Vela (konstelazioa)
Vela edo Bela[1][oh 1] —latinez: Vela— Hego hemisferioko konstelazio bat da. Argo navis konstelazioaren zatiketaren ondorioz sortu ziren lau konstelazioetako bat da. Beste hirurak Carina, Puppis eta Pyxis dira[2].
Vela .svg){kind=small} | |
|---|---|
 | |
| Datuak | |
| Laburdura | Vel |
| Genitiboa | Velorum |
| Sinbologia | Bela |
| Eremua | 500 gradu karratu (32. maila) |
| Izar kantitatea (magnitudea < 3) | 5 |
| Izarrik distiratsuena | γ Velorum (itxurazko magnitudea 1,6) |
| Konstelazio mugakideak | Antlia, Pyxis, Puppis (konstelazioa), Carina eta Centaurus |
| Behaketa | |
| Igoera zuzena | 9 h |
| Deklinazioa | -50° |
| Ikuspen onena 21:00etan (9 PM): Martxoa | |
| +30° eta −90° latitude bitartean ikusgai. | |
Vela konstelazioak Bayerren izendapena partekatzen du Argo Navis konstelazioa osatzen zuten beste hiru konstelazioekin. Horregatik, ez du alfa izarrik, ezta beta izarrik ere. Haren izarrik distiratsuena Gamma Velorum da.
Izar nagusiak aldatu
- γ Velorum, konstelazioko izarrik distiratsuena. 1,75eko itxurazko magnitudea du.
Izar-sistema boskoitz bat da, eta haren osagai nagusia zeru osoko Wolf-Rayet izarrik distiratsuena eta hurbilena da.
- δ Velorum, 1,95eko magnitudekoa, konstelazioko bigarren izarrik distiratsuena da. Izar-sistema bat da, izar bitar eklipsatzaile batez eta izar zuri-hori batez osatua.
- κ Velorum, 2,47ko magnitudekoa. Izar azpierraldoi zuri-urdina da.
- λ Velorum, 2,23ko magnitudekoa, konstelazioko hirugarren izarrik distiratsuena da. Supererraldoi laranja bat da, eta 570 argi-urtera dago.
- μ Velorum, 2,69ko magnitudekoa. Izar bitar bat da, izar erraldoi hori batez eta nano hori batez osatua.
- ο Velorum, IC 2391 izar-multzoko izarrik distiratsuena.
- φ Velorum, 3,52 magnitudekoa. Supererraldoi zuri-urdin bat da, eta ia 2.000 argi-urtera dago.
Oharrak aldatu
- ↑ Euskaltzaindiaren 173. arauak honako hau gomendatzen du: "Euskaraz, konstelazioen izenak adierazteko, komeni da nazioarteko formak —latinezko grafia— erabiltzea, hainbat komeniago testuak zenbat eta teknikoago edo jasoago izan. Nolanahi ere, latinezko izenen itzulpenak edo egokitzapenak ere —azalpen-izenak— erabil daitezke, bigarren mailan, testu didaktikoetan edo azalpen gisa".
Erreferentziak aldatu
- ↑ «Konstelazioak (88 konstelazio ofizialak)» 173. Astroen izenak. Euskaltzaindia, 22 or..
- ↑ (Ingelesez) Thompson, Robert Bruce; Thompson, Barbara Fritchman. (2007). Illustrated Guide to Astronomical Wonders: From Novice to Master Observer. Make Community ISBN 9781680451917. https://www.google.ru/books/edition/Illustrated_Guide_to_Astronomical_Wonder/y24CCwAAQBAJ?hl=ru&gbpv=1&dq=Carina+vela+puppis+pyxis&pg=PT838&printsec=frontcover.
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q10521
Multimedia: Vela (constellation) / Q10521
