Listu: berrikuspenen arteko aldeak

'''Listua''' ahoko [[aho]]ko listu guruinekguruin]]ek sortzen duten likido kolorgea da, biskositate aldakorra duena. Bere konposaketako gai nagusiak [[ur]]a, [[gatz mineral]]ak eta [[proteina]] batzuk dira. Pertsona baten ahoan egunean litro bat eta bi litroren arteko listu kopurua ekoizten dela uste da, eta honela pertsonaren bizitza guztian 38.000 bat litro sortuko lirateke. Sortzen den listu kopurua aldakorra da, bizitza aurrera doan heinean ekoizpena jaitsi egiten baita, eta zenbait sendagaik ere eragiten baitute ekoizpenean.

Listuaren ekoizpena [[ziklo zirkadiar]]rarekin erlazionatuta dago, eta honela, gauez oso listu gutxi isurtzen da ahora. Gainera, bere konposaketa aldatu egiten da jasotako kitzikapenen arabera eta janaria ikustean edo usaitzeanusaintzean adibidez listuaren [[pH]]-a igo egiten da (bere pH normala 6 eta 7ren artean egoten da).

Listua listu guruin haundiekhandiek (parotida, sublinguala eta submaxilarra) eta txikiek isurtzen dute. Ahoko lehortasun sentsazioari [[xerostomia]] deitzen zaio, eta listu gehiegi sortzeari aldiz [[sialorrea]].

* Bikarbonatoa[[Bikarbonato]]a eta fosfatoa[[fosfato]]a: Elikagai azidoen pH-a neutralizatzen dute.

* Mukia[[Muki]]a: ElikadurElikadura boloa bustitzen du, irenstea errazteko, eta liseri hodian zehar aurrera joan dadin, honi minik egin gabe.

* [[Lisozima]]: Elikagaietan aurkitzen diren [[bakterio]]en aurkako sustantzia antimikrobianoa da, hortzak babesten ditu [[txantxar]]retik eta [[infekzio]]etatik.

* Entzimak[[Entzima]]k: Ptialina adibidez almidoiaren zati bat hidrolizatzen duen amilasa da. Honela, karbono hidratoen [[liseriketa]] ahoan hasten da.

* [[Estaterina]]: Amino talde batean amaitzen den mutur oso azido bat du, kaltzio fosfatoaren prezipitazioa ekiditen duena. Gainera, bakterio eta onddoen aurka jarduten du.

* Beste sustantzia batzuk: Inmunoglobulina[[Immunoglobulina]] espezifikoak, [[transferrina]] eta [[laktoferrina]] adibidez.