Pepin Laburra: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
EmausBot (eztabaida | ekarpenak)
t r2.7.2+) (robota Erantsia: ku:Pêpenê Kurtbir
No edit summary
1. lerroa:
{{Agintari infotaula
[[Fitxategi:Pippin the younger.jpg|thumb|right|200px|Pepin Laburra.]]
| izena = Pepin Laburra
| irudia = Pippin the younger.jpg
| kargua = [[Frankoak|Frankoen]] erregea
| hasiera = [[751]]
| bukaera = [[768]]
| aurrekoa = [[Txilderiko III.a]]
| ondorengoa = [[Karlomagno]]<br/>[[Karloman I.a]]
| jaiodata = ca. [[715]]
| jaiolekua =
| hildata = [[768]]ko [[irailaren 24]]a
| hillekua = [[Saint-Denisko basilika]]
| ezkontidea = Bertrada Laongoa
| sinadura =
}}
'''Pepin Laburra'''<ref>EIMA: [http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/eu/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/ONOMASTIKA/IZEN%20ZERRENDAK.pdf ''Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak''].</ref> (Jupille?, [[715]] - [[Saint-Denisko basilika|Saint-Denis]], [[768]]ko [[irailaren 24]]a), [[frankoak|frankoen]] lehendabiziko errege karolingiarra ([[751]] - [[768]]), [[Karlos Martel]]en semea. [[Neustria]], [[Borgoina]] eta [[Proventza]]ko (714) duke izan zen, aita Karlos Martel frankoen duke, printze eta errege jauregiko etxezain zela. 741ean, aita Karlosek erretiroa hartuta, [[Karloman (Karlos Martelen semea)|Karloman]] eta Pepin semeen eskuetan utzi zuen agintea. Handik gutxira, Karlomanek agintea Pepini utzi zion (747), eta orduan [[Austrasia]] ere eskuratu zuen.
 
Pepin ez zen erregea, frankoen erregea [[Txilderiko III.a]] baitzen izenez behintzat. Aldiz, botere guztia bere eskuetan geratu zen 747az geroztik eta Pipinek [[Zakarias]] Aita Santuaren baimena lortu zuen frankoen errege izendatua izateko ([[751]]). 752an, Pipin errege koroatu zuten, Elizaren bedeinkapen osoaz, eta Txilderiko erregea, merovingiarretan azkena, kargugabetu eta monasterio batean giltzapetu zuten. Urte batzuk geroago, Erromako Elizaren eta Aita Santuaren babesle bihurtuta, Italian nagusi ziren lonbardiarrak Esteban[[Eztebe II.a]] Aita Santuari [[Ravennako exarkerria]] ematera behartu zituen ([[756]]).
'''Pepin Laburra'''<ref>EIMA: [http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/eu/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/ONOMASTIKA/IZEN%20ZERRENDAK.pdf ''Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak''].</ref> (Jupille, [[715]] - Saint-Denis, [[768]]), [[frankoak|frankoen]] lehendabiziko errege karolingiarra ([[751]] - [[768]]), [[Karlos Martel]]en semea. [[Neustria]], [[Borgoina]] eta [[Proventza]]ko (714) duke izan zen, aita Karlos Martel frankoen duke, printze eta errege jauregiko etxezain zela. 741ean, aita Karlosek erretiroa hartuta, [[Karloman]] eta Pepin semeen eskuetan utzi zuen agintea. Handik gutxira, Karlomanek agintea Pepini utzi zion (747), eta orduan [[Austrasia]] ere eskuratu zuen.
 
Pepin ez zen erregea, frankoen erregea Txilderiko III.a baitzen izenez behintzat. Aldiz, botere guztia bere eskuetan geratu zen 747az geroztik eta Pipinek Zakarias Aita Santuaren baimena lortu zuen frankoen errege izendatua izateko ([[751]]). 752an, Pipin errege koroatu zuten, Elizaren bedeinkapen osoaz, eta Txilderiko erregea, merovingiarretan azkena, kargugabetu eta monasterio batean giltzapetu zuten. Urte batzuk geroago, Erromako Elizaren eta Aita Santuaren babesle bihurtuta, Italian nagusi ziren lonbardiarrak Esteban II.a Aita Santuari [[Ravennako exarkerria]] ematera behartu zituen ([[756]]).
 
[[Alemania|Aleman]], [[bavaria]]r eta [[saxoi]]tarren aurka borrokatu zen mendebaldean, eta alemanak menderatu. Germaniar herri horien kontra oldartu ondoren, ordea, hegoaldeari so jarri zen. 752an 30 urte lehenago musulmanek hispaniar godoei atzemandako [[Septimania]] eraso zuen. Luze joan zen bere egitekoa, godoak ez baitziren frankoen agintaritzarekin fio; gainera, [[Waifer Akitaniakoa|Waifer]] [[Akitania]]koak zuzendutako baskoien armadak atzetik eraso eta gauzak zaildu egin zizkion.
 
Godoen mesfidantzak gaindituta, 759an Septimaniako[[Septimania]]ko Narbonan[[Narbona]]n sartu zen garaile. Gainontzeko etsaiak oinpean hartu ondoren, etsai bakarra zuen errege frankoak: Waifer eta Akitania ([[Baskoniako dukerria|Baskonia]] barruan zela). 60ko hamarkadan etengabe eraso zuen Waifer buruzagia, baita Waiferrek erantzun ere, baina gerra bere muturrera eraman zuen errege frankoak, suntsipena herri eta monastegietaramonasteriotara eraman zuen, soroak eta kabaleak lapurtu eta erre, eta fidagarriak ez zituen gotorlekuak/gazteluak birrindu. 767an Tolosa Okzitania Akitaniako hiriburua bere eskuetan erori eta Waifer ere handik gutxira hil zuten dukearen jarraitzaile etsituek. 768an Akitania menperatua zen eta, hiltzerakoan (768), erresuma bi semeen artean, [[Karlomagno]] eta [[Karloman I.a]], banatu zuen.
 
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}
 
{{oinordekotza
| aurrekoa = [[Txilderiko III.a]]
| titulua = [[Frankoak|Frankoen]] errege
| epea = [[751]]–[[768]]
| ondorengoa = [[Karlomagno]]<br/>[[Karloman I.a]]
}}
 
[[Kategoria:Karolingiar leinua]]