20:39, 14 urtarrila 2010ko berrikusketa aldatu An13sa (eztabaida \| ekarpenak) 45.647 edits No edit summary ← Aurreko ezberdintasuna		12:29, 17 urtarrila 2010ko berrikusketa aldatu desegin An13sa (eztabaida \| ekarpenak) 45.647 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: {{AEBetako historia}} ~~{{wikitu}}~~ [[Fitxategi:Nixon-depart.png\|left\|thumb\|300px\|Nixon dimititu ostean, jendea agurtzen‎]] '''Watergate~~-eko~~ eskandalua''', (~~ala~~edo '''Watergate''' bakarrik) [[Richard Nixon]], [[AEB]]~~-ko~~etako presidente izan zenean gertaturiko eskandalu politiko batzuk izan ziren, bere kontseilari batzuen ~~inputazioaa~~inputazioa eta bere dimisioa ekarri zuena ~~1974ko~~[[1974]]ko [[abuztuaren ~~8an~~8]]an. Dena ~~1972ko~~[[1972]]ko [[ekainaren ~~17an~~17]]an hasi zen [[Washington Hiria\|Washington ~~hiriko~~Hiriko]] Watergate bulegoen eraikuntzan, 5 gizon, ~~Demokraten~~[[Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Demokrata\|AEBetako Alderdi Demokrataren]] egoitz nagusiaren barruan lapurretan harrapatu eta atxilotu zituztenean. ~~Ondore~~Ondoren burututako [[FBI]] eta [[AEBetako Senatua\|Senatuko]] Watergate ~~Komitearen~~Batzordearen (''House Judiciary Committee'') ikerketetan jakin ~~zenzez~~zenez (baita prentsan ateratako informazioagatik), lapurreta, [[Richard Nixon]]-en taldeak onartu eta bultzaturiko hainbat ekintzetako bat izan zen. Beraien krimen eta gehiegikeriak noraino iristen ziren azaldu zen, kanpanan eginiko iruzurra, espioitza politikoa eta sabotaia, intrusio ilegalak, zergei buruzko auditoria faltsuak, eskala handian eginiko telefono-elkarrizketa entzuteak, eta operazio hauek burutzen zituztenak ordaintzeko diru bereiziak [[Mexiko]]n. Diru bereizi hauek, atxilotuak izan ziren 5 gizon hauen ~~ixiltasuna~~isiltasuna erosteko balio izan zuten, [[ekainaren ~~17an~~17]]an burututako lapurretan. [[Fitxategi:WatergateFromAir.JPG~~\|right~~\|thumb\|300px\| left\|Watergate bulegoak, lapurreta gertatu zen tokia]] [[Nixon]] eta bere taldeak, bulegoetan gertatutako atxiloketena ixilpean mantentzen saiatu ziren. Hala ere, bi urte geroago, presidentea eta bere inguruko jendearen aurka frogak batu ondoren (bere taldeko jendeak ere bere aurka testifikatu zuen Senatuaren ikerketa batean), Nixoni hainbat elkarrizketa grabaturik aurkitu zitzaizkion. Elkarrizketa hauetan, lapurketak ixilpean mantendu eta justiziari trabak ipintzen ibili zela jakin zen. Elkarrizketa grabatu hauek Smoking gun (kea darion pistola) bezala ezagutu izan ziren. Hainbat borroka legalen ondoren, Estatu Batuetako Epaitegi Gorenak Presidenteak zintak entregatu behar zituela agindu zuen; Nixonek amore eman eta entregatu zituelarik.▼ {{clear}} Ordezkarien Kamarak salatu egingo zuela, eta Senatuak kondenatu egingo zuela jakinik, Nixon-ek dimisioa aurkeztu zuen, gaur egun [[AEB]]-n dimititu duen presidente bakarra izanik. Bere ondorengoak, [[Gerald Ford]]-ek, egindako denagatik indultu bat eskeini zion, kartzelara joan ez zelarik.▼ ▲[[Richard Nixon]] eta bere taldeak, bulegoetan gertatutako atxiloketena ixilpean mantentzen saiatu ziren. Hala ere, bi urte geroago, presidentea eta bere inguruko jendearen aurka frogak batu ondoren (bere taldeko jendeak ere bere aurka testifikatu zuen ~~Senatuaren~~[[Ameriketako Estatu Batuetako Senatua]]ren ikerketa batean), Nixoni hainbat elkarrizketa grabaturik aurkitu zitzaizkion. Elkarrizketa hauetan, lapurketak ~~ixilpean~~isilpean mantendu eta justiziari trabak ipintzen ibili zela jakin zen. Elkarrizketa grabatu hauek ''Smoking gun'' ([[euskara]]z ''kea darion pistola'') bezala ezagutu izan ziren. Hainbat borroka legalen ondoren, [[Ameriketako Estatu Batuetako ~~Epaitegi~~Gorte Gorena\|AEBetako Gorte Gorenak]] Presidenteak zintak entregatu behar zituela agindu zuen; Nixonek amore eman eta entregatu zituelarik. ▲[[Ameriketako Estatu Batuetako Ordezkarien ~~Kamarak~~Etxea\|Ordezkarien Etxea]]n salatu egingo zuela, eta Senatuak kondenatu egingo zuela jakinik, [[Richard Nixon-]]ek dimisioa aurkeztu zuen, gaur egun [[AEB]]-netan dimititu duen presidente bakarra izanik. Bere ondorengoak, [[Gerald Ford]]-ek, egindako denagatik indultu bat ~~eskeini~~eskaini zion, kartzelara joan ez zelarik. == Kanpo loturak == {{commonskat\|Watergate}} [[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako historia]]

Watergate: berrikuspenen arteko aldeak