Wikipedia

Hiztegigintza: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
Amanu (eztabaida | ekarpenak)
2.081 edits
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
1. lerroa:
'''Hiztegigintza''' edo '''lexikografia''' berez hiztegiak egiteko teknika da. Alabaina, denborarekin teoria oso bat ere garatu da honen inguruan, eta gaur egun bi alor ezberdinetan banatu ohi da:
 
* '''Lexikografia praktikoa''' [[hiztegia|hiztegiak]]k biltzeko, idazteko eta editatzeko artea edo teknika da. Hauxe da hiztegigintza adiera hertsian.
* '''Lexikografia teorikoa''' [[hizkuntza]] baten [[lexikoi|lexikoiaren]]aren barruan (hitzen artean) sortzen diren erlazio [[Semantika|semantiko]], [[Sintaxi|sintagmatiko]] eta [[Morfologia (hizkuntzalaritza)|paradigmatikoak]] analizatzen eta deskribatzen dituen jakintzagaia da. Jakintzagai honek, halaber, hiztegietako osagaiez eta hiztegietako datuak elkarrekin lotzen dituzten egiturez teorizatzen du, bai eta hiztegien erabiltzaileek dituzten behar ezberdinez. Alor honi batzuetan '[[metalexikografia]]' izena ere ematen zaio.
Lexikografian diharduenari 'lexikografo' deitzen zaio oro har, eta zehazki hiztegigintzan diharduenari '[[hiztegigile]]'.
'''Lexikografia orokorra''' hiztegi orokorren diseinua, bilketa, erabilera eta ebaluazioaz arduratzen da batez ere. Hiztegi orokorrek hizkuntzaren lexikoaren deskribapen orokorra egiten dute. '''Lexikografia berezituak''', berriz, hiztegi berezituak ditu helburu, hots, alor zehatz baten edo batzuen lexikoaren kontu ematen duten hiztegiak; adibidez, zuzenbide hiztegiak edo [http://www.kirolaeuskaraz.net/hiztegiak kirol hiztegiak].
21. lerroa:
* Hiztegiaren osagaiak hautatzea eta antolatzea
 
* Hiztegian datuak emateko modu egokienak hautatzea, hau da, egitura orokorra ([[makroegitura]]), [[sarrera lexikografikoa|sarrerasarreraren]]ren egitura ([[mikroegitura]]) eta [[bidaltze-dei]]en sistema
 
* Sarrera gisa emango diren hitzak eta [[hizki]]ak hautatzea
46. lerroa:
Hiztegien eta hiztegigintzaren ikerketan zenbait gai bereizi ohi dira: 'hiztegi kritika' (hiztegi bat edo batzuk ebaluatzea, adibidez erreseinen bitartez, '[[hiztegigintzaren historia]]' (nazio bateko edo hizkuntza bateko hiztegigintza tradizioa aztertzea, edo hiztegi mota batena), 'hiztegi tipologia' (lexikografi lanak sailkatzea, hala nola hiztegia vs. [[entziklopedia]], hiztegi elebakarra vs. elebiduna, hiztegi orokorra vs. teknikoa, etab.), 'hiztegien egitura' (hiztegietan informazioa emateko dauden bide ezberdinei formatua ematea), 'hiztegien erabilera' (hiztegi erabiltzaileen ohiturak eta gaitasunak aztertzea) eta 'hiztegien IT' (hiztegiak biltzeko prozesuari ordenagailuaren laguntza aplikatzea).
 
