Terminologia lana: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Joxemai (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
Joxemai (eztabaida | ekarpenak)
txukuntzen
1. lerroa:
{{wikitu}}
 
'''Terminoak''' jakintza arlo zehatz bateko [[hitz]] eta [[lokuzio]] bereziak dira. '''Terminologia''', beraz, jakintza-eremu zehatz bateko terminoak bildu eta aztertzen dituen hizkuntzalaritza-arloa da eta hedaduraz, jakintza arlo bateko termino multzoa ere bai; halatan, medikuntzaren terminologia, fisikaren terminologia eta meteorologiaren terminologia aipatzen dira.
 
GaurTerminologia–bildumak egunedo terminologia–bankuterminologia-bankuak egokiaktresna antolatzeainteresgarri ezinbestekoabilakatu dadira hizkuntzentzat[[hizkuntzalaritza]]n. Hizkuntzaren[[Itzulpen ingeniaritzako erabilpenik errentagarrienak –automatiko]]a, esaterako, itzulpen automatikoa- terminologia-bankubankuak horienbehar menpeditu daudeoinarri moduan. Hala ere, terminologia ez da hizkuntza ezberdinen arteko aplikazio edota itzulpenetarako bakarrik erabiltzen: hizkuntza baten terminologia hizkuntza horren beraren onurarako kudeatu beharkoahal da lehendabizi.
 
Araceli Diaz de Lezanaren hitzetan, “terminologi lana nozio-sistema bat eta izendapenak ezartzean datza, ondoren aldez aurretik erabakitako printzipio eta metodoen arabera terminologiak aurkezteko. Batez ere ikerketa-lana da. Espezialitate-eremu zehatz baten erabiltzen diren nozioak eta terminoak biltzea eta aztertzea du helburu.”
 
Gure lanaren kasuan, ordea, bi espezialitate-eremutako terminoak aztertu eta uztartu behar ditugu: teknologia berrien eta hizkuntzalaritzaren eremuak, hots, “hizkuntzaren ingeniaritza” bezala ezagututako arloa. Izan ere, bertan terminologiak izugarrizko eremua dauka lantzeke. Esaterako, terminologia datu-base on batek itzulpengintza automatikoaren barnean jokatzen duen papera funtsezkoa da.
 
Baina terminologia bat osatzeak, bere espezialitate-eremu edo arloa edozein izanik ere, ikerketa eta egituratze prozesu garrantzitsu bat jarraitu behar du. Ikus dezagun, beraz, zer dioen honen inguruan Araceli Diaz de Lezanak (kakotxoen artean dagoen guztia hurrengo webgunean aurkitutako informazioaren laburpen bat da):
http://www.eizie.org/Argitalpenak/Senez/19960101/Diaz/inprimatzeko
 
== Lanaren urratsak ==
 
Terminologi lan bat egiten hasi aurretik komeni da:
 
* landu nahi den eremuari buruz argitaraturik, argitaratzear edo egiteko asmotan zenbat lan dagoen jakitea,
* eremua orokorrean zehaztea,
* landu nahi den eremuari buruz argitaraturik, argitaratzear edo egiteko asmotan zenbatdauden lanlanak dagoen jakiteabiltzea,
* eremuan interesgarritzat jotzen diren hizkuntzak erabakitzea,
* baliabide eskuragarriak zehaztea, eta
* lanak hartuko duen denbora finkatzea.
 
Lau urrats nagusi bereizi behar dira terminologi lanean:
# Lanarenlanaren prestakuntza.,
# Benetakobenetako lan terminologikoa.,
# Lanarenlanaren [[antolaketa]] eta aurkezpena.,
# Berrikuspenaberrikuspena eta normalizazioa[[normalizazio]]a.
 
=== Lanaren prestakuntza ===
49 ⟶ 42 lerroa:
Terminologi lana, terminologoek eta adituek osaturiko lantaldeak egin behar du. Horretaz gain, kontsulta puntualak eta lanaren berrikuspena egiteko lantaldetik kanpo dagoen adituren bat edukitzea komeni da. Besteak beste honako hauek dira adituak aukeratzeko orduan interesgarri diren irizpideak: eremu edo azpieremuan duten espezializazio-maila, eremua bere osotasunean ondo ezagutzea, lan-esperientzia, gizartean adituak duen prestigioa, eta lanarekiko interesa eta jarrera positiboa.
 
Errealitate linguistiko, soziolinguistiko eta psikolinguistikoaren azterketa ere egin behar da. Hizkuntzak neologismoak onartzeko duen jarrera ere aztertu beharko da.
 
Lantzen ari den eremuan hizkuntzaren egoerari buruzko ikerketatxoa -corpusa zein erabilerari buruzkoa- eta, era berean, eragin dezaketen beste hizkuntzei buruzkoa. Hizkuntzak neologismoak onartzeko duen jarrera ere aztertu beharko da.
 
===== Ikerketa bibliografikoa =====
59 ⟶ 50 lerroa:
Hiru multzotan sailkatzea komeni da:
 
a) #langai den eremu edo azpieremuari buruzko testu berezituak: lan zientifikoak eta teknikoak, aldizkariak, eskuliburuak, arauak, katalogoak, e.a. Ikerketa terminologikoan, hau da, terminoak eta nozioak hustutzeko orduan, dokumentu horiek dira fidagarrienak, erabiltzen diren testuinguruan agertzen baitira;
 
b) #lantzen ari den eremu edo azpieremuari buruzko lan terminologikoak (edo hurbileko eremuei buruzkoak): hiztegiak, lexikoak eta glosarioak. Nahiz eta laneko hizkuntzak ez izan, interesgarriak dira beste hizkuntzetan egindako terminologi lanak, batez ere definizioak badituzte;
 
c) #langai den hizkuntzan egindako lan lexikografikoak: hizkuntza arrunteko hiztegiak, hiztegi entziklopedikoak eta entziklopediak.
 
Lan terminologikoak eta lexikografikoak dokumentu baliagarriak dira erreferentzi corpus moduan. Nomenklatura egiteko ezin dira oinarritzat hartu, baina ondorengo urrats batean hustutako datuak osatu, konparatu eta berrikusteko erabil daitezke.
204 ⟶ 195 lerroa:
Argitalpena prestatzeko, oso komenigarria da eredu bat finkatzea. Hala eta guztiz ere, ez dira ahaztu behar nazioarte-mailan, normalizazio-bidean, ISO erakundeak terminologiaz eta terminologi lanak aurkezteko moduaz eman dituen gomendioak (ikus bibliografia).
 
===== TerminologiTerminologia lana euskaraz =====
 
Ikusi dugun metodologia gure lan sistematikoan aplikatzeaz gain, beste baldintza batzuk beharko genituzke lan normalizatuak egiteko:
213 ⟶ 204 lerroa:
 
== Ikus, gainera ==
 
* [[Wikipedia:Terminologia|Wikipediako terminologia gida]]