen ditu. Materia eskala hain txikian ikertzerakoan, fenomeno eta propietate berriak agertzen dira. Horregatik,
=== Oinarrizko kontzeptuak ===
14. lerroa:
Zaila da zer nolako txikia den nanoteknologia imaginatzea. Nanometro bat metro baten milloiren bat da, hau da, metro baten 10<sup>-9</sup>a. Zerbait buruan imaginatzeko, honelako adibide hauek euki ditazkegu<ref>[http://www.nano.gov/nanotech-101/what/nano-size National Nanotechnology Iniciativeko datuak]</ref>:
*
* 25.400.000 nanometro daude hazbete batean.
* Gizaki baten ile baten lodiera 80.000 - 100.000 nanometroko da.
* Urrearen atomo bakar baten diametroa nanometro baten hirugarrena da.
* Nanometro bat hain handia da gure azazkal bat
▲* Nanometro bat hain handia da gure azazkal bat segundu batean zenbat handitzen den bezalakoa.
== Historia ==
26 ⟶ 25 lerroa:
[[1965]]ko [[Fisika]]ko [[Nobel Sariak|Nobel saria]], [[Richard Feynman]], lehenengo pertsona izan zen [[nanozientzia]] eta nanoteknologiaren aukerak ereferentziatzen, [[Caltech]]en (Californiako Teknologia Erakundea), [[1959]]ko [[abenduaren 29]]an berak egindako hitzaldi ospetsuan, ''Hondoan soberan dago lekua'' (''[[There's Plenty of Room at the Bottom]]'').
Arlo honetako beste pertsona batzuk, ala nola [[Rosalind Franklin]], [[James Dewey Watson]] eta [[Francis Crick]], proposatu zuten [[Azido desoxirribonukleiko|DNA]]
Baina
Gaur egun medikuntzak interes handiagoa du mundu mikroskopikoaren arloan, horretan aurkitu ahal baitira gaixotasunak eragiten dituzten alterazio estrukturalak, eta ez dago esan beharrik medikuntzaren arlo batzuk izan dituzten benefizioak, mikrobiologia,
== Inbertsioa ==
36 ⟶ 35 lerroa:
Garapenerako bidean dauden hainbat herri jada baliabide garrantzitsuak zuzentzen dituzte nanoteknologiazko inbestigazioetara. [[Nanomedikuntza]] hirugarren munduko sostenibilitatea aurreratzen gehien lagundu dezakeen area da, diagnostikoen metodo berriak proportzionatuz, sendagaien administrazioaren sistema hobeak eta parametro biologiko batzuen monitorizaziorako erraminta berriak. Mundu osotik 40 laboratorio inguruetan hainbat diru kantitate inbertitzen dituzte nanoteknologiazko inbestigazioetan. 300 enpresa inguru bere izenetan "nano" terminoa erabiltzen dute, ala ere, produktu gutxi daude merkatuan.
Informatikaren munduko handi batzuk, ala nola [[IBM]], [[Hewlett-Packard]] (''HP''), [[NEC]] edo [[Intel]] jada hainbat miloi dolar inbertitzen ari dituzte gai honetan. Lehen Munduko gobernuek ere hartu dute serioski, estatu batuarren
[[Espainia]]n, "''
== Muntatze
Nanoteknologiaren funtsezko karakteristika [[Natura zientziak|Natura zientzietako]] hainbat arloko muntatze
Nahasten diren zientzietako posiblea den zerrenda:
54 ⟶ 53 lerroa:
* [[Matematika]]
* [[Medikuntza]]
* [[
== Erreferentziak ==
| |||