Bearnes: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Aldatua: en:Béarnese dialect |
No edit summary |
||
1. lerroa:
'''Bearnera''' (''bearnés'' edo ''biarnés'') [[gaskoiera]]ren [[dialekto]]a da, [[Biarno]]n ([[Pirinio Atlantikoak]], [[Frantzia]]) hitz egiten dena. [[Zuberoa]]ko mugan ere mintzatu izan da, eta oraindik ere etxalde batzuetan bearneraren hiztun gutxi batzuk badaude<ref>"Euskara bidaide", ''Nora aldizkaria'', 22. alea, 2009ko azaroa</ref>.
[[Hizkuntzalari]] gehienen aburuz, bearnera gaskoieraren eta, beraz, [[okzitaniera]]ren aldaera bat da.
== Historia ==
Bearnerak, hizkuntza idatzi gisa, Biarno independentea izan zen bitartean loraldia bizi izan zuen, [[XIV. mende]]tik [[1620]]ra. Bearnera, horrela, lege- eta administrazio-agirietan erabiltzen zen beste [[okzitaniera|okzitaniar aldaerak]] jada eremu horietatik at zeuden bitartean. 1620tik aurrera, bearneraren gainbehera hasi zen, batez ere [[Frantziar Iraultza]]ren ondoren indartu zena. [[1789]]tik aurrera [[frantses]]ak geroz eta azkarrago ordezkatu zuen bearnera.
[[1982]]ko ikerketa baten arabera, Biarnoko biztanleen %51 bearnera hitz egiteko gai zen, %70a ulertzeko gai zen, eta %85a hizkuntza babestearen alde zeuden. Gaur egun, bearnera [[gaskoinera]]ren aldaerarik indartsuena da, nahiz eta [[hizkuntza gutxitu|egoera gutxitu]] argian egon eta hizkuntza-transmisioa geroz eta urriagoa izan.
== Erreferentziak ==
<references/>
== Ikus, gainera ==
6 ⟶ 16 lerroa:
* [[Biarno]]
== Kanpo loturak ==
* {{fr}} [http://www.lebearn.net/biarnes.html Bearnerari buruzko webgunea]
* {{oc}} {{fr}} [http://www.biarn-e-gascougne.org/ Bioarnoar eta gaskoindar institutua]
[[Kategoria:Okzitaniera]]
[[Kategoria:Euskal Herriko hizkuntzak]]
[[Kategoria:Biarno]]
[[an:Biarnés]]
| |||