Iholdi

Nafarroa Behereko udalerria


Iholdi ([ihol̪di]) Nafarroa Behereko erdialdeko udalerri bat da, Arberoa eskualdekoa.

Iholdi
 Nafarroa Beherea, Euskal Herria
Iholdiko pilotalekua, aldamenean eliza duelarik.

Bandera


Armarria

Kokapena
Herrialdea Euskal Herria
Lurraldea Nafarroa Beherea
Administrazioa
Estatua Frantzia
Eskualdea Akitania Berria
Departamendua Pirinio Atlantikoak
ElkargoaEuskal Hirigune Elkargoa
BarrutiaBaiona
KantonamenduaBidaxunerria, Amikuze eta Oztibarre
Izen ofiziala Iholdy
AuzapezaBernard Cachenaut (2008-2014)
Posta kodea64640
INSEE kodea64271
HerritarraIholdiar
Kokapena
Koordenatuak43°16′55″N 1°10′52″W / 43.2819°N 1.1811°W / 43.2819; -1.1811
Map
Azalera21,63 km2
Garaiera109 – 577 metro
Demografia
Biztanleria545 (2018:  1)
Dentsitatea26,54 biztanle/km²
Zahartzea[1]% 35,29
Ugalkortasuna[1]‰ 66,89
Ekonomia
Jarduera[1]% 75,17 (2011)
Desberdintasuna[1]% -4,49 (2011)
Langabezia[1]% 2,04 (2013)
Euskara
Euskaldunak% 21,12 (2010)
Erabilera% 2,7 (2011)

Geografia aldatu

Ingurune naturala aldatu

Biduze eta Lihurri ibaiak udalerritik igarotzen dira.

Udalerri mugakideak aldatu

Etxeak eta Auzoak aldatu

  • Basabürüeta
  • Hiribildea
  • Hergarai
  • Bastida
  • Hiribehere
  • Oltzeiri

Ekonomia aldatu

Udalerriko ekonomiaren oinarria laborantza da.

Historia aldatu

1790ean Iholdiko kantonamentuaren barruan Armendaritze, Heleta, Iholdi, Irisarri, Landibarre eta Suhuskune udalerriak zeuden, berau Donapaleuko barrutiaren menpekoa zelarik.[2]

Demografia aldatu

Biztanleriaren bilakaera
1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
839 953 1 026 953 1 022 1 051 946 1 003 929
1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
885 847 837 796 858 856 827 834 818
1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
806 745 761 655 632 687 702 678 591
1962 1968 1975 1982 1990 1999 2009 2014 2020
554 522 525 505 527 412 - - -

Oharra: 2006ko biztanleria, INSEEk emaniko behin-behineko datua da.

Kultura aldatu

Euskara aldatu

Iholdiko Jan Battit Migelgorri[3]. Euskal Herriko Ahotsak[4][5] proiekturako elkarrizketa.

Iholdiko euskara[5] Arberoako hizkera[4] da, nafar-lapurteraren[3] aldaera, sortaldekoa[6].

Garraiobideak aldatu

D8, D300 eta D745 departamentuko errepideek gurutzatzen dute udalerria

Ondasun nabarmenak aldatu

  • Elizabelar etxea, 1680. urteko jauregia da, berezia lau erpinetan dituen talaia zilindrikoengatik.
  • Ameztoia baserria 1698. urtekoa da
  • Oltzeko gaztelua XVII. mendekoa da.
  • Donibane eliza XVII. mendean eraiki zen, eta alboan duen hilerrian, hainbat hilarri diskoidal daude, zaharrena 1597. urtekoa izanik.

Iholdiar ospetsuak aldatu

Erreferentziak aldatu

  1. a b c d e Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
  2. Paul Raymond, Dictionnaire topographique Béarn-Pays basque
  3. a b «Nafar-lapurtarra - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  4. a b «Arberoakoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  5. a b «Iholdi - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  6. «Sortaldekoa (NL) - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).

Kanpo estekak aldatu

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Euskal Wikiatlasa