01:26, 27 urria 2009ko berrikusketa aldatu Euskalduna (eztabaida \| ekarpenak) 44.850 edits No edit summary ← Aurreko ezberdintasuna		19:17, 1 urtarrila 2010ko berrikusketa aldatu desegin Marklar2007 (eztabaida \| ekarpenak) 212.793 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: '''Felix Akitaniakoak''' ([[?]]-[[676]]) [[660]]. urtean [[Baskoniako dukerria\|Baskonia]] eta [[Akitaniako dukerria]]k elkar uztartu zituen eta dukerri berri honen dukea izan zen<ref>[http://www.euskomedia.org/aunamendi/64776?op=4&primR=591&idi=es&regs=10&EIKVOGEN=felix&bGen=S&bAun=S&pos=594 Felix dukea. Euskomedia.org]</ref>, hortaz Baskonia-Akitaniako batasunaren sortzailea izan zen. [[602]]. urtetik aurrera Baskonian dukeak zeuden eta [[638]]tik aurrera ([[Dagoberto I.~~aren~~a]]ren heriotza) [[Akitania]]n ere bazeuden. Baina denbora labur batez Felix eszenatokian agertu arte bi dukerrietan gertatzen zenaren berririk ez dago. "San Martzialen Mirarien ~~Liburuaren~~Liburua"ren lekukotasunari esker Felix [[Tolosa Okzitania\|tolosar]] patrizioaren izatearen berri dugu<ref>Higounet, Charles. ''"Bordeaux pendant le haut moyen age"''. [[Bordele]], [[1963]]</ref>, zetorren historiaren arabera, nonbait [[euskaldunak\|euskaldunen]] eta [[akitani]]rren historian paper garrantzitsua izango zuen. Testuak honela dio: {{aipu\|''Quodam tempore cum Ebroinus comes palatii, maiordomus Francorum regiae in aula Regis adesset, et omnes nequitias seu iniquitates quae universa terra fiebant superbos et iniquos homines super eorum facinoribus (puniens), veriliter supponebat; pax per omnen terram plena et perfecta adrisit. Tunc surrexit puer unus, nomine Lupus, qui et auctor nominis sui adesse voluit. (Hic accessit) ad Felicem, nobilissimum et inclytum patricium ex orbe Tholosanensium, qui et principatum super omnes civitates usque montes Pyrenaeos et super gentem nequissimam Wasconum obtinebat. Eo defuncto supradictum Luponem principem super se omnes statuerunt.''\|<ref>"Ex Miraculis S. Martialis, episcopis Lemovicensis". Dom Bouquet: Recueil des historiens, III tomoa, 580. orr.</ref>}} "{{aipu\|Denboran atzera, jauregiko Ebroino kondea erregearen jauregian frankoen gorteko maiordomoa zenean, eta lurralde osoko gaiztakeri eta bidegabekeri guztiak gizonki erreprimitzen zituenean, gizon harroputz eta ustelak euren krimenengatik zigortuz, bake bete eta perfektu batek lur osoan zehar ~~irrifarre~~irribarre egin zuen. Orduan gazte bat matxinatu zen, bere izena Lope (Lupo) zen, bere ospea sortzeko erabakia hartuta. (Hau hurbildu zen) Felixengana, Tolosa hiriko ~~patrzio~~patrizio txit zintzo eta entzutetsua, Pirinioak arterainoko hiri guztietan eta baskoi jende gaiztoen gain ~~printzipatua~~printzerria ~~gauzautzen~~gauzatzen zuena. Hau hilik, denek aipatutako Lupo printze bezala onartu zuten".}}▼ Testu eder honetatik [[Euskal Herria]]n gertatzen zenaren inguruko albiste interesgarriak eskura ~~ditzazkegu~~ditzakegu. Lupo Felixen zerbitzura sartzean, honek Tolosan eta Baskonian agintzen zuen<ref>Lewis, Archibald R. "[http://links.jstor.org/sici?sici=0038-7134%28197607%2951%3A3%3C381%3ATDITRF%3E2.0.CO%3B2-8 The Dukes in the Regnum Francorum, A.D. 550-751.]" ''Speculum'', 51. Lib., 3. zbk. ([[1976]]ko [[uztaila]]), 381–410. orr.</ref>. Ebroi kondeak bere karguaz gozatzen zuen garaia zen, [[659]] eta [[670]]. urteen artean, azken urte honetan Luxeuileko espetxean sartu baitzuten. ~~Merovingioekiko~~[[Merovingiar leinua\|Merovingi]]ekiko independentzia [[660]]. ~~urtealdera~~urte aldera gertatuko zen, [[657]]an oraindik artzapezpikua akitaniar Tolosa hirian izendatzen baitzuten. Data zehaztu ondoren, bere jabegoen hedadura argitzeke gelditzen da. Bide batez, Felixek Tolosan agintzen zuela aipatzen da, bertako jatorria zuelarik. Baina "Pirinio mendiak arterainoko hiri guztietan agintzen zuela" ere esaten da, baita baskoi jendearengan ere. "Gens" delakoaren aipamen hau euskal tribuekikoa da, ziurrenik ~~Piriniooetatik~~[[Pirinioak\|Pirinioetatik]] ~~haratagokoak~~haratuagokoak, honek [[Baskoniako dukerria\|Baskonia]] estatu berri honetara elkartu zela iradokitzen du. Gertatutakoa enigma bat da. Badirudi [[Dagoberto I.a\|Dagobertorekin]] amorrazioz borrokatu ziren ~~Baskoi~~[[baskoi]] gerrazalea ~~akitaniarreri~~akitaniarrei elkarturik agertzen direla, hori dena Felixen buruzagitza bikoitzarenpean, bai akitaniarra zein baskoia.▼ ▲"Denboran atzera, jauregiko Ebroino kondea erregearen jauregian frankoen gorteko maiordomoa zenean, eta lurralde osoko gaiztakeri eta bidegabekeri guztiak gizonki erreprimitzen zituenean, gizon harroputz eta ustelak euren krimenengatik zigortuz, bake bete eta perfektu batek lur osoan zehar irrifarre egin zuen. Orduan gazte bat matxinatu zen, bere izena Lope (Lupo) zen, bere ospea sortzeko erabakia hartuta. (Hau hurbildu zen) Felixengana, Tolosa hiriko patrzio txit zintzo eta entzutetsua, Pirinioak arterainoko hiri guztietan eta baskoi jende gaiztoen gain printzipatua gauzautzen zuena. Hau hilik, denek aipatutako Lupo printze bezala onartu zuten". ~~"Ex Miraculis S. Martialis, episcopis Lemovicensis". Dom Bouquet: Recueil des historiens, III tomoa, 580. orr.}}~~ ▲Testu eder honetatik [[Euskal Herria]]n gertatzen zenaren inguruko albiste interesgarriak eskura ditzazkegu. Lupo Felixen zerbitzura sartzean, honek Tolosan eta Baskonian agintzen zuen. Ebroi kondeak bere karguaz gozatzen zuen garaia zen, [[659]] eta [[670]]. urteen artean, azken urte honetan Luxeuileko espetxean sartu baitzuten. Merovingioekiko independentzia [[660]]. urtealdera gertatuko zen, [[657]]an oraindik artzapezpikua akitaniar Tolosa hirian izendatzen baitzuten. Data zehaztu ondoren, bere jabegoen hedadura argitzeke gelditzen da. Bide batez, Felixek Tolosan agintzen zuela aipatzen da, bertako jatorria zuelarik. Baina "Pirinio mendiak arterainoko hiri guztietan agintzen zuela" ere esaten da, baita baskoi jendearengan ere. "Gens" delakoaren aipamen hau euskal tribuekikoa da, ziurrenik Piriniooetatik haratagokoak, honek Baskonia estatu berri honetara elkartu zela iradokitzen du. Gertatutakoa enigma bat da. Badirudi Dagobertorekin amorrazioz borrokatu ziren Baskoi gerrazalea akitaniarreri elkarturik agertzen direla, hori dena Felixen buruzagitza bikoitzarenpean, bai akitaniarra zein baskoia. == Erreferentziak== {{reflist}} ~~<references/>~~ {{Baskoniako dukeen aurkibidea}} [[Kategoria:Gaskoniako dukeak]] [[Kategoria:Akitaniako dukeak]] [[Kategoria:676ko heriotzak]] [[en:Felix of Aquitaine]] [[it:Felice d'Aquitania]] [[pl:Feliks Akwitański]]

Felix Akitaniakoa: berrikuspenen arteko aldeak