Kuku
Kukua edo kuku arrunta (Cuculus canorus) Cuculidae familiako hegazti espezie bat da.
Euskal Herrian udaberrian nahiko erraz entzuten da kukuaren kantua baina hegaztia bera ikustea ez da hain erraza.
Habiak eta kumeak aldatu
Entzun!
Kukuek beste txori txikiagoen habietan uzten dituzte bere arrautzak (hala nola kaskabeltzen edo txantxangorrien habietan). Kukuak txori txikiagoen habiatik beste arrautzak botatzen ditu eta bere arrautza bat bertan uzten du. Horrela, hegazti txikiek berea bezala erruten eta elikatzen dute kuku txita.
Kukuari buruz kontatzen zena aldatu
Lehengo euskaldun askorentzat kukua eta udaberria oso lotuta zeuden. Kukuaren kantua udaberrian entzuten zen beti. Kukuak ehunka kilometro egiten ditu Afrikatik Europara hegaz eta udaberrian agertzen da Euskal Herrian. Haren kantua udaberrian entzuten da.
Oso zabalduta zegoen honelako sinestea: umeei esaten zitzaien udaberrian, kukua lehen aldiz entzundakoan, poltsikoetan dirua eduki behar zela. Horrela izanez gero, urte horretan urte oparoa izango zuten, bestela, urte kaxkarra.
Ipuinak aldatu
Ebaristo Bustintza izeneko idazle batek (goitizenez Kirikiño), kukua eta kukuari buruzko sinesteak erabili zituen behin baino gehiagotan ipuinak[1][2] idazteko.
Bertsoak aldatu
Honako hiru bertso hauek, esate baterako, Imanol Lartzabal eta Paco Ibañezek grabatu zituzten:
|
Jainkoak emaiten (ematen) du |
Esaera zahar bat |
Askotan ikusi dut |