Lankide:Nerea99/Proba orria

Think small aldatu

Think small (“gauza txikitan pentsatu”) Volkswagenen kotxe baten kanpaina publizitatearen grafika famatu bat da, 1959.urtekoa. Kanpaina hau Doyle Dane Bernbach (BBD) agentziak egin zuen eta XX.mendeko kanpainarik oberena bezala kalifikatu zuen Ad Age-k.  Kanpaina hain arrakastatsua izan zen, non salmentak handitu eta markarekiko leialtasun bizia eraiki zuen.

Honek publizitatea zuen forma guztiz aldatu zuen, bai publizitatea sortzerako orduan, bai kontsumitzaileak ikusten duena. Gaur egun oraindik aldaketa horiekin gabiltza.


Egileak aldatu

Publizitate kanpaina BBD agentziak egin zuen eta zuzendaria William Bernbach zen. Bill Bernbach  1911ko abuztuaren 13 an jaio egin zen. 1949ko ekainean BBDko ateak zabaldu zituen baina azkenean 1982an leuzemia batek hil egin zuen..

Helmunt Krone diseinua eta titularra egin zituen kanpaina honetan. Krone 1925eko uztailaren 16an jaio egin zen Yorkvillen, Manhattan. Jaio zen zonaldea lehen “ el barrio aleman” izenarekin ezagutzen zen, zeren eta hara joan ziren gehienak Alemania, Polonia eta Hungariakoak zirelako. Han ere biziz izan ziren James Cagney, Marx anai-arrebak edo Barack Obama. 30 urtez BBD agentzian lan egin zuen eta horietako lan bat Volkswagenen Think small kanpainarako izan zen. 1996ko apirilaren 12an hil egin zen birikako kantzerragatik.

Julian Koenig  publizitate kanpainaren testua egin zuen. Koenig Amerikarra zen. 1921 eko apirilaren 22an jaio egin zen munduko publizitate erredaktorerik hoberenetarikoa dela esaten da. 2014ko ekainaren 12an hil egin zen,  Manhattanen.


Testuinguru historikoa aldatu

50.hamarkadetan, AEBetan urrezko aroa dago (jendeak asko kontsumitzen du). Garai hau kreatibitatearen garaia da. Doyle Dane Bernbach enpresan (DDB), Helmut Krone eta Julian Koening publiziztek “Think small” iragarkia sortu zuten. 1959.urtean egindako iragarki horretan auto txiki bat agertzen zen ezkerraldean (Volkswagen markakoa). Nahiz eta Think small izan historiako publizitate kanpainarik ospetsuena eta apurtzailea, badaude beste kanpaina batzuk aipatzekoak direnak: Nike-n “Just do it”; Estatu Batuen armadarako soldaduentzako, “Be all that you can be”; Apple Computer-en “1984”; Campbell Soup-en “Mmm mmm good”; eta beste hainbat gehiago. Baina Volkswagen Beetle-k izan zen 60.hamarkadetako erregea. Kanpaina honen atzean lan egiten zuen enpresak aldatuko du (iragarki honekin), publizitateak berak duen natura.

Madison Avenue-ko publizitate agentzia guztiek DDB agentzia imitatzen eta kopiatzen saiatu ziren.

Volkswagen auto enpresak Doyle Dane Bernbach publizitate agentzia kontratatu zuen. Garai hartan, AEBetan, Baby Boom belaunaldiko umeak hazten zebiltzaten, orduan bezero asko zueden merkatuan. Arazo bat zegoen, Volkswagen iragarri nahi zuen auto txikia zen -garai hartako autoak oso handiak ziren-. Gainera, Wolfsburg-en (Alemanian), fabrikatzen zen; naziek eraikia. Kontuan izan beharra dago II.Mundu Gerra 15 urte lehenago amaitu zela.


