Nazio zeltak

Zelta nazioak» orritik birbideratua)

Nazio zeltak Europako mendebaldeko herrialdeak dira, hizkuntza zeltak erabiltzen dituztenak.

Liga Zelta erakundeak nazio zelta gisa onartutako sei herrialdeak:      Irlanda      Eskozia      Man uhartea      Gales      Kornualles      Bretainia

V. mende arte, Britainiar Uharteak osoki eta Mendebaldeko Europaren zati bat zeltak ziren. Mendeen iraganean, hizkuntza zeltak eta kultura kontinentearen ipar-mendebaldeko muturretan besterik ez ziren mantendu ahal izan; izan ere, bazter haietan, erromanizazioa berandu edota batere ez zen iritsi, eta germaniar jatorriko herrialdeek (Angloak, jutoak, bikingoak, saxoiak, normandiarrak...) ez zituzten guztiz menperatu edota asimilatu.

Nazio edo herrialde zeltak aldatu

Gaur egun, sei naziok betetzen dituzte irizpide horiek, Iberiar penintsulako lurralde batzuek ere beren burua zeltatzat hartzen duten arren.

Liga Zelta erakundearen arabera honako sei herrialde hauek dira:

Herrialdea Izen zelta Hizkuntza Herritar izena Biztanleak Hiztunak
  Eskozia Alba Gaelera (Gàidhlig) Eskoziar 5 milioi 92.400 (%1,8)
  Irlanda Éire Irlandera (Gaeilge) Irlandar 6 milioi 355.000- 1,8 milioi (%5,9)
  Man Ellan Vannin Manxera (Yn Ghaelg) Manxar 70.000 < 1.700 (< %2,4)
  Gales Cymru Galesa (Cymraeg) Galestar 3 milioi > 750.000 (> %25)
  Kornualles Kernow Kornubiera (Kernewek) Kornubiar 500.000 3.500 (%0,7)
  Bretainia Breizh Bretainiera (Brezhoneg) Bretoi 4 milioi 500.000 (%12,5)
Nazio zelten izenak tokian-tokiko hizkuntza zeltan

Euskaraz
Irlandera
(Gaeilge)
Eskoziako gaelera
(Gàidhlig)
Manxera
(Gaelg)
Galesera
(Cymraeg)
Kornubiera[1]
(Kernowek)
Bretainiera
(Brezhoneg)
Irlanda Éire Èirinn Nerin Iwerddon Iwerdhon Iwerzhon
Eskozia Albain Alba Nalbin yr Alban Alban Alban/Skos
Man
Man Uhartea
Manainn
Oileán Mhanann
Manainn
Eilean Mhanainn
Mannin
Ellan Vannin
Manaw
Ynys Manaw
Manow
Enys Vanow
Manav
Enez Vanav
Gales an Bhreatain Bheag a' Chuimrigh Bretyn Cymru Kembra Kembre
Kornualles an Chorn a' Chòrn y Chorn Cernyw Kernow Kernev-Veur
Bretainia an Bhriotáin a' Bhreatainn Bheag y Vritaan Llydaw Breten Vian Breizh
Britainia Handia an Bhreatain Mhór Breatainn Mhòr Bretyn Vooar Prydain Fawr Breten Veur Breizh Veur
Nazio
zeltak
náisiúin
Cheilteacha
nàiseanan
Ceilteach
ashoonyn
Celtiagh
gwledydd
Celtaidd
broyow
keltek
broioù
Keltiek
Hizkuntza
zeltak
teangacha
Ceilteacha
cànain/teangan
Cheilteach
çhengaghyn
Celtiagh
ieithoedd
Celtaidd
yethow
keltek
yezhoù
Keltiek

Amerikan aldatu

Argentinako Chubuteko probintzian bizi dira galestar jatorriko milaka pertsona, horietako batzuk galesdunak.

Kanadan, Eskozia Berrian bizi dira gaelikodunak (Cape Bretonen bereziki), eta Ternuan irlanderadunak.

Iberiar penintsulan aldatu

Penintsularen iparraldean, herrialde batzuek ez dituzte nazio zeltatzat hartzeko historia edo hizkuntza irizpideak betetzen, baina ustezko arrazoi "kulturalak" direla eta, euren burua zeltatzat hartzen dute. Galizia eta Asturies dira nagusiki; eta, neurri apalago batean, Leon eta Kantabria ere bai.

Ikus, gainera aldatu

Erreferentziak aldatu

  1. .

Kanpo estekak aldatu