Baionako konstituzioa: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary |
No edit summary |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:Joseph-Bonaparte.jpg|thumb|right|250px|[[Josef Bonaparte]]]]
'''Baionako konstituzioa''' edo '''Baionako estatutua''' (ofizialki, [[frantses]]ez, ''Acte Constitutionnel de l’Espagne''), [[Espainia]]ko monarkia bonapartistaren oinarrizko legea izan zedin, [[Josef Bonaparte]]k, [[1808]]ko [[uztailaren 8]]an, [[Baiona]]n, zin egin zuen [[gutun aitortu]]a izan zen. Konstituzioaren xedapen gehienak ez ziren gauzatu, Josef I.aren erregealdian Espainian etengabeko [[Iberiar Penintsulako Gerra|gerra]] izan zelako.
== Baionako batzarra ==
10. lerroa:
== Konstituzioaren edukia ==
Frantses legedi berria zen testuaren iturria, elementu tradizional batzuen bertutez moderatua agertzen zelarik. Espainia oinordetza bidezko monarkia gisa antolatzen zuen. Senatua hiru estamentuz osaturik zegoen: nobleak, elizgizonak eta herria. Estatu Kontseiluak botere handiak zituen, hala nola, Zibil eta Zigor Kodeen aldaketak. Erlijio askatasuna, espainiarren eskariz, kendu zen testutik. [[Inkisizioa]] ezeztatu zen. Prentsa askatasuna aski mugaturik zegoen. Gizabanakoen eskubideei dagokienez, egoitzaren bortxaezintasuna, [[tortura]]ren debekua, lekuz aldatzeko askatasuna eta herri karguetara iristeko berdintasuna izan zituen ekarpenik garrantzitsuenetako batzuk<ref>Txomin PEILLEN KARRIKABURU: [http://datu-basea22.wikispaces.com/file/view/baionako+KOnstituzioa.pdf/237725363/baionako%20KOnstituzioa.pdf Konstituzionalismoaren etorkia eta 1808. urteko Baionako Konstituzioa] Eleria. 18, 2009. Datu-basea22.wikispaces.com</ref>.
Frantses legedi berria zen testuaren iturria, elementu tradizional batzuen bertutez moderatua agertzen zelarik. Euskal ordezkariek foru lege eta erakundeen iraupena lortu nahi zuten eta ''Foru Konstituzioa'' deitzen zioten. Euskal probintziak Konstituzio berriaren alde jartzea lortzearren, bere 144. atalean honako hau zioen: ''"Nafarroa, Bizkaia, Gipuzkoa eta Arabako foru bereziak lehen Gorteetan aztertuko dira, probintzia horien eta nazioaren mesedetan onuragarriena iritziko zaiona erabakitzearren"''.▼
▲
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2013/06/27}}
{{erreferentzia_zerrenda}}
[[Kategoria:Iberiar Penintsulako Gerra]]
| |||