Pedro Arriola Bengoa

euskal esploratzaile, kolonizatzaile eta ehiztaria Ginean

Pedro Arriola Bengoa (GipuzkoaEkuatore Ginea, 1916ko azaroaren 14a) euskal esploratzaile, konkistatzaile, merkatari eta ehiztaria izan zenEkuatore Ginean, besteak beste, boliarekin komertziatu zuen.

Pedro Arriola Bengoa
Bizitza
JaiotzaGipuzkoa
Herrialdea Gipuzkoa, Euskal Herria
Heriotza1916ko azaroaren 14a
Heriotza moduasuizidioa
Jarduerak
Jarduerakesploratzailea, kolonizatzailea, merkataria, Ehiztaria eta konkistatzailea
Enplegatzailea(k)Compañía Transatlántica Española (en) Itzuli

Biografia aldatu

1887 urte inguruan Gineara joan zen Muni ibaiaren estuarioa esploratzera.[1] Bederatzi hilabetez, 1900. urteko ituna baino lehen, Muniko estuarioa, ibaiadarrak eta barruko lurrak arakatu zituen. Espainiako Ginea zeharkatu zuen, Utamboni gaina, eta baliteke Ubangi ibaira iristea, Kongoko ibaiadarra eta Muniko lurraldearen muga. Bitartekaria izan zen Obama n'Bañe erregea buru zuten Mebondeko tribuek espainiar komisario kolonialaren bahiketan. Utamboniko tribuek «Nsoc-tan» (Elefante zuria) ezizena jarri zioten.[2][3]

1901ean, Muniko lurretan merkataritzan aritzen zen enpresa baten buru izan zen, eta indigenak kargatzaile gisa hornitzen zituen Parisko Itunaren bidez ordezkatutako kolonizatzaile espainiar eta frantsesentzat.[3] 1904an, Fernando Poo Gineako Golkoko Compañía Transatlántica merkataritza enpresaren buru izendatu zuten. Riabba edo Moka goi lurren kolonizazioa eta jabetzea antolatu zuen.[3]

Penintsulan egonaldi labur bat egin ondoren, 1907an Fernando Poora itzuli zen, eta han Nekazaritza Ganbera Ofizialeko kontulari izendatu zuten.[3] Gustavo Pittaluga doktorearen Batzorde Zientifikoan (1909) parte hartu zuen eta San Juan, Rio Benito, Ayer eta Rio Campoko lurretan zehar lagundu zuen.[2][3] Calabareko (Nigeria) abeltzaintza eta ekuatore-produktuen lehiaketetan lehen sariak irabazi zituen.[3] 1912an Nekazari Ganbera Ofizialeko presidente izendatu zuten.[1][2] Urte berean, olio-palmondoa ustiatzeko 1.000 ha lortu zituen errege ordenaren arabera.[3]

1916ko azaroaren 14an bere buruaz beste egin zuen bere azken negozioek eragindako zailtasun ekonomikoengatik.[1][2][3]

Erreferentziak aldatu

  1. a b c «Arriola Bengoa, Pedro - Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa» www1.euskadi.net (Noiz kontsultatua: 2023-06-22).
  2. a b c d «Exploradores vascos en Guinea Ecuatorial - Euskonews» www.euskonews.eus (Noiz kontsultatua: 2023-06-22).
  3. a b c d e f g h «ARRIOLA BENGOA, Pedro - Auñamendi Eusko Entziklopedia» aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2023-06-22).

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu