Zamudio

Zamudio Bizkaiko erdialdeko udalerri bat da, Txorierri eskualdeko udalerri jendetsuenetan hirugarrena (Derioren eta Sondikaren atzetik). Izan ere, 2016. urtean 3.183 biztanle zituen.

Zamudio
Bizkaia, Euskal Herria
Zamudioko Larragoiti jauregia.
Administrazioa
Estatua	Espainia
Erkidegoa	Euskal Autonomia Erkidegoa
Lurraldea	Bizkaia
Eskualdea	Txorierri
Izen ofiziala	Zamudio
Alkatea	Igotz López Torre (EAJ)
Posta kodea	48170
INE kodea	48905
Herritarra	zamudiotar, zamudioztar
Kokapena
Koordenatuak	43°16′58″N 2°51′45″W
Azalera	20,0 km²
Demografia
Biztanleria	3.314 (2024) 20 (2023)
1.652 (%49,8)   (%48,5) 1.608
Dentsitatea	161,9 bizt/km²
Hazkundea (2003-2013)	% 5,51
Zahartze tasa	% 19,38
Ugalkortasun tasa	‰ 42,82
Ekonomia
Jarduera tasa	% 81,26 (2011)
Genero desoreka	% 4,81 (2011)
Langabezia erregistratua	% 9,42 (2013)
Euskara
Euskaldunak	% 47.82 + % 17.2 hartzaile (2021)
Kaleko erabilera	% 8.6 (2021)
Etxeko erabilera	% 29.39 (2021)
Datu gehigarriak
Webgunea	http://www.zamudiokoudala.net

Geografia

Mugakide hauek ditu: Iparraldean Mungia, hegoaldean Galdakao, ekialdean Lezama eta mendebaldean Derio.

Historia

Zamudioko eta Derioko udalek 1927ko martxoaren 1ean aho batez batzea erabaki zuten Zamudio Derio udalerria osatzeko, baina Derioko auzotarrek akordioa ezeztatzea lortu zuten, eta 1931ko apirilaren 29an bereiztea onartu zen, eta Derioko udala berriro ezarri zen. Ondoren, 1960ko hamarkadaren amaieran Bilbok Txorierriko udalerri guztiak anexionatu zituen, Zamudio barne. Udalerriak 1981ean berreskuratu zuen independentzia.

Demografia

Zamudioko biztanleria

Politika eta administrazioa

2015eko udal hauteskundeetan EAJko Igotz Lopez Torre karguan berretsi zuten. Izan ere, lau urte lehenago bezala, EAJk 7 zinegotzi batu zituen, Bilduk 4, eta gainerako alderdiek bat ere ez.

Zamudioko udalbatza
Alderdia		2015eko maiatzaren 24		2011ko maiatzaren 22
		Zinegotziak	Boto kopurua	Zinegotziak	Boto kopurua
	Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ)	7 / 11	987 (% 55,02)	7 / 11	949 (% 50,97)
	EH Bildu*	4 / 11	660 (% 36,79)	4 / 11	548 (% 29,43)
	Euskadiko Alderdi Sozialista (PSE-EE(PSOE))	0 / 11	85 (% 4,74)	0 / 11	126 (% 6,77)
	Alderdi Popularra (PP)	0 / 11	26 (% 1,45)	0 / 11	78 (% 4,19)
	Ezker Batua (EB)			0 / 11	56 (% 3,01)
* 2011n Bildu koalizioa aurkeztu zen.

Azpiegiturak

Garraioa

Trena

Euskotren eragilearen E3 lineak Txorierria eta Bilbo lotzen ditu. Udalerrian hurrengo geltokiak ditu:

• Lekunbiz
• Zamudio

Autobusa

Bizkaibus hiri-arteko zerbitzuko hurrengo lineak udalerria zeharkatzen dute:

Osasuna

• Zamudioko Ospitalea: erietxe psikiatrikoa

Teknologia

• Bizkaiko Zientzia eta Teknologia Parkea

Kultura

Euskara

Zamudioko Begoña Soba hiztunaren pasartea, milizianoek haren familia etxetik bota zutenekoa. Euskal Herriko Ahotsak proiekturako egindako elkarrizketa, ahozko ondarea jaso eta zabaltzeko.

Zamudioko euskara mendebaldeko euskararen aldaera bat da. Koldo Zuazoren arabera, sartaldeko azpieuskalkian kokatzen den Txorierriko euskara hitz egiten da bertan. Herriko euskaldun kopurua %47,2 da, eta euskararen erabilera %15.9.

Hedabideak

• "Zamudiorain" udal aldizkaria.
• "Aikor" aldizkaria.

Elkarteak

• Lagatzu euskara elkartea
• Zamudio Kirol Elkartea

Argazki galeria

• 
  Malpika edo Zamudioko Dorrea.
• 
  Malpika dorretxea eta Arteagako San Martin eliza.
• 
  Zamudioko udaletxea.
• 
  Zamudioko kalea.
• 
  Zamudioko tren geltokia.
• 
  Larragoiti jauregia.
• 
  Cadalso baserriko armarria.
• 
  Cadalso baserria.
• 
  Zamudioko udal kiroldegia.

Zamudioztar ospetsuak

• Iñaki Aurrekoetxea Aurre (1953), arkitektoa
• Karmele Artetxe (1976), historialaria eta EHUko irakaslea.

Ikus, gainera

• Bizkaiko udalerrien zerrenda

Kanpo estekak

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Bizkaia

• Zamudioko udalaren webgunea.

• Datuak: Q146016
• Multimedia: Zamudio / Q146016
• Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Zamudio