Zhivago doktorea
Zhivago doktorea (errusieraz Доктор Живаго, Doktor Zhivago) Boris Pasternakek idatzitako eleberri bat da, 1957an argitaratua. Hurrengo urtean egileak Literaturako Nobel Saria jaso zuen. Eleberriak bere protagonistaren izena hartzen du, Juri Zhivago, mediku eta olerkari idealista bat. Zhivago hitzak "bizitza" (жизнь) esan nahi duen errusierazko hitzaren erro bera du, eta hau da, hain zuzen ere, liburuko gairik garrantzitsuenetako bat. Bi emakumeren artean banatuta dagoen gizon baten istorioari buruzkoa da, 1917ko iraultzan eta honen ondoren etorri zen 1918tik 1920rarteko gerra zibilean girotua. Modu sakonagoan, eleberriak gizon baten sufrimendua erakusten du beti ezagutu izan duen bizitza bere kontroletik kanpo dauden indarrek eraldatzen dutenean. Liburua zinera egokitu zen 1965ean, David Leanek eginiko film baten eskutik. Zenbait aldiz telebistarako ere egokitu da.
Zhivago doktorea До́ктор Жива́го | |
---|---|
Datuak | |
Idazlea | Boris Pasternak (1957) |
Argitaratze-data | 1957 |
Generoa | Eleberria |
Jatorrizko izenburua | Доктор Живаго |
Hizkuntza | errusiera |
Argitaletxea | Feltrinelli (en) eta Pantheon Books (en) |
Herrialdea | Errusia |
OCLC | 22707986 |
Euskaraz | |
Izenburua | Zhivago doktorea |
Idazketa eta argiratatzea
aldatuEleberriak 1910 eta 1920ko hamarkadetan idatziak izan ziren gertakariak dituen arren, Boris Pasternakek ez zuen eleberria 1956 arte amaitu. Orduan, argitaratzera bidali zuen Novy mir izeneko egunkarira, arrazoi politikoengatik arbuiatu zuena: egilea, bere laneko protagonista bezala, norbanakoen ongizateagatik arduratuago zegoen gizartearenagatik baino, eta sobietar zentsoreek gertakari batzuen atzean ikuspuntu antimarxistak zeudela interpretatu zuten. Eleberrian, estalinismoaren preso eremuei buruzko aipamen inplizituak zeuden.
1957an, Giangiacomo Feltrinelli editoreak eleberria kontrabandoan atera ahal izan zuen Sobietar Batasunetik, eta Milanen, lanaren bi edizio argitaratu zituen: jatorrizkoa errusieraz eta italierarako bere itzulpena. Hurrengo urtean eleberria ingelesez idatzia agertu zen, eta jarraian beste hamazortzi hizkuntza ezberdinetara itzuli zen. Eleberri honen nazioarteko arrakasta izan zen, neurri handi batean, bere egileak hurrengo urtean Literaturako Nobel Saria irabazi izanaren arrazoia.
Pertsonaiak
aldatuErrusiera
eta erromanizazioa | ||
---|---|---|
Izena, hipokoristikoa(k) | Patronimikoa | Abizena(k) |
Юрий, Юра Juri, Jura |
Андреевич Andreievitx |
Живаго Zhivago |
Евграф Jevgraf | ||
Антонина, Тоня Antonina, Tonia |
Александровна Aleksandrovna |
Живаго (Громеко) Zhivago (Gromeko) |
Лариса, Лара Larisa, Lara |
Фёдоровна Fiodorovna |
Антипова (Гишар) Antipova (Gixar) |
Павел, Паша Pavel, Paxa |
Павлович Pavlovitx |
Антипов (Стрельников) Antipov (Strelnikov) |
Александр Aleksandr |
Александрович Aleksandrovitx |
Громеко Gromeko |
Анна Anna |
Ивановна Ivanovna | |
Михаил, Миша Mikhail, Mixa |
Григорьевич Grigorievitx |
Гордон Gordon |
Николай Nikolai |
Николаевич Nikolaievitx |
Веденяпин Vedeniapin |
Виктор Viktor |
Ипполитович Ippolitovitx |
Комаровский Komarovski |
Екатерина, Катенька Jekaterina, Katenka |
Павловна Pavlovna |
Антипова Antipova |
Иннокентий, Ника Innokenti, Nika |
Дементьевич Dementievitx |
Дудоров Dudorov |
Осип Osip |
Гимазетдинович Gimazetdinovitx |
Галиуллин Galiullin |
Анфим Anfim |
Ефимович Jefimovitx |
Самдевятов Samdeviatov |
Ливерий Liveri |
Аверкиевич Averkievitx |
Микулицын Mikulitsyn |
Марина Marina |
Маркеловна Markelovna |
Щапова Stxapova |
Александра, Шура Aleksandra, Xura |
Шлезингер Xlezinger | |
Родион Rodion |
Фёдорович Fiodorovitx |
Гишар Gixar |
Александр, Саша, Шура Aleksandr, Saxa, Xura |
Юрьевич Jurievitx |
Живаго Zhivago |
Мария, Маша Maria, Maxa |
Юрьевна Jurievna | |
Эмма Emma |
Эрнестовна Ernestovna |
|
Константин Konstantin |
Илларионович Illarionovitx |
Сатаниди Satanidi |
Мария Maria |
Николаевна Nikolaievna |
Живаго (Веденяпина) Zhivago (Vedeniapina) |
Киприян Kiprian |
Савельевич Savelievitx |
Тиверзин Tiverzin |
Павел Pavel |
Ферапонтович Ferapontovitx |
Антипов Antipov |
Дроков Drokov | ||
Руфина Rufina |
Онисимовна Onisimovna |
Войт-Войтковская Voit-Voitkovskaia |
Туся Tusia |
Чепурко Txepurko | |
Людмила Liudmila |
Капитоновна Kapitonovna | |
Лаврентий Lavrenti |
Михайлович Mikhailovitx |
Кологривов Kologrivov |
Серафима Serafima |
Филипповна Filippovna |
Кологривова Kologrivova |
Олимпиада, Липа Olimpiada, Lipa |
Лаврентьевна Lavrentievna | |
Надежда, Надя Nadezhda, Nadia | ||
Кока Koka |
Корнаков Kornakov | |
Пров Prov |
Афанасьевич Afanasievitx |
Соколов Sokolov |
Маркел Markel |
Щапов Stxapov | |
Иван Ivan |
Иванович Ivanovitx |
Воскобойников Voskoboinikov |
Гинц Gints | ||
Жабринская Zhabrinskaia | ||
Устинья Ustinia |
||
Николай, Коля Nikolai, Kolia |
Фроленко Frolenko | |
Максим Maksim |
Аристархович Aristarkhovitx |
Клинцов-Погоревших Klintsov-Pogorevxikh |
Аверкий Averki |
Степанович Stepanovitx |
Микулицын Mikulitsyn |
Нюша Niuxa |
||
Каменнодворский Kamennodvorski | ||
Василий, Вася Vasili, Vasia |
Брыкин Brykin | |
Харлам Kharlam |
Гнилой Gniloi | |
Капитолина, Капелька, Капка Kapitolina, Kapelka, Kapka |
Юрьевна Jurievna |
Живаго Zhivago |
Клавдия, Клашка Klavdia, Klaxka | ||
Татьяна, Таня Tatiana, Tania |
Васильевна Vasilievna |
Безочередева Bezotxeredeva |
Марфа Marfa |
Гавриловна Gavrilovna |
Тиверзина Tiverzina |
Памфил Pamfil |
Палых Palykh |
Zinema
aldatu1965an David Lean ingeles zinema zuzendariak Doctor Zhivago izeneko filman zinemaratu zuen, bertan Omar Sharif, Julie Christie, Geraldine Chaplin, Rod Steiger, Alec Guinness eta Tom Courtenay aktoreek parte hartu zuten.