9. Sinfonia (Dvořák): berrikuspenen arteko aldeak

'''9. Sinfonia mi minorrean''' Op. 95 ([[1893]]), '''Mundu Berriko Sinfonia''' bezala ere ezaguna dena ([[txekiera]]z ''Novosvětská''), beharbada, [[AntoninAntonín DvorakDvořák]] konposatzaile txekiarraren [[sinfonia]]rik ezagunena da. [[1893]]an konposatu zuen, [[AEB]]etan eman zuen denboran.

[[1891]]ko ekainean, Jeannette Thurberrek, [[New Yorkeko Musika Kontserbatorio Nazionala]]ren sortzaileak, DvorakiDvořáki, kontserbatorio honen zuzendaritza eskaini zion oso baldintza onuragarrietan. Honegatik, konposatzailea, [[1892]]ko irailean, [[AEB]]etara joan zen [[1892]]tik [[1895]] arte. Herrialde honetan eman zuen denboran, bere ''9. Sinfonia mi minorrean'' idatzi zuen, ''Mundu Berrikoa'' bezala ezagun egin dena. DvorakekDvořákek, sinfonia hau, [[1893]]ko urtarrilak 10 eta maiatzak 24 bitartean idatzi zuen, eta urte bereko [[abenduak 15]]ean estreinatu zen [[New York]]eko [[Carnegie Hall]]en, [[New Yorkeko Orkestra Filarmonikoa]] [[Anton Seidl]]ek zuzendu zuelarik.

# Largo (DvorakekDvořákek, hasieran, Elezaharra deitua)

DvorakDvořák, AEBetan entzun zituen afroamerikarren [[izpiritual]]etan eta jatorrizko amerikarren musikan interesatua zegoen. Kontinentera iritsi zenean, honako hau esan zuen:

{{esaera2|Erabat konbentzituta nago herrialde honetako musikaren etorkizuna, ''melodia beltzak'' deritzenetan oinarritua egongo dela. Hauek, Estatu Batuetan gara daitezkeen konposatzaileen eskola serio eta orijinaloriginal batentzako oinarria izan litezke. Gai eder eta bariatu hauek, lurreko fruituak dira. Zuen lurreko kantu herrikoiak dira, eta zuen konposatzaileak haietan zentratu behar dira.}}

Estreinaldiaren aurreko egunean, [[New York Herald]]en argitaratutako artikulu batetanbatean ([[1893]]ko abenduak 15ean), DvorakekDvořákek, jatorrizko amerikarren musikak bere sinfonian nola eragin zuen azaldu zuen:

Artikulu berean, DvorakekDvořákek, bigarren mugimenduan, beranduagoko lan batetarakobaterako zirriborro bat ikusten zuela esan zuen, beharbada [[kantata]] edo opera bat, [[Henry Wadsworth Longfellow]]ren [[Hiawatharen kantua]]n oinarritua egongo litzatekeena, halako lanik sekula idatzi ez zuen arren. Hirugarren mugimenduko scherzoak "Hiawathako jaiaren eskenaeszena, non indiarrek dantzan dabiltzan eskenaeszena iradokitzen ziola" ere idatzi zuen.

Guzti hau gora-behera, Dvoraken beste lanetako askok bezala, lan honek bere jaiolekua izan zen [[Bohemia]]ko musikarekin, Estatu Batuekin baino amankomuneanelkarrekin gehiago duela uste da. [[Leonard Bernstein]]ek, lana, bere oinarrietan, benetan, arrazanitzekoa zela esan zuen.

| aurrekoa = [[8. Sinfonia (DvorakDvořák)|8. Sinfonia]]

| titulua = DvorakenDvořáken Sinfoniak

[[Category:Musika klasikoa]][[Kategoria:Antonín Dvořák]]