Robert Schumann: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Robert Schumann lotu du, Wikidataren arabera. |
No edit summary |
||
1. lerroa:
{{lanean|xirkan}}
[[Fitxategi:Robert Schumann 1839.jpg|thumb|250px|right|Robert Schumanni 1839an egindako erretratua.]]▼
{{Biografia infotaula oinarria
| izena = Robert Schumann
| irudia = Robert Schumann 1839.jpg
▲
| izen osoa =
| ezizena =
| jaiotza data = [[1810]]eko [[ekainaren 8]]a
| jaiotza hiria = ([[Zwickau]]
| jaiotza herrialdea = [[Saxonia]]
| heriotza data = [[1856]]eko [[uztailaren 29]]a
| heriotza hiria = [[Endenich]], [[Bonn]]
| heriotza herrialdea = [[Prusiako Erresuma]]
| bikote kidea = Clara Wieck-Schumann
| webgunea =
| sinadura =
}}
'''Robert Schumann''' ([[Zwickau]], [[Saxonia]],
== Bizitza ==
▲'''Robert Schumann''' ([[Zwickau]], [[Saxonia]], [[1810]]eko [[ekainaren 8]]a - [[Endenich]], [[Bonn]], [[1856]]eko [[uztailaren 29]]a) konpositore [[alemania]]rra izan zen. [[Piano]]rako obra poetiko eta lirikoak idatzi zituen 1829-40 bitartean ("Vienako ihauteria", [[1835]], "Haur irudiak", [[1838]], "Kreisleriana", [[1838]]). [[1838]]an Clara Wieck piano-interprete famatuarekin ezkondu ondoren, liedak konposatu zituen (''Emakume baten bizitza eta ezkontza'', [[1840]]). [[Orkestra]]ko musika eta [[ganbera-musika]] idatzi zuen, batik bat, [[1841]]az gero. Konpositore sakona eta sentikorra izan zen.
Zuzenbide ikasketak utzi zituen pianoa ondo ikasteko F. Weick-ekin lehenbizi, eta emaztearen aitarekin gero. Hatzak arinago mugitzeko asmatu zuen tresna baten erruz, hatz baten mugimendua galdu zuen. Harrezkero musika eta kritika idazten hasi zen. Neue Zeitschrift für Musik (Musika Aldizkari Berria) sortu zuen eta musikaz zituen irizpideak argitaratu zituen, baita Brahms eta Mendelssohn-i zien mirespena adierazi ere. 1843. urtean Mendelssohn-ek irakasle postua eskaini zion Leipzig-eko kontserbatorioan. Handik urtebetera postua utzi behar izan zuen, 1833. urtetik aurrera jaiotzetik zuen buru gaixotasunak eragiten zizkion nerbio krisialdiak zirela eta. 1844. urtean Dresden hartu zuen bizilekua piano irakasle gisa eta geroago, 1850. urtean, Düsseldorf-eko musika zuzendari izendatu zuten. 1854, krisialdi larriago batean, Rhin ibaira bota zuen bere burua, baina salbatu zuten. Eroetxe baten sartu zuten eta hantxe hil zen bi urte geroago.
==
Erromantizismoko musikagilerik bikainetako bat izan zen Schumann. Aipagarriak dira, batez ere, pianorako musika, abestiak (Lieder) eta orkestrarako musika. Pianorako musika lan ezagunenak bere emaztearentzat idatzi zituen. Lan aipagarriak dira, besteak beste: ahotserako lied-ak, Emakume baten maitasun eta bizitza (1840), Poetaren maitaleak (1840); Romanzak eta baladak (1841-1847) bilduma; hirurogeita hamabi koru a capella; hamazazpi duo, hiru trio, hogeita hamaika kuarteto pianoarekin; oratorioak, Paradisua eta Peria (1841-1843); Manfred (1849); Migno-nentzako requiema (1849); Genoveva (1847-1850) opera. Pianorako lanen artean berriz, aipagarriak dira: Pinpilipauxak (1829-1832); Kapritxoak (1833); 12 Estudio sinfoniko, (1834); Inauteria (1834-1835); Haur eszenak (1838); Kreisleriana (1838); Albuna gazteriarentzat (1848); Basoko eszenak (1848-1849). Organorako Sei fuga Bach-en izenaren inguruan (1845) idatzi zuen. Ganbera musika, lau sinfonia, oboe eta pianorako, eta biolontxelo eta pianorako lanak ere idatzi zituen.
{{commonskat}}▼
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2014/8/22}}
{{erreferentzia_zerrenda}}
▲{{commonskat}}
▲{{DEFAULTSORT:Schumann, Robert}}
[[Kategoria:Musika klasikoko musikagileak]]
[[Kategoria:Erromantizismoaren musikagileak]]
[[Kategoria:Alemaniako musikagileak]]
[[Kategoria:Saxoniarrak]]
| |||