'Hiztegigintza [[elebidun|elebiduna]]a', hau da, oro har hiztegi elebidunak egiteari eta erabiltzeari dagokiona, berez aipatzeko moduko alorra da. Nahiz hiztegi elebidunak oso aspaldikoak diren, esan ohi da hiztegi elebakarren aldean garapen eskasagoa izan dutela, batez ere hizkuntza bietako bat ez denean eremu zabaleko hizkuntza bat, oso lanbide konplexua baita. Lexikografi lan mota ezberdinetan batzuk ez dira hizkuntzarteko bertsiotan aurkitzen (entziklopediak ez, esate baterako); dena dela, batzuetan erronka honen aurrean azpimota zenbait sortu dira, hala nola hiztegi 'erdi-elebidunak' edo 'elebidunduak' (adibidez, Hornby's (Oxford) ''Advanced Learner's Dictionary English-Chinese''), aurreko hiztegi elebakarrak itzuliaz sortutakoak, alegia (ik. Marello 1998).
 
== Gomendatutako irakurketak ==
52. lerroa:
* Atkins, B.T.S. & Rundell, Michael (2008): ''The Oxford Guide to Practical Lexicography'', Oxford U.P. ISBN 978-0-19-927771-1
 
* Bejoint, Henri (2000): ''Modern Lexicography: An Introduction'', Oxford U.P. ISBN 9780198299516978-0-19-829951-6
 
* Bergenholtz, H., Nielsen, S., Tarp, S. (arg.) (2009): ''Lexicography at a Crossroads: Dictionaries and Encyclopedias Today, Lexicographical Tools Tomorrow'', Peter Lang. ISBN 978-3-03911-799-4
 
* Bergenholtz, Henning & Tarp, Sven (arg.) (1995): ''Manual of Specialised Lexicography: The Preparation of Specialised Dictionaries'', J. Benjamins. ISBN 978-902721612090-272-1612-0
 
* Green, Jonathon (1996): ''Chasing the Sun: Dictionary-Makers and the Dictionaries They Made'', J. Cape. ISBN 0-7126-6216-2
 
* Hartmann, R.R.K. (2001): ''Teaching and Researching Lexicography'', Pearson Education. ISBN 978-05823697710-582-36977-1
 
* Hartmann, R.R.K. (arg.) (2003): ''Lexicography: Critical Concepts'', Routledge/Taylor & Francis, 3 liburuki. ISBN 978-04152536590-415-25365-9
 
* Hartmann, R.R.K. & James, Gregory (arg.) (1998-2001): ''Dictionary of Lexicography'', Routledge. ISBN 978-04151414440-415-14144-4
 
* Kirkness, Alan (2004): "Lexicography", in A. Davies & C. Elder (arg.), ''The Handbook of Applied Linguistics'', Oxford: Blackwell, 54–81. ISBN 978-14051380931-4051-3809-3
 
* Landau, Sidney (2001): ''Dictionaries: The Art and Craft of Lexicography'', Cambridge U.P. 2. ed. ISBN 052178512X0-521-78512-X
 
* Marello, Carla (1998): "Hornby's bilingualized dictionaries", in ''International Journal of Lexicography'' 11:4, 292–314.
 
* Nielsen, Sandro (1994): ''The Bilingual LSP Dictionary'', G. Narr. ISBN 978-38233453363-8233-4533-6
 
* Nielsen, Sandro (2008): "The effect of lexicographical information costs on dictionary making and use", in ''Lexikos'' (AFRILEX-reeks/series 18), 170–189.
78. lerroa:
* Nielsen, Sandro (2009): "Reviewing printed and electronic dictionaries: A theoretical and practical framework", in S. Nielsen & S. Tarp (arg.): ''Lexicography in the 21st Century. In honour of Henning Bergenholtz'', Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins, 23-41.ISBN 978-90-272-2336-4
 
* Ooi, Vincent (1998): ''Computer Corpus Lexicography'', Edinburgh U.P. [1] ISBN 074860815X0-7486-0815-X
 
* Zgusta, Ladislav (1971) ''Manual of lexicography'' (Janua Linguarum. Series maior 39). Prague: Academia / The Hague, Paris: Mouton. ISBN 978-902791921290-279-1921-2
 
== Ikus, gainera ==
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Hiztegigintza"(e)tik eskuratuta