Mastaba: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xqbot (eztabaida | ekarpenak)
t r2.7.3) (robota Erantsia: ka:მასტაბა
No edit summary
2. lerroa:
'''Mastaba''' («bankua» esan nahi duen [[arabiera]]zko hitza) [[Antzinako Egipto]]ko eraikin bat da, hilobi bezala erabilia, oinarri bezala laukiluze bat duena eta forma enborpiramidala. Aberatsenek, [[Shepseskaf]] [[faraoi]]ak eraiki zuenak bezala, hogei metroko garaiera izatera iritsi ziren.
 
Antzinako egiptoarrek nola deitzen zituzten jakiterik ez dagoenez, arabiarrek ''mastaba'' deitu zituzten, tokiko bankuen antza baitzuten, lehen esploratzaile europarrek hartu zuten hitza. Antzinekoenak, lehenengo [[Egiptoko dinastiak|dinastia]]takoak dira.
 
== Kokapena ==
9. lerroa:
== Deskribapena ==
[[Fitxategi:B17-18-2.jpg|thumb|250px|[[Narmer]]ren hilobia [[Umm el-Qaab]]en.]]
Mastabak, adobeekin (buztinezko adreiluekin) eraikiak izan ziren, eta, beranduago, harriekin, egiptoar aberatsenen artean orokortuz [[III. dinastia]]n zehar, [[Imhotep]]ek, harrian, [[Saqqara]]ko hilobi konplexua [[DyeserDjoser]] edo Zoser faraoiarentzat eraiki ondoren.
 
=== Lehen hilobiak ===
Antzinakoenak, zulatutako hilobiak ziren, adobe harresiz hainbat gelatan banatutakoak. Erdiko gela, hildakoarentzat zen, eta, gainontzekoetan, hil [[hatu]]ak eta beste bizitzarako janariak. Batzuetan, kanpoaldean hilobiak daude, sakrifikatutako esklabuenesklaboen gorpuekin euren jauna beste munduan zerbitzatzeko. Behin gorpua bere tokian jarri ondoren, sarrera itsutzen zen. Hilobi hauen estaltzeko modua ez da ezagutzen, beharbada, altuera gutxiko zurezko eta adobezko egitura bat izango zen.
 
=== Mastaba ===
[[Fitxategi:Mastaba.jpg|thumb|left|250px|Hilobi bikoitzdunbikoitzeko mastabaren eskema]]
Eraikin honek bi maila zituen: lurrazpikoa, hilobi ganberarekin, hona, putzu bertikal luzeen bidez heltzen zena, momia utzi ondoren itsutzen zena. Gorengo mailan, kapera, hildakoaren kapera imitatzen zuena. Hona, senideak pasa zitezkeen ofrendak uzteko, ate faltsu bat edo askorekin, erliebeekin apainduta, sortaldean kokatuak, izpirituari, hildakoaren bikoitzari, eraikinera sartu edo bertatik irtetzeko bidea adierazten ziona. Aberatsenek, oso modu aberatsean apaindutako hainbat gela zituzten, baita [[serdab]]a ere.
 
25. lerroa:
Milaka mastaba dago Egipton, horietako asko, margo mural ederrekin apaindutako barne kaperekin. [[Piramideetako Testuak]] ez bezala, hauek beste munduko bizitzako formulak bakarrik zituzten, margolan hauek eguneroko bizitzako informazio iturri bikainak dira.
 
Egiptoar piramideak, ziur aski, mastaben eboluzio bezala garatu ziren, adituen arabera, antzinakoena, [[Saqqarako Piramide Mailakatua]], jatorrian, mastaba bat izan zen, beranduagogeroago zabaldu zena.
 
{{Commonscat|Mastabas}}
 
[[Kategoria:Antzinako Egipto]]