Wismar: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
Gartxoak (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
27. lerroa:
| web = http://www.wismar.de
}}
'''Wismar''' [[Alemania]]ko herri bat da, [[Mecklenburg-Aurrepomerania]] estatuan kokatua. [[UNESCO]]k [[Stralsund]] eta Wismarreko hirigune historikoak [[Gizateriaren Ondare]] izendatu zituen 2002 urtean.
 
== AuzoakHistoria ==
* Altstadt
* Iparraldeko Wismar
* Ekialdeko Wismar
* Dargetzow
* Hegoaldeko Wismar
* Friedenshof
* Mendebaldeko Wismar
* Wendorf
 
[[Eslaviar]]rek sortu zuten ''Vishemir'' izenarekin eta ondoren [[antzinako germaniarrak|germaniarrek]] populatu zuen. 1229an jaso zituen hiri eskubideak eta 1259an [[Lübeck]] eta [[Rostock]]ekin ituna sinatu zuen [[Itsaso Baltiko]]ko piraten aurrean elkarrekin babesteko. Hau izan zen [[Hansa|Hansa Ligaren]] hasiera. Hiriaren garapen ekonomikoa iritsi zen orduan. 1376an izurritze latz batek 10.000 hiritar hil bazituen ere hiri aberatsa izaten jarraitu zuen Hansak iraun zuen artean.
 
[[Westfaliako bakea]]k [[Suedia]]ri eman zion hiriaren kontrola 1648an. Suediak [[Pomerania]]n zituen lurretako hiri nagusi bihurtu zen 1653an, eremuko agintarien gortea bertan ezarri baitzen. 1803an Mecklenburgeko dukeek Wismar erosi zioten suediarrei. XIX mendean industria ugari ezarri zen hirian. Burdina, papera, asfaltoa eta teilak egiten ziren, kaia ere garrantzitsua zen eta makina bat produktu exportatu (zekaleak, gurina...) eta inportatzen (ikatza, egurra...) ziren.
 
[[Bigarren Mundu Gerra]]k [[Bigarren Mundu Gerrako aliatuak|aliatuek]] bonbakatua izan zen eta 1945ean tropa britainiar eta kanadiarrek eskuratu zuten hiria. Hurrengo hamarkadetan [[Ekialdeko Alemania]]ren parte bihurtu zen 1990an [[Alemaniaren birbateratzea|Alemania bateratu]] zen arte.
 
== Ondasun nabarmenak ==
{{Gizateriaren ondare infotaula
| Izena = Stralsund eta [[Wismar]]reko hirigune historikoak
| Irudi = WismarAlterSchwede.jpg
| Oina = Biltegi suediar zaharra (''Altes Schwede'')
| Oina =
| Tamaina = 240
| Mota = Kulturala
55 ⟶ 53 lerroa:
| Arriskua =
}}
 
* '''Merkatuaren plaza (''Marktpatz''):''' Alde zaharraren erdigunea da. Alemaniako merkatu plaza handiena da, 10.000 m²-ko azalera baitu, eta XIV eta XIX mendeen artean jasotako eraikin ederrek inguratzen dute. Bereziki aipatzekoak dira udaletxea (''Rathaus'') 1819ko etxe [[neoklasizismo|neoklasikoa]] eta biltegi suediar zaharra (''Altes Schwede'') 1380 inguruko eraikin [[gotiko]]a. Plazaren erdian 12 alde dituen iturria dago (''Wasserkunst''), 1602an [[Herbehereak|Herbeheretatik]] ekarria.
* '''San Nikolas eliza (''Nikolaikirche''):''' 1381–1460 artean adreilu gorriz egindako eliza [[gotiko]]a da. Bigarren Mundu Gerraren aurretik hiru eliza ziren adreilu gorriz eginak, baina gaur egun honek baino ez dirau zutik.
* '''Fürstenhof jauregia:''' Wismarreko dukeen egoitza zena 1552–1565 artean eraiki zen Italiako [[pizkunde]]ko estiloan.
 
 
== Auzoak ==
* Altstadt
* Iparraldeko Wismar
* Ekialdeko Wismar
* Dargetzow
* Hegoaldeko Wismar
* Friedenshof
* Mendebaldeko Wismar
* Wendorf
 
 
 
 
== Ikus, gainera ==