Valparaíso
(«Valparaiso» orritik birbideratua)
Valparaíso Txileko erdialdeko komuna eta hiria da, izen bereko eskualdean dagoena, Hego Ozeano Barearen kostaldean. Txileko seigarren hiririk handiena da, ia 265.000 biztanlerekin (2002). Dena den, metropoli-barrutiak 800.000 biztanle hartzen dituenez, herrialdeko bigarren handiena da, Santiago ondoren. Barrutiak Viña del Mar udalerri turistikoa barne hartzen du. Hiriburutik 120 km-ra dago, ipar-mendebalderantz.
Valparaíso Valparaíso Valparaíso | |||
---|---|---|---|
city in Chile (en) ![]() | |||
![]() | |||
| |||
Administrazioa | |||
Herrialdea | ![]() | ||
Administrazioa | Komuna | ||
Izen ofiziala | Valparaíso | ||
Jatorrizko izena | Valparaíso | ||
Posta kodea | 2340000 | ||
Geografia | |||
Koordenatuak | 33°02′46″S 71°37′11″W / 33.0461°S 71.6197°W | ||
![]() | |||
Azalera | 401,6 km² | ||
Altuera | 21 m | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 296.655 (2017)![]() | ||
Dentsitatea | 6.183 bizt/km² | ||
Informazio gehigarria | |||
Sorrera | 1536 | ||
Telefono aurrizkia | 32 | ||
Ordu eremua | UTC−04:00 | ||
Hiri senidetuak | Oviedo, Badalona, Santa Fe, Long Beach, Shanghai, Guangdong, Callao, Bat Yam, Malaka, Novorossisk, Busan, Córdoba, Odesa, Rosario, Malacca (en) ![]() | ||
http://www.municipalidaddevalparaiso.cl/ www.municipalidaddevalparaiso.cl |
Historia
aldatu- 1536an Espainiatik iritsi zen Diego de Almagro. Valparaíso izena hartu zuen lekuak Cuencako probintziako Valparaíso de Arriba herria dela eta.
- 1848tik 1914 arte, "urrezko garai kulturala" bizi izan zuen hiriak, Europatik hainbat etorkin hara bizitzera joan ostean.
- 1908an Salvador Allende bertan jaio zen.
- 1915ean Augusto Pinochet bertan jaio zen.
- 1928an "Pontificia Universidad Católica de Valparaíso" unibertsitatea fundatu zen.
- 2003an UNESCOk Munduko Ondare Historikotzat jo zuen.
- 2005ean Metroa zabaldu zuten.
Klima
aldatuDatu klimatikoak (Valparaíso) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 23 | 23 | 21 | 19 | 17 | 16 | 16 | 16 | 18 | 18 | 20 | 22 | 19.1 |
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 13 | 13 | 12 | 11 | 10 | 9 | 8 | 8 | 10 | 10 | 11 | 12 | 10.6 |
Euria (mm) | 2 | 2 | 4 | 18 | 97 | 128 | 88 | 67 | 30 | 16 | 7 | 3 | 462 |
Euri egunak (≥ 0.1 mm) | 2 | 2 | 4 | 5 | 9 | 9 | 8 | 8 | 5 | 5 | 3 | 2 | 62 |
Eguzki orduak | 279.0 | 245.7 | 217.0 | 174.0 | 114.7 | 81.0 | 93.0 | 117.8 | 147.0 | 170.5 | 216.0 | 263.5 | 2119.2 |
Hezetasuna (%) | 72 | 74 | 76 | 78 | 80 | 80 | 80 | 79 | 78 | 75 | 71 | 70 | 76.1 |
Iturria: Climate & Temperature[1] |
Biografiak
aldatu- Salvador Allende (1908-1973), politikaria.
- Augusto Pinochet (1915-2006), militar eta agintaria.
Unibertsitateak
aldatu- Universidad Técnica Federico Santa María
- Pontificia Universidad Católica de Valparaíso
- Universidad Adolfo Ibáñez
- Universidad de Valparaíso
- Universidad de Playa Ancha
Hedabideak
aldatu"El Mercurio" hiriko egunkari nagusia da.
Herri eta hiri senidetuak
aldatuValparaiso ondorengo herri eta hiriekin senidetuta dago:
|
|
Erreferentziak
aldatu- ↑ Valparaíso Climate Guide to the Average Weather & Temperatures with Graphs Elucidating Sunshine and Rainfall Data & Information about Wind Speeds & Humidity:. Climate & Temperature (Noiz kontsultatua: 2010-03-06).
Ikus, gainera
aldatuKanpo estekak
aldatu- (Gaztelaniaz) Valparaisoko webgune ofiziala
- (Gaztelaniaz) "El Mercurio" egunkaria