Katalpa arrunt
Katalpa arrunta[1] (Catalpa bignonioides) jatorriz Estatu Batuetako hego-ekialdeko zuhaitza da.
| Katalpa arrunt | |
|---|---|
 | |
| Iraute egoera | |
 Daturik gabe (IUCN 3.1) | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Plantae |
| Ordena | Lamiales |
| Familia | Bignoniaceae |
| Leinua | Catalpeae |
| Espeziea | Catalpa bignonioides |
| Banaketa mapa | |
 | |
| Datu orokorrak | |
| Gizakiak ateratzen dizkion produktuak | Indian bean tree wood (en)  |
Deskribapena aldatu
15 m altuera izan dezakeen hostoerorkor zuhaitza da. Enborra marroi-grisaxka 1m diametroa izan dezake, hostoak 20-30 cm luze eta 15-20 cm zabalera, sinpleak, bertiliziotuak, obalo itxura eta ertz zerratuak edo lauak ditu.
Laborantza eta erabilerak aldatu
Apaingarri moduan erabiltzen da, bai isolatuta bai errenkadak eginez. Lur heze eta eguzkitsuak nahiago ditu. Kutsadurari aurre egiten dion espezie bat da.
Zura oso ona eta gogorra du, beraz, ez da erraza lan egiteko; zeharragak eta zutoinak egiteko erruz erabilia.
Propietateak aldatu
Landare honen zati guztiak pozoitsuak. Beste konposatu batzuen artean hauek ditu: iridioides katalpol, katalposina, flabonoideak, luteolinak eta Bignonosidoak.[2] Hainbat herrietako medikuntza tradizionalean, landare honi egozten zaizkio propietate emetikoak, libragarriak, diuretikoak, analgesikoak eta lasaigarriak. Larruazaleko arazoak tratatzeko eta asma eta eztul tratatzeko erabiltzen da. [3]
Taxonomia aldatu
Espezie hau Thomas Walterek deskribatu zuen eta Flora Caroliniana- n argitaratu zen, 64. urtean, 1688an; [4] Carlos Linneo- k deskribatutako taxona ordezkatzen du, Species Plantarum-en, vol. 2, p. 622, 1753an, Bignonia catalpa izenarekin [1] [5]
Etimologia aldatu
Izena AEBko Catawba amerikarretik eratorria da baina Catalpa hitza erabiltzea Scopoli-ko botanikariaren transkripzio-errorea da, generoaren lehen deskribapen formalak egin baitzuen.
bignonioides: epitetoa latinez "Bignonia-ren antzekoa" esan nahi du.
Sinonimia aldatu
- Bignonia catalpa L. - basionym
- Bignonia spectabilis Salisb.
- Catalpa arborea Baill.
- Catalpa bignonioides f. aurea Bureau
- Catalpa bignonioides f. koehnei ( Hesse ) Dode
- Catalpa bignonioides f. Nana Bulegoa
- Catalpa bignonioides f. Bean hautsa
- Catalpa bignonioides f. rehderi Paclt
- Catalpa bignonioides f. variegata Bureau
- Catalpa catalpa (L.) H. Karst. nom. Inval.
- Catalpa communis Dum. Cours.
- Catalpa Cordifolia Moench
- Catalpa syringifolia Sims
- Catalpa syringifolia var. koehnei Hesse
- Catalpa ternifolia Cav.
- Catalpa umbraculifera Ugolini
- Catalpium amena Raf. [6] [7]
Erreferentziak aldatu
- ↑ Euskalterm: [Hiztegi terminologikoa] [2003]
- ↑ Y. P. S. Bajaj. (2013). Medicinal and Aromatic Plants VIII. Springer Science & Business Media, 141 or..
- ↑ Gut, Bernardo. (2008). Trees in Patagonia. Springer Science & Business Media, 13 or..
- ↑ .
- ↑ Bignoniaceae en Flora Ibérica, RJB/CSIC, Madrid
- ↑ Sinónimos en The Plant List
- ↑ .
Bibliografia aldatu
- USDA Landareak profila: Catalpa bignonioides [2]
- Germplasm Baliabideak Informazio Sarea: Catalpa bignonioides [3]
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q163831
Multimedia: Catalpa bignonioides / Q163831
Espezieak: Catalpa bignonioides