Berezitasunak eta ospea aldatu

DDB lehenengo agentzia izan zen, non copywriters-ak eta arte zuzendariak elkar lan egiten zutenak. Agentziak izugarrizko arrakasta lortu zuen bere iragarkiarekin. Kontsumitzaileen sentimenduekin bat egiten zuen iragarkia; baina baita ere produktuaren onurak esaten ziren eta kontsumitzaileek erlazionatu zitzaketen. Gainera, iragarkiak oso sinpleak ziren; edonork ulertzeko modukoak. Bi iragarki zeuden; batean, “Txikian penstatu” tituluaren, ezkerraldean auto txikia eta beheko aldean testua agertzen zen -geratzen zen guztia zuriz geratuz-. Testuak auto txiki izatearen onurak adierazten zituen. Beste iragarkian, “Lemon” hizta negritaz agertzen zen.

Aipatzekoa da Volkswagen-en Beetle publizitate kanpaina telebistan ere iragartzen zela. 1960. hamarkadan, AEBetako etxeen %90ak telebista zuen. Datu hau kontuan hartuta, esan daiteke jende askori heldu zitzaiola iragarkia. Gainera, Beetle iragarkia, hileta baten antzera, kontsumitzaileen sentimenduetan asko eta positiboki eragin zuen. Telebista iragarkian zera esaten zen: “Nire ilobari, Harold, askotan esaten zuela “Aurreztutako zentabo bat, irabazitako zentabo bat da… eta Volkswagen bat izatea pena merezi du”... Nire aberastasun guztia usten dut,ehun mila milioi dolar.”

1950.urtean, 19.000 auto saldu ziren. 1968.urtean, 1,6 milioi auto saldu ziren. Publizitate kanpaina egin baino lehen eta egin ondorengo eragina oso positiboa izan zen.

Iragarkiaren forma aldatu

Espazio guztia zuri grisaska kolorekoa da, goiko ezkerraldean Volkswagen markako auto txikia dagoelarik. Beheko zatian testu bat dago, bertan Volkswagenen auto txikia erosteko arrazoiak jartzen ditu.

Iragarkiaren edukia aldatu

Volkswagen enpresak, bezeroei adore ematen zioten “eskala txikian” pentsatzeko. Doyle Dane Bernbach-ek 60.hamarkadan lortu nahi zuena zera zen: auto txiki desberdin bat saltzea, garai hartan Ameriketako Estatu Batuetan zeuden auto handiei lehia eginez.

Jada gure auto txikiak berria izateari utzi dio.

Jada ikasle-dozena pare batek ez du sartu nahi indarrean bere barnean.

Jada hornitegiaren tipoak ez du erregaiko estalkiaren tokia non dagoen galdetzen

Inork ez du ustekabean harrapatzen bere irudi arraroa pasatzean.

Benetan, gure haur-kotxea jada darabilen jendeak ez du pentsatzen 32 milia ematen dituela gasolina-galoi bategatik.

Edo bost olio-pinta darabiltzala bost laurdenen ordez.

Edo izotz-kontrakorik ez duela inoiz behar izango.

Edo orain 40.000 milietarako pneumatikoak aldatu behar izango dituela.

Hau gertatzen da, behin aurrezki hauetara ohitzen direnez gero, haietan pentsatzeari uzten diotelako.

Parkinean leku txikian egokitzea lortzen dutenean izan ezik. Edo seguru txikia ordaintzen dutenean. Edo konponketa mekanikoko faktura txikia ordaintzen dutenean. Edo bereraien VW zaharra berri bategatik aldatzen dutenean .

Gogoeta egin ezazu.

“Txiki” hori oso handi bihurtu zuen iragarki honek. Grafikoei gailentasuna ematen dio iragarki honek; garai hartan, irudiak ez ziren oso garrantzitsuak; ilustrazioak eskuz eginak zirelako. Volskwagenek hainbesteko ospea lortu zuen, “Lemon” kanpaina bota zuen. Lemon kanpaina honetan, autoa askoz handiagoa ateratzen da.

DDB enpresak 1962.urtean iragarki hau sortu zuen sinpletasuna bilatuz. Iragarkian ikusi daiteke nola espazio guztia ezkerreko zatitxo bat izan ezik -hor autoa doalako-, eta beheko zatia -hor testua doalako-, beste guztia zuriz geratzen da. Testuan kontsumitzaileei esaten zaie auto txiki bat edukitzearen abantailak.

Forma eta edukiaren uztarpena aldatu

Forma eta edukia oso ondo uztartzen dira "Think small" iragarkian. Formari dagokionez, iragarkiari begirada bakar bat bota ezkero, goiko ezkerraldean agertzen den auto txikian zentratzen zarelako; nahiz eta testu bat agertzen den behekaldean. Edukiari dagokionez, hau da, AEBetan, auto txiki hori saltzen lortzea, kontuan izanda garai hartako autoak oso handiak zirela. Volkswagenen auto txikia izan ezkero, erreztasunak baino ez dituzu lortuko; hori da iragarkiko tetsuak adierazten duena. Tamaina, potentzia eta estetika kontuan hartu behar ziren eta abantaila handiak zituen: aparkaleku erraza, kontsumo baxua, erresistentzia eta iraunkortasuna.

Iragarkiaren maisua eta eraginak aldatu

Momentu horren aurretik grafikak hitzez beteak zeuden, informatzaileagoak ziren. Hau da,  Produktuaren onurak eta ezaugarri guztiak azaltzen zituzten. Espazioagatik ordaintzen zen eta iragarle guztiak saiatzen ziren zuten leku guztia erabiltzen produktu/zerbitzuak saltzeko.

Hemen, publizitate kanpaina honekin konturatu ziren informatzaileak izan ordez kreatiboak izan behar zirela. Informazioa baino kreatibitatea  askoz gehiago saltzen zuela. Jendea deitu behar zen, desirak sortu behar ziren saltzeko, beharrak asetzeko marka zehatz batengana joatea lortu behar zuten, kreatibitatearekin. Momentu honetan publizitatea eraldatu egiten da eta gaur egun ezagutzen dugun publizitatea sortu egiten da.

Kanpaina honen eraginak gaur egungo publizitatean ikusi dezakegu, horregatik esaten da kanpainarik handienetarikoa dela; aldaketa erraldoia ekarri zuelako.

Egiten zaizkion kritikak aldatu

Gaur egun, 55 urte igaro ondoren, bere istorioa modu desberdinean kontatzeko ausartzen gara. Pieza grafiko hau mitoa bihurtu duten zenbait puntu agerian utziz. Bitxikeria moduan, esan daiteke "Volkswagen" hitzak "ibilgailu popular" esan nahi du, nahiz eta Hirugarren Reich-ean "herriarentzako autoa" bezala definitzen zuen. Alemaniako hiritar gehienentzako auto merkean izatearen eginkizuna bete zuen; ez zituen 1.000 markoak gainditzen.

Ikur nazi bezala ikusten zen. Bigarren Mundu Gerran, Beetle auota gerrako tresna eta sinboloa etengabe erabiltzen zuen zuen Hitlerrek. Nazien propaganda ideologikoa gauzatuz.

Gaur egun daukan ikuspegia aldatu

Historiako iragarki grafikorik onena da. DDBk Volkswagen enpresarentzako egindako iragarkiak, zaharkitutako publizitateari aurre egin zioten; Madison Avenue 50.urteko hamarkadan egiten ziren iragarkiak zaharkituta utziz. Antipublizitatearen bidez, produktu jakin bat kontsumismotik desbideratuz, Volkswagenen iragarkiak estatubatuarrei kontsumismoaren estetika berri bat aurkeztu zieten.

"Think small" iragarkiaren sinpletasunak eta estilo berritzaileak egin dute gaur egungo eta historiako iragarkirik onena.


Kanpo loturak aldatu