Zamudio
Zamudio Bizkaiko erdialdeko udalerri bat da, Txorierri eskualdeko udalerri jendetsuenetan hirugarrena (Derioren eta Sondikaren atzetik). Izan ere, 2016. urtean 3.183 biztanle zituen.
| Zamudio | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bizkaia, Euskal Herria | |||||||||||
 Zamudioko Larragoiti jauregia. | |||||||||||
| |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatua | Espainia | ||||||||||
| Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
| Lurraldea | Bizkaia | ||||||||||
| Eskualdea | Txorierri | ||||||||||
| Izen ofiziala |  Zamudio | ||||||||||
| Alkatea | Igotz López Torre (EAJ) | ||||||||||
| Posta kodea | 48170 | ||||||||||
| INE kodea | 48905 | ||||||||||
| Herritarra | zamudiotar, zamudioztar | ||||||||||
| Kokapena | |||||||||||
| Koordenatuak | 43°16′58″N 2°51′45″W / 43.2828°N 2.8624°W | ||||||||||
 | |||||||||||
| Azalera | 20,0 km² | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 3.256 (2022) −21 (2021) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 161,9 bizt/km² | ||||||||||
| Hazkundea (2003-2013)[1] |  % 5,51 | ||||||||||
| Zahartze tasa[1] | % 19,38 | ||||||||||
| Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 42,82 | ||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||
| Jarduera tasa[1] | % 81,26 (2011) | ||||||||||
| Genero desoreka[1] | % 4,81 (2011) | ||||||||||
| Langabezia erregistratua[1] | % 9,42 (2013) | ||||||||||
| Euskara | |||||||||||
| Euskaldunak[1] | % 47,2 (2010) | ||||||||||
| Kaleko erabilera [2] | % (2016) | ||||||||||
| Etxeko erabilera [3] | % 32.18 (2016) | ||||||||||
| Datu gehigarriak | |||||||||||
| Webgunea | http://www.zamudiokoudala.net | ||||||||||
GeografiaAldatu
Mugakide hauek ditu: Iparraldean Mungia, hegoaldean Galdakao, ekialdean Lezama eta mendebaldean Derio.
HistoriaAldatu
Zamudioko eta Derioko udalek 1927ko martxoaren 1ean aho batez batzea erabaki zuten Zamudio Derio udalerria osatzeko, baina Derioko auzotarrek akordioa ezeztatzea lortu zuten, eta 1931ko apirilaren 29an bereiztea onartu zen, eta Derioko udala berriro ezarri zen.[4] Ondoren, 1960ko hamarkadaren amaieran Bilbok Txorierriko udalerri guztiak anexionatu zituen, Zamudio barne. Udalerriak 1981ean berreskuratu zuen independentzia.
DemografiaAldatu
| Zamudioko biztanleria |
|---|
 |
Politika eta administrazioaAldatu
2015eko udal hauteskundeetan EAJko Igotz Lopez Torre karguan berretsi zuten. Izan ere, lau urte lehenago bezala, EAJk 7 zinegotzi batu zituen, Bilduk 4, eta gainerako alderdiek bat ere ez.
Zamudioko udalbatza | |||||
Alderdia |
2015eko maiatzaren 24 |
2011ko maiatzaren 22 | |||
| Zinegotziak | Boto kopurua | Zinegotziak | Boto kopurua | ||
| Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ) | 7 / 11 |
7 / 11 |
|||
| EH Bildu* | 4 / 11 |
4 / 11 |
|||
| Euskadiko Alderdi Sozialista (PSE-EE(PSOE)) | 0 / 11 |
0 / 11 |
|||
| Alderdi Popularra (PP) | 0 / 11 |
0 / 11 |
|||
| Ezker Batua (EB) | 0 / 11 |
||||
| * 2011n Bildu koalizioa aurkeztu zen. | |||||
AzpiegiturakAldatu
GarraioaAldatu
TrenaAldatu
Euskotren eragilearen E3 lineak Txorierria eta Bilbo lotzen ditu. Udalerrian hurrengo geltokiak ditu:
AutobusaAldatu
Bizkaibus hiri-arteko zerbitzuko hurrengo lineak udalerria zeharkatzen dute:
OsasunaAldatu
TeknologiaAldatu
KulturaAldatu
EuskaraAldatu
Zamudioko euskara mendebaldeko euskararen aldaera bat da. Koldo Zuazoren arabera, sartaldeko azpieuskalkian[6] kokatzen den Txorierriko euskara[7] [8] hitz egiten da bertan. Herriko euskaldun kopurua %47,2 da, eta euskararen erabilera %15.9.
HedabideakAldatu
- "Zamudiorain" udal aldizkaria.
- "Aikor" aldizkaria.
ElkarteakAldatu
- Lagatzu euskara elkartea
- Zamudio Kirol Elkartea
Argazki galeriaAldatu
Malpika dorretxea eta Arteagako San Martin eliza.
Zamudioko udaletxea.
Zamudioko kalea.
Cadalso baserriko armarria.
Zamudioko udal kiroldegia.
Zamudioztar ospetsuakAldatu
- Iñaki Aurrekoetxea Aurre (1953), arkitektoa
- Karmele Artetxe (1976), historialaria eta EHUko irakaslea.
Ikus, gaineraAldatu
ErreferentziakAldatu
- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ Gaceta de Madrid 120 zk., 1931ko apirilak 30
- ↑ «Soba Landeta, Begoña - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-07-17).
- ↑ a b «Sartaldekoa (M) - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-07-17).
- ↑ a b «Txorierrikoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-07-17).
- ↑ «Zamudio - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-07-17).
Kanpo estekakAldatu
| Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Bizkaia |
Datuak: Q146016
Multimedia: Zamudio
Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Zamudio
