Vatnajökull: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robot: Automated text replacement (- aurkitzen da + dago & - aurkitzen dira + daude & - aurkitzen den + dagoen & - aurkitzen dena + dagoena & - aurkitzen dela + dagoela & - aurkitzen zen + zegoen & - aurkitzen baita + baitago)
No edit summary
1. lerroa:
[[Image:Satellite image of Iceland in September.jpeg|thumb|200px|Islandia satelite irudian, Vatnajökull behe-eskuin aldeko zurigunea da.]]
[[Fitxategi:Vatnajökull.jpeg|thumb|200px|Vatnajökull, [[Islandia]]]]
[[Fitxategi:Iceland Grimsvoetn 1972-B.jpg|thumb|200px|Grimsvotn lakua Vatnjajökull glaziarrean.]]
'''Vatnajökull''', [[Islandia]]ko [[izotz geruzaglaziar]]rik handiena eta [[Europa]]ko handienetako bat da.
 
== Deskribapena ==
Vatnajökullek, 8100 kilometro karratuko hedadura hartzen du. Herrialdearen hegoekialdeanhego-ekialdean kokatua, honen hedadura osoaren %8a hartzen du. [[Bolumen]]ari dagokionez, Europako [[glaziar]]rik handiena da (3000 kilometro kubiko) eta bigarrena hedaduraz, aurretik, bakarrik [[Norvegia]]ko [[Svalbard uharteak|Svalbard uharteetako]] [[Nordaustlandet]]eko [[Austfonna]] baino ez duelarik.
 
Bere neurriak, gutxi gora-behera, 150 kilometrokoa da mendebaldetik ekialdera eta 100 kilometrokoa iparraldetik hegoaldera.
10 ⟶ 11 lerroa:
Izotzaren bataz besteko sendoera, 400 metrokoa da, gehienez ere 1000ra iristen delarik. Islandiako [[sumendi]]rik garaiena, [[Hvannadalshnjukur]], 2100 metroko garaiera duena, izotz geruzaren hegoaldeko inguruan dago, [[Skaftafell Parke Nazionala|Skaftafell Parke Nazionaletik]] gertu, eta, hain zehazki ere, [[Öræfajökull]] izotz geruza txikiaren azpian.
 
Iparralderanzko, mendebalderanzko eta iparrekialderanzkoipar-ekialderanzko ertzetarantz dihoazendoazen glaziar mihiek, 600 eta 800 metro arteko altuera hartzen dute, izotzaren bataz besteko sendoeralodiera 400 metrokoa delarik, eta, gehienez ere, 900era iritsiz.
 
Glaziarraren azpian dagoen punturik sakonenak, 300 metrokosakonerametro sakon hartzen du, [[Skeidarajökull]]en arro glaziarraren azpian.
 
Urtean zehar gertatzen den elur prezipitazioa, 4 eta 70 dezimetro artekoa da, hegoaldeko muturrean 4 metro gutxienez eta iparralderantz bapateanbat-batean jeistenjaisten delarik.
 
== Bulkanismoa ==
[[Islandia]]ko [[rift gunea|rift]] bolkanikoa, herrialdearen hegomendebaldetikhego-mendebaldetik iparrekialderaipar-ekialdera doa, aktibitate geologikorik handiena, hain zuzen ere Vatnajökull dagoen tokian gertatzen den arren. Bereziki, izotz geruza honen azpiko sistema bolkanikoak, aktibo egon dira garai historikoetan, ondorioz, gertatu den aktibitate eruptiboari buruzko korpus luze bat dagoelarik.
 
Dinamika honetatik abiatuta, sarri, [[laku bolkaniko]] deritzenak sortzen dira, nahiko ohikoak diren [[agerkari glaziar]]ren iturri direnak. [[Grimsvotn]] lakua, adibidez, [[1996]]an, aztertuenetako baten jatorria izan zen. Azpian dagoen multzo bolkanikoak, [[2004]]ko [[azaroa]]n, [[erupzio bolkaniko|erupzio]] indartsu baina labur bat ere eragin zuen.
28 ⟶ 29 lerroa:
*{{en}}[http://www.islandsmyndir.is/html_skjol/halendid/vatnajokull/vatnajokull_yfirlit08.htm Vatnajökullen argazkiak]
 
{{coord|64|24|N|16|48|W|type:glacier|display=title}}
[[Kategoria:Islandia]]
 
[[Kategoria:Islandiako geografia]] [[Kategoria:Glaziarrak]]
 
[[af:Vatnajökull]]