Uttar Pradesh

Uttar Pradesh
	India
Administrazioa
Izen ofiziala	उत्तर प्रदेश; اتر پردیش
Herrialdea	India
ISO 3166-2	IN-UP
Hiriburua	Lucknow
Chief Minister of Uttar Pradesh (en)	Yogi Adityanath (en)
Zatiketa	ikusi Bareilly division (en) , Agra division (en) , Prayagraj division (en) , Saharanpur division (en) , Kanpur division (en) , Devipatan division (en) , Gorakhpur division (en) , Basti division (en) , Jhansi division (en) , Meerut division (en) , Mirzapur division (en) , Azamgarh division (en) , Varanasi division (en) , Lucknow division (en) , Moradabad division (en) , Ayodhya division (en) , Chitrakoot division (en) eta Aligarh division (en) ;
Geografia
Koordenatuak	27°N 81°E / 27°N 81°E
Azalera	243,286 km²
Mugakideak	National Capital Territory of Delhi (en) , Haryana, Rajastan, Madhya Pradesh, Chhattisgarh, Jharkhand, Bihar, Seti Gunea, Uttarakhand, Mendebaldeko eskualdea, Erdi-mendebaldeko eskualdea eta Himachal Pradesh
Demografia
Biztanleria	199.812.341 (2011); 230.864 (2011)
Dentsitatea	792 bizt/km²
Informazio gehigarria
Hizkuntza ofiziala	hindi eta urdu
Matrikula	UP
	www.upgov.nic.in

Uttar Pradesh (hindiz: उत्तर प्रदेश, urduz: اتر پردیش‎, ʊt̪ːər prəd̪eːʃ, euskaraz: "Iparraldeko Probintzia") Indiako iparraldeko estatua da, guztietan biztanle gehien duena ez ezik, munduko probintzia edo lurralderik jendetsuena ere badena.

Geografia

Estatuak 243,286 km² bere azalera du eta Indo-gangear ordokian kokatuta dago. Nepal ez ezik Uttarakhand, Himachal Pradesh, Haryana, Delhi, Rajasthan, Madhya Pradesh, Chhattisgarh, Jharkhand eta Bihar Indiako estatuak ere mugakide ditu. Hiriburua Lucknow bada ere, hiri handiena Kanpur da.

Hinduismoaren iturritzat jo ohi da, bertan erlijio horren erromesentzako leku sakratu asko daude. Gainera, Taj Mahal eta Agran dagoen Akbar enperadorearen hilobia ditu.

Geografikoki bi eskualdetan bana daiteke:

Iparraldeko indo-gangear ordokia, Ganges eta Jamuna ibaiek zeharkatua.
Hegoaldeko Vindhya mendilerroa.

Banaketa administratiboa

Fitxategi:Population Under Poverty line In Uttar pradesh.JPG

Txirotasunean bizi direnak barrutika.

Uttar Pradesh 70 barrutitan banatuta dago. Hauek hamazortzi dibisiotan antolaturik daude:

Agra
Aligarh
Allahabad
Azamgarh
Bareilly
Basti
Chitrakoot
Devipatan
Faizabad
Gorakhpur
Jhansi
Kanpur
Lucknow
Meerut
Mirzapur
Moradabad
Saharanpur
Varanasi

Hona hemen dibisioak eta haien barrutiak (biztanleriarekin):

Agra - 9.319.491

Agra (3.611.301)
Firozabad (2.045.737)
Mainpuri (1.592.875)
Mathura (2.069.578)

Aligarh

Aligarh (2.990.388)
Etah (2.788.270)
Mahamaya Nagar (1.333.372)
Kanshi Ram Nagar (1.400.000)

Allahabad

Allahabad (4.941.510)
Fatehpur(2.305.847)
Kaushambi (1.294.937)
Pratapgarh (2.727.156)

Azamgarh

Azamgarh (3.950.808)
Ballia (2.752.412)
Mau (1.849.294)

Bareilly

Badaun (3.069.245)
Bareilly (3.598.701)
Pilibhit (1.643.788)
Shahjahanpur (2.549.458)

Basti

Basti (2.068.922)
Sant Kabir Nagar (1.424.500)
Siddharthnagar (2.038.598)

Chitrakoot

Banda (800.592)
Chitrakoot (800.592)
Hamirpur (1,043,724)
Mahoba (708.831)

Devipatan

Bahraich (2.384.239)
Balrampur (1.684.567)
Gonda (2.765.754)
Shravasti (1.175.428)

Faizabad

Ambedkar Nagar (2.025.373)
Barabanki (2.673.394)
Faizabad (2.087.914)
Sultanpur (3.190.926)

Gorakhpur

Deoria (2.730.376)
Gorakhpur (3.784.720)
Kushinagar (2.891.933)
Maharajganj (2.167.041)

Jhansi

Jalaun (1.455.859)
Jhansi (1.746.715)
Lalitpur (977.447)

Kanpur

Auraiya (1.179.496)
Etawah (1.340.031)
Farrukhabad (1.577.237)
Kannauj (1.385.227)
Kanpur Dehat (1.584.037)
Kanpur Nagar (4.137.489)
Unnao (2.700.426)

Lucknow

Hardoi (3.397.414)
Lakhimpur Kheri (3.200.137)
Lucknow (3.681.416)
Rae Bareli (2.872.204)
Sitapur (3.616.510)

Meerut

Bagpat (1.164.388)
Bulandshahr (2.923.290)
Gautam Buddha Nagar (1.191.263)
Ghaziabad (3.289.540)
Meerut (3.001.636)

Mirzapur

Mirzapur (2.114.852)
Sant Ravidas Nagar (1.352.056)
Sonbhadra (3.130.586)

Moradabad

Bijnor (3.130.586)
Jyotiba Phule Nagar (1.499.193)
Moradabad (3.749.630)
Rampur (1.922.450)

Saharanpur

Muzaffarnagar (3.541.952)
Saharanpur (2.848.152)

Varanasi

Chandauli (1.639.777)
Ghazipur (3.049.337)
Jaunpur (3.911.305)
Varanasi (3.147.927)

Hiriak

Hiri nagusiak

Agra • Allahabad • Bareilly • Ghaziabad • Gorakhpur • Jhansi • Kanpur • Lucknow • Meerut • Noida • Varanasi edo Benares.

Beste zenbait hiri garrantzitsu

Aligarh • Azamgarh • Budaun • Bahraich • Ballia • Banda • Barabanki • Bijnor • Bulandshahr • Deoband • Deoria • Etawah • Faizabad • Farrukhabad • Fatehgarh • Firozabad • Ghazipur • Gonda • Gorakhpur • Hamirpur • Kannauj • Kushinagar • Lalitpur • Mainpuri • Mahoba • Mathura • Mirzapur • Moradabad • Muzaffarnagar • Orai • Pilibhit • Pratapgarh • Raebareli • Rampur • Saharanpur • Shahjahanpur • Sitapur • Sultanpur.

Hizkuntzak

Hizkuntza	Hizkuntz-familia	ehunekoa^[1]
Hindi	Indo-ariar	% 91,33
Urdu	Indo-ariar	% 7,99
Punjabera	Indo-ariar	% 0,31

Turismoa

Uttar Pradesh estatuan nazio arteko turismoa erakartzen duten hainbat toki daude. Hona hemen aipagarrienak:

UNESCOk Gizateriaren Ondare izendaturikoak:
- Agra: Agrako Gotorlekua eta Taj Mahal
- Fatehpur Sikri
Beste toki interesgarri batzuk:
- Varanasi: Ganges ertzeko ghatak eta Sarnath
- Lucknow: Hiriburua
- Ayodhya: Rana jainkoaren sorlekua.
- Dudhwa Parke Nazionala: Tigre erreserba handienetakoa.