Leuzemia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Orrialde berria: right|thumb|Leuzemia duen gaixo baten odol-zelulak, [[mikroskopioz ikusita]] '''Leuzemia''' hezur-muinaren gaixotasun larria da, [[leukozit...
 
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Acute leukemia-ALL.jpg|right|thumb|Leuzemia duen gaixo baten odol-zelulak, [[mikroskopio]]z ikusita]]
 
'''Leuzemia''' [[hezur-muin]]aren gaixotasun larria da, [[leukozito]] kopuruaren gehiegizko igoera eragiten duena. Hitza grezieratik dator (''leucoleuko'' = λευκός, "zuri"; eta ''emia'', αἷμα = "odol"). "Odoleko minbizia"-ren izenarekin ere ezagutzen da.
 
Haurtzaroan agertzen den minbizirik ohikoena da: [[minbizi]]a duten haurren artean %30 baino gehiagok leuzemia dauka.
 
 
== Gaitzaren funtsa ==
11 ⟶ 10 lerroa:
 
Zelula horien kopuru-igoera handiak [[ehun]] linfoide batzuen ([[bare]]a, [[gongoil linfatiko]]ak eta hezur-muinaren) hipertrofia eragiten du.
 
 
== Leuzemia-motak ==
32 ⟶ 30 lerroa:
 
*leuzemia mieloide kronikoa: mielozitoei eragiten die. Helduengan agertu ohi da.
 
 
== Sintoma klinikoak ==
50 ⟶ 47 lerroa:
 
Leuzemia guztietan zelula gaiztoen etengabeko ugalketak beste odoleko zelulen ekoizpena galerazten du ([[eritrozito]]ak, [[plaketa]]k...). Ondorioz, eritrozito gutxi dago odolean (anemia ekartzen duena) eta plaketa urriak ere (odol-jarioak eta hematomak errazten dituena). Horretaz gain, leukozitoen zelula aitzindarien gehiegizko ugalketak leukozito heldu gutxiren ekoizpena eragiten du. Leukozito helduen urritasun horrek azaltzen du leuzemiadunek infekzioak erraz harrapatzeko duten joera (leukozitoak baitira [[immunitate-sistema]]ren bizkarrezurra).
 
 
== Diagnostikoa ==
59 ⟶ 55 lerroa:
 
*[[mielograma]]: hezur-muinaren lagin baten azterketan datza. [[Anestesia]] erabiliz, puntzioaren bidez gaixoaren hezur baten hezur-muinaren odola ateratzen da, hori aztertuz jakiten baita zeintzuk diren leuzemiak kaltetu dituen leukozito-motak.
 
 
== Tratamendua eta pronostikoa ==
70 ⟶ 65 lerroa:
 
Leuzemiaren pronostikoa leuzemia-motarekin eta gaixoaren adina eta egoera orokorrarekin dago lotua. Hala ere, azken urteotan gaixoen bizi-iraupena nabarmen hobetu da. Leuzemia linfoide akutua duten umeen %80, esaterako, sendatu egiten da.
 
 
== Leuzemiaren kausak ==
79 ⟶ 73 lerroa:
 
Arratoi eta laborategiko beste animaliengan [[birus]] batzuek leuzemiak sortzen dituztela egiaztatu da. Gizakiaren kasuan jakina da ere birus batek (Epstein Barr birusak, [[mononukleosi infekzioso]]aren eragileak) leuzemiarekin antza handia duen [[linfoma]] bat sorrarazten duela ([[Burkitt-en linfoma]]).
 
 
[[Kategoria:Onkologia]]
 
[[en: Leukemia]]