Oboe
Oboea zurezko haize instrumentu bat da. Soinua kanabera mota batez egindako mihi bikoitz batek sortzen du. Beraz, kanabera bikoitzeko instrumentua da, fagota bezala. Biak dira haize-instrumentuak. Oboeak beste instrumentu batzuekin batera entzun daitezke orkestra batean, edota instrumentu solista gisa. Pertsona askok “Pello eta otsoa” ipuin musikalari esker ezagutzen dute oboea: bertan ahots karrankaria duen ahate bat bezala entzuten da.
Iraganean, oboeak beti ziren zurezkoak. Hala ere, gaur egun plastikoz ere egiten dira, hezetasun aldaketak hobeto jasaten dituztelako.
Oboe guztiak hiru zatiz osatuta daude, baina oboe mota asko daude. Tonu eta tekla zuloen kopuruan bereizten dira nagusiki. Ondorioz, giltzak mugiarazten dituen mekanismoa ere desberdina da.
Oboea bi erregela bezain luzea da eta gutxi pisatzen du. Oboe barrokoak ere ez du indar handirik eskatzen biriketan. Mekanismo nahiko erraza ere erabiltzen du. Horrek esan nahi du haurrak oboe-eskoletara joan daitezkeela 7 eta 10 urte bitartean.
Nola jotzen da oboea? aldatu
Oboea oso maneiagarria da eta eskuekin bakarrik heldu daiteke. Jotzeko, goialdeko muturra ezpainen artean jartzen da: putz egitean, bi mihiek dar-dar egiten dute. Zenbat eta indartsuago putz egin, orduan eta ozenagoa izango da soinua, baina ezpainak estutzeko indar egokia erabili behar da, eta biriken presioa bat etorri behar da. Oboeak oso aire gutxi behar du, beraz, zenbait musika-pieza jo daitezke denbora luzean, arnasarik gabe geratu aurretik.
Teklak atzamarrekin maneiatzen dira eta tonu-zuloak irekitzen edota ixten dituzte. Horren arabera, oboearen aire-zutabea luzatu egiten da eta tonu baxua sortzen da. Tekla asko irekita badaude, aire-zutabea laburra izango da, eta tonua altuagoa. Edozein txirularekin gertatzen da gauza bera.
Entzun oboea aldatu
Hemen entzun dezakezu oboea nola jotzen den erakusten duen bideoa:
Entzun!