Ahuntz dorre

Ahuntz dorrea (ingelesez: Goat tower) (portugesez: Torre das Cabras) solairu anitzeko apaingarri etxea da, Europako lorategi apaingarri gisa eraikia; horren adibide goiztiar bat Portugalen eraiki zen XIX. Upategien eta ardoaren munduan erabiltzen den umorearekin lotu izan da.

Historia aldatu

Lehen ahuntz dorrea Aveledan eraiki zen, Portugalgo Vinho Verde eskualdeko upategi batean. Torre das Cabras (Ahuntzen dorrea) izenarekin ezagutzen da eta Fernando Guedes da Silva da Fonseca-k (1871–1946) eraiki zuen.^[1] Dorrea harrizko hormekin eta eskuinaldean (erlojuzko noranzkoan) egurrezko arrapala espiral da eta upeltegiko ondasunetako bat da. Upeltegia Follies izena du. Francisco Guedes Almeidak, Guedes familiaren hamahirugarren belaunaldiko kidearen arabera "arbasoen amets artistikoa zen"; haien "ustez ahuntzak ez zirela lautadakoak ... beraz, ahuntz dorrea eraiki zuten, mendi bat izan zezaten". Dorrea emankortasuna eta ugaritasuna sinbolizatzen du.^[2]

1981etik, beste ahuntz dorre batzuk eraiki dira Hegoafrikan, Norvegian, Estatu Batuetan, Erresuma Batuan eta Argentinan. Hegoafrikako kasuan Almeidaren arabera, Hegoafrikan zihoan eta ahuntz dorre batekin topo egin zuen eta osaba bati deitu zion horri buruz zerbait zekien galdetzeko. Osabak "Fairview-n zaude" esan zion eta Aveledan ahuntz dorrea ikusi zuen Hegoafrikako upeldegile batek 1960ko bisita baten istorioa kontatu zuen; hando dorrean inspiratu egin zen eta Guedes-i familiari idatzi zion galdetzeko eta bere herrian bat eraikitzeko baimena eskatzeko.