Itxaropen matematiko: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t r2.7.2) (robota Aldatua: ta:எதிர்வுப் பெறுமதி |
No edit summary |
||
1. lerroa:
[[File:Twodice.svg|thumb|right|300px|Bi [[dado]] botata suertatzen diren puntuen baturaren [[probabilitate banakuntza]]: hurrengo jokaldietan denetariko emaitzak izan badaitezke ere (2,2,8,10), epe luzera batez beste ''itxaron'' daitekeen emaitza 7 da; 7 da, beraz, '''itxaropen matematikoa'''.]]
'''Itxaropen matematikoa''' edo '''esperantza matematikoa''' [[zorizko aldagai]] baten [[batezbesteko]] balioa da, dagozkion [[probabilitate|probabilitateen arabera]] kalkulaturik. Intuitiboki, [[zorizko saiakuntza]] behin eta berriz errepikatuz epe luzera suertatuko litzatekeen emaitzen batezbesteko balioa da. Adibidez, dado baten emaitzari dagokion itxaropen matematikoa 3.5 da, 1etik 6ra bitarteko balio posibleek probabilitate berdina dutenez, itxaropen matematikoa balio horien ibiltartearen erdian baita. Horrela, izena engainagarria izan daiteke, itxaropen matematikoa ez baita hurrengo aldi batean ''espero'' daitekeen emaitza bat, epe luzera espero behar den batezbesteko emaitza baizik.▼
▲'''Itxaropen matematikoa''' edo '''esperantza matematikoa''' [[zorizko aldagai]] baten [[batezbesteko]] balioa da, dagozkion [[probabilitate|probabilitateen arabera]] kalkulaturik. Intuitiboki, [[zorizko saiakuntza]] behin eta berriz errepikatuz epe luzera suertatuko litzatekeen emaitzen
Estatistikan maiz erabiltzen den kontzeptua da: [[probabilitate-banakuntza]] bateko ezaugarri jakingarrienetako bat da, [[parametro (estatistika)|parametro]] ezezagun gisa hartzen dena eta datuetan baliokide duen [[batezbesteko aritmetiko sinple]]aren bitartez zenbatesten dena. [[Matematika]]n, [[neurri-teoria]]tik formulazio matematiko zorrotza du eta, aldi berean, maiz erabiltzen da problema aplikatuetan, hala nola ekonomia arloko [[erabaki-teoria|erabakien azterketan]]. [[Zorizko joko]]etan ere maiz kalkulatzen da, jokalari batek jokaldi bateko batezbesteko emaitza jakiteko. Erabaki eta jokoen eremu horietako paradoxa zenbaitetan ere agertzen da, hala nola [[San Petersburgo paradoxa]]n eta [[Allaisen paradoxa]]n.
| |||