Eufemismo: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Joxerra (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
tNo edit summary
1. lerroa:
'''Eufemismo''' (grezieratik[[antzinako greziera]]tik, ευφημία, ongi esana) pentsamendu figura bat da. Baliabide hau honetan datza: hitz bat publikoki erabiltzeko egokia ez denean horren ordez hain gogorra ez den beste bat erabiltzen da. Esaterako, “mozkortuta” esan beharrean “edanda” esatea. Normalean eufemismo baten azpian [[tabu]] bat dago, hau da, publikoki aipatzea gaizki ikusita dagoen hitz bat. Horrelako hitz asko sexuarekin lotuta daude: [[zakila]]”renren ordez “[["pilila]]”", "maitasuna egin" "[[larrua jo]]" esan beharrean. Politikan eta [[hedabide]]en hizkuntzan ere oso arruntak dira: [[ijito]] esan beharrean “[["gutxiengo etnikoaren partaide]]”", [[elbarritu]]”arenaren ordez “[["gaigabetua]]”". Eguneroko hizkuntzan ere askotan ematen dira: “[["pikolo]]”" [[guardia zibila]]ren ordez, “[["festondo]]”" mozkorraren ondorioak adierazteko, [[amorante]]a esateko [["laguntxo]]" e.a. Ikusten denez eufemismoak askotan [[perifrasi]] baten forma hartzen du,<ref>{{erreferentzia|argitaletxea= [[Euskaltzaindia]] |izenburua= Literatura terminoen hiztegia |lekua= Bilbo |urtea= 2008 |egile1-lotura= Xabier Altzibar,|izena1= 323Xabier or.|abizena1= Altzibar |orrialdea= 323}}</ref> perifrasi eufemistikoa alegia. Eufemismoaren kontrakoa [[disfemismo]]a da.
 
[[Zentsura]] garaietan edo pentsamendu politiko batzuk debekatuta daudenean, eufemismoak esan ezin diren gauzak aipatzeko modua izan daiteke. Hori [[Inazio Mari Atxukarro]] idazlearen lerro hauetan ikus daiteke. GerraondorengoGerra garaietazondorengo garaiez ari zen eta poliziak edo guardia zibilak aipatu ezikik, horrela azaltzen zituen:
 
:"{{esaera2|Bidean ere naiko oztopo bazegoen eta, moskor itxura egiñ bear zuten. Or datoz :"Carrascal, Carrascal" abestuaz. Txikierdi alde hortan, gizaiak:<br/>
::- ¡Alto! Salvoconducto."<ref>{{erreferentzia|egile1-lotura=Inazio Mari Atxukarro,|izena1= ''Inazio Mari |abizena1= Atxukarro |izenburua=Irriparrezko printzak''. |lekua= Donostia: |argitaletxea= [[Sendoa,]]| urtea= 1982.}}</ref>}}
 
"Oztopoak" polizia-kontrolak izango lirateke eta "gizaiak" guardia zibilak.
 
== Bibliografia ==
* [[Euskaltzaindia]]: ''Literatura terminoen hiztegia''. Bilbo: 2008. 322-323 or. [[Xabier Altzibar]]ren artikulua.
 
== Erreferentziak ==
15 ⟶ 12 lerroa:
 
== Ikus, baita ere ==
* [[disfemismoDisfemismo]]
 
 
[[Kategoria:Erretorikazko figurak]]
 
 
[[ar:تسميل]]