Zala (konderria)

Zala
	Hungaria
Administrazioa
Estatua	Hungaria
Izen ofiziala	Zala vármegye
ISO 3166-2	HU-ZA
Hiriburua	Zalaegerszeg
Zatiketa	ikusi Keszthely District (en) , Lentiko barrutia, Letenyeko barrutia, Nagykanizsako barrutia, Zalaegerszegeko barrutia eta Zalaszentgrót District (en) ;
Geografia
Koordenatuak	46°40′N 16°50′E / 46.67°N 16.83°E
Azalera	3,783,89 km²
Mugakideak	Vas konderria, Veszprém, Somogy eta Mura eskualde estatistikoa
Demografia
Biztanleria	260.800 (2022ko urriaren 1a); Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragileaEspresio akatsa: Ez dago operadorerik -(r)entzat
Dentsitatea	75,9 bizt/km²
Informazio gehigarria
Eskualdea	Mendebaldeko Transdanubia
Ordu eremua	Europa Erdialdeko Ordua eta UTC+01:00
	http://www.zala.hu/

Artikulu hau Hungariako konderriari buruzkoa da; Lesakako auzoa gaitzat duena beste hau da: «Zala»

Zala (eslovenieraz: Zalska županija edo županija Zala) Hungariako 19 konderrietako (megye) bat da. Herrialdearen hego-mendebaldean dago, Hegoaldeko Transdanubia eskualdean, Eslovenia eta Kroaziako mugen ondoan. Horiez gain, Hungariako Veszprém, Vas eta Somogy konderriak ere mugakide ditu. 3.783 km²ko azalera du, eta 2011n 287.043 biztanle zituen^[1]. Hiriburua Zalaegerszeg da.

Geografia aldatu

Hiru dira Zalako paisaiaren elementu nagusiak: Transdanubiako mendiguneak mendebaldean; Keszthely mendiak ipar-ekialdean; eta Zala muinoak hegoalde eta ekialdean. Keszthely badia deitutako Balaton aintziraren zati txiki batek konderriaren ipar-ekialdeko izkin bat hartzen du. Ibai nagusiak Mura, Hungariaren hegoaldeko muga egiten duena, Kerka, mendebaldeko muinoen artetik dabilena, eta Zala, Balaton aintzirara isurtzen dena, dira. Landarediari dagokionez, oso pagadi zabalak daude, pinudiak Göcsej muinoetan, eta belardi hezeak eta larreak Zala muinoen arteko haranetan^[2].

Banaketa administratiboa aldatu

2013ko erreformaren ondoan, konderria 6 barrutitan (járás) banaturik dago:

Barrutia	Hiriburua	Eremua (km²)	Biztanleria (2013)	Udalerriak (település)
Keszthely	Keszthely	535,91	49.969	30
Lenti	Lenti	624,13	19.579	18
Letenye	Letenye	388,69	16.265	27
Nagykanizsa	Nagykanizsa	907,90	78.513	49
Zalaegerszeg	Zalaegerszeg	1.044,70	105.485	85
Zalaszentgrót	Zalaszentgrót	282,55	15.343	20

Hiri eta herriak aldatu

Zalaegerszeg, hiriburua.

Konderri eskumenak dituzten hiriak aldatu

Zalaegerszeg (hiriburua; 58.959 biztanle 2015ean^[3])
Nagykanizsa (48.241 biztanle 2015ean^[3])

Hiri eta herri handiak aldatu

(2015eko biztanleria^[3])

Keszthely (20.116)
Lenti (7.828)
Zalaszentgrót (6.552)
Letenye (4.157)
Hévíz (4.634)
Zalalövő (3.027)
Pacsa (1.630)
Zalakaros (1.936)

Ekonomia aldatu

Lurzoruak eta baldintza naturalak egokiak ez izan arren, mende luzetan nekazaritza izan zen ekonomiaren oinarria. Gaur egun, abeltzaintzak eta fruitu hazkuntzak, basogintzarekin batera, pisu handia dute. Industrializazioa XIX. mendearen erdialdera hasi zen, burdinbidearen eraikuntzarekin, eta bulkada handia izan zuen petrolioa aurkitu zelarik. 1960ko hamarkadan beste alor batzuetako industriak kokatu ziren. 1990eko hamarkadan, petrolio gehiena agortu bazen ere, konderriaren balio ekonomikoa handitu zen, mendebaldeko Europatik gertu izateagatik^[2].

Zalaegerszegen petrolio findegiak, ehungintza eta industria elektroniko zein kimikoak daude. Nagykanizsa, Lenti eta Gellénházan petrolio eta gas industriak garrantzi handia du; elikagai industriaren gune nagusiak, berriz, Zalaegerszeg (haragia eta esnea) eta Nagykanizsa (garagardoa) dira. Jende gehien biltzen duen turismogunea Balaton da^[2].

Iruditegia aldatu

Keszthelyko Festetics jauregia.
Hévíz, Europako aintzira termalik handiena.
Söjtörko inguruak.
Zalalövőko etxe tradizionala.

Erreferentziak aldatu

↑ Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman errolda izeneko erreferentziarako
↑ ^a ^b ^c Zala. 2015 Encyclopædia Britannica, Inc, global.britannica (Noiz kontsultatua: 2015-12-08).
↑ ^a ^b ^c Magyarország közigazgatási helynévkönyve, 2015. január 1.. Hungarian Central Statistical Office, ksh.hu (Noiz kontsultatua: 2015-12-08).

Kanpo estekak aldatu

Datuak: Q185374
Multimedia: Zala County / Q185374

[errolda-1] Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman errolda izeneko erreferentziarako

[brit-2] Zala. 2015 Encyclopædia Britannica, Inc, global.britannica (Noiz kontsultatua: 2015-12-08).

[közigazgatási-3] Magyarország közigazgatási helynévkönyve, 2015. január 1.. Hungarian Central Statistical Office, ksh.hu (Noiz kontsultatua: 2015-12-08).

[1]

[2]

[3]