Batezbesteko aritmetiko sinple: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Addbot (eztabaida | ekarpenak)
t Robota: hizkuntza arteko 43 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:q19033 orrian
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-banakuntza +banaketa)
5. lerroa:
Adibidez, ikasle batek bi azterketetan lortutako kalifikazioak 6 eta 8 izan badira, kalifikazioen batezbesteko aritmetiko sinplea 7 da <ref>Bi azterketek garrantzi berdina badute, bestela [[batez besteko aritmetiko haztatu]]a erabili behar baita.</ref> (kalifikazioak batuz eta kalifikazio kopuruaz zatituz: (6+8)/2=7) eta, beraz, kalifikazio orokorra 7 dela esan daiteke.
 
Zentro-joerarako neurri eta batezbesteko guztietan gehien erabiltzen den neurria da, bere kalkuluaren erraztasunagatik eta esanahiaren argitasunagatik. Horregatik, ''batezbesteko aritmetiko sinplea'' izen osoa aipatu ordez, ''batezbesteko'' esan ohi da laburrago. Egunerokoan, aplikazio zabalak dituen neurria da: ikasle batek azterketa ezberdinetan lorturiko batez besteko kalifikazioa lortzeko, azterketa batean ikasle zenbaitek lorturiko kalifikazioen batezbestekoa kalkulatzeko, hil ezberdinetan zehar hileko kontsumitu den batez besteko argindar-kopurua emateko, denda batean egunero batez bestez zenbat saltzen den zenbatesteko, futbol jokalari batek partidu bakoitzean zenbat gol egiten dituen jakiteko, eta abar. Datuetarako kalkulatzeaz gainera, [[probabilitate-banakuntzabanaketa]] eta bestelako objektu matematikoetarako ere kalkulatu daitekeen neurria da, [[itxaropen matematiko]]aren bitartez.
 
== Kalkulua lagin baterako ==
140. lerroa:
::<math>\overline{x}-t_{n-1,\frac{\alpha}{2}}\frac{\hat{s}}{n}<\mu<\overline{x}+t_{n-1,\frac{\alpha}{2}}\frac{\hat{s}}{n}</math>
 
[[Lagin]]-tamaina handia denean (n>30), [[Studenten t banakuntzabanaketa]]ren ordez [[banakuntzabanaketa normal]]a erabil daiteke:
 
::<math>\overline{x}-z_{\frac{\alpha}{2}}\frac{\hat{s}}{n}<\mu<\overline{x}+z_{\frac{\alpha}{2}}\frac{\hat{s}}{n}</math>
146. lerroa:
Bi kasuetan ezezaguna den populazioaren desbideratzea <math>\hat{s}</math> [[quasi-bariantza]]ren bitartez zenbatesten da.
 
Bestelako populazioetarako batez besteko aritmetiko sinpleak banakuntzabanaketa konplexuagoa erakusten du eta konfiantza-tarteen eraketa oso zaila da, baina [[lagin tamaina]] handia denean, 30 baino handiagoa gutxi gorabehera, azken formulari jarraiki egin daiteke, [[limitearen teorema zentral]]ari esker.
 
== Erreferentziak ==