Kolkida: berrikuspenen arteko aldeak

| hiriburu mota=Hiriburu(ak)

| hizkuntza=[[Zan hizkuntzak|Kolkidera]]

| eremua=

| biztanleria=

| dirua=

}}

'''Kolkida'''<ref>{{Erreferentzia|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0142.pdf|izenburua=142. araua: Antzinateko eskualdeen euskarazko izenak|egilea=[[Euskaltzaindia]]|data=2004/XII/16|lekua=[[Bilbo]]}}</ref> ([[georgiera]]z კოლხეთი, ''k'olxeti''; [[greziera]]z Κολχίς, ''Kolchís'') antzinako estatu, erreinu eta eskualdea izan zen, oraingo [[Georgia]] mendebaldean kokatua. Garrantzi handia izan zuen georgiar nazioaren eta azpitaldeen eraketan, batez ere [[Erdi Aroa]]n Georgia ekialdeko [[Kaukasiar Iberia|Iberia-Kartli]] erreinuarekin bat egitean. Idazle klasikoek kontatzen dituzten deskribapenengatik, Kolkida, [[hiri-estatu]] bat izango litzateke, [[Itsaso Beltza]]ren ertzean greziarrek kolonizatu zutena. Kolkidako lehen erresuma, itxuraz, [[zimeriar]] eta [[Eszita|eszitek]] bota zuten [[K. a. 720]]. urtean, eta, ondoren, [[Akemenidar Inperioa]]n barneratua, [[K. a. VI. mendea]]ren erdialdean.

 

[[Greziar mitologia]]n Kolkida [[urrezko ahari-larru]]a zegoen nazioa zen, jainkoen oparia, zuenari, oparotasuna ematen ziona. [[Jason]], [[Argo]] izeneko bere itsasontzian, harantz joan zen hain gai preziatua bertako errege zen [[Eetes]]i lapurtzeko, ahari larrua, [[Frixo]] ahariaren bizkarrean muntatua heldu zenean jaso zuena. [[Medo]]k herrialdea konkistatu zuen [[Asia]]tik bere aitona Eetesi laguntzeko joan zenean, erresuma, bere anaia propioaren esku galdu zuena, eta, behin Eetes hil ondoren, Kolkida bere inperioari erantsi zion, beragatik, [[Media]] deitua izan zena.

 

[[K. a. 2. milurtekoa]]ren amaieran, Asia Txikian, ''Ponto Euxino'' ([[Itsaso Beltza]])ren ekialdean eta [[Transkaukasia]]ren hego-mendebaldean, bi erresuma loratzen ziren, [[Diaoji]]koa eta ''Kolka''koa ([[greziera]]z Κολχίς / Kolkis) edo Kolkida greziarrentzat.

 

[[K. a. 330]]ean persiarrengandik askatua izan zen [[Alexandro Handia]]gatik.

 

[[K. a. VIII. mende]]tik aurrera, miletoarrak, Kolkidako kostaldea kolonizatzen hasi ziren. [[Fasis]] (Poti), [[Guienos]] (Otxamtxira), Dioscuria, ondoren Sebastopolis deitua, gaur egungo [[Sujumi]] dena eta [[Adjaria]]n izen ezezaguneko beste bat sortu zituzten.

 

[[69]]an barne iraultza bat egon zen Anizetesen buruzagitzapean, eta matxinoak [[Trebisonda]]raino iritsi ziren, non erromatarrak garaitu eta hauen ontziak erre zituzten. Enperadoreak, Virdio Geminio, Anizetes garaitu zuen armada batekin bidali zuen. Hau, Sedokhezeko tokiko printzearekin babestu zen, honek, erromatarrei eman zielarik. Ordutik, erromatar presentzia indartu egin zen eta herrialdea [[II. mende]]rarte egon zen Inperioaren mende, laziarren tokiko printzeak ziren Apxiles edo Apsides, Abasges edo Abaszis, Samiges eta beste txikiago batzuk, ia erabat independente egin zirenean. Laziarren printzerriak beste printzerriak konkistatu zituen III. eta [[IV. mende]]en artean, Lazikako erresuma sortuz, mende berean, erromatar guarnizioak desagertuz, [[300]]. urtea igaro ondoren arte existitu zirenak.

 

[[Traiano]] erromatar enperadorearen agindupean, Pontoko probintziaren zati izan zenetik, [[Sasanidar Inperioa]]ren agindupean [[Georgia]] deitzera pasa zen. Kristautasuna [[311]]n agertzen da, [[Santa Nina]]ri esker "''Argiztatzailea''" (esklabu martiria). [[337]]an [[Mirvano III.a]] eta bere emazte Nana kristautasunera bihurtu ondoren, erlijio hau, erresumako erlijio ofiziala bihurtzen da.

 

[[VI. mendea]]n persiarrek Karthliako monarkia ezeztatu zuen, baina, [[Bizantziar Inperioa]]ren laguntzarekin kanporatuak izan ziren eta ''aznauri''ek (nobleek) erresumaren botere eta administrazioa berrezarri zuten. [[654]]an, persiarrek eta bizantziarrek lurraldea lehiatu zuten, azkenik georgiarrek konkistatu zutena [[VIII. mendea]]ren amaieran.

 

{{erreferentzia_zerrenda}}

 

* [[Kolkidako herensugea]